آنا صحیفه کولت |
بو گون شاعر، غزلخان، فضولیشناس عالیم، ترجمهچی، طب خیدمتی پولکوونیکی حکیم قنینین آنیم گونودور. کولت. آذ بو مناسیبتله اونونلا باغلی ماراقلی فاکتلاری تقدیم ائدیر.
حسینوو قنی حسینقولو اوغلو ۱۶ فئورال ۱۹۱۸-جی ایلده باکی شهرینده آنادان اولوب. عالی تحصیلینی طب اینستیتوتوندا آلیب. ایکینجی دونیا محاربهسینین ایشتیراکچیسی اولوب، محاربهده حربی حکیم کیمی فعالیت گؤستریب. ۱۹۶۷-جی ایلده اوردودان ترخیس اولوناندان سونرا میرقاسیموو آدینا مرکزی خستهخانانین نئوروپوتولوگییا شعبهسینه رهبرلیک ائدیب. اوزون ایللر آذربایجانین باش نئوروپوتولوقو اولوب. شاعر علی آغا واحدین شخصی حکیمی و یاخین دوستو ایمیش.
حکیم قنینین چوخ اینتنسیو و محصولدار ادبی فعالیتی اولوب. عروض و هجا وزنینده یازیلمیش موختلیف مزمونلو پوئتیک نمونهلر، بیر چوخ منظوم پیئسلر، همچینین نثرله قلمه آلینمیش درام اثرلری و دیگر اثرلر هله مؤلفین ساغلیغیندا آیریجا نشرلر کیمی ایجتیماعیته تقدیم ائدیلیب و اوخوجو رغبتی قازانیب. بونونلا بئله، مؤلفین ایندییه کیمی ایشیق اوزو گؤرممیش بیر خئیلی الیازمالاری وار.
او، بوتون یارادیجیلیغی بویو محمد فضولی، علی آغا واحد یارادیجیلیغینین ترهنمچولریندن بیری کیمی تانینیب و اینانیلماز حافیظهسینین حسابینا اونلاری تبلیغ ائدیب.
حکیم قنی طب اینستیتوتونو بیتیردیی ایل محاربه باشلاییر، جبههیه آپاریلیر. او هم ده زاقافقازییا حربی دایرهسینده عسگرلریمیزه ایلک طبی یاردیم گؤسترمیی اؤیرتمکله مشغول اولور. بئله درسلرین بیرینده گنج قنی پولیقوندان آجیقلی سس ائشیدیر. ظابط قوبئنکو بیر عسگره خیتابن دئییر:
- ویشئ نوقی، یا تئبه قاواریو، ویشه نوقی! (آیاغینی یوخاری قالدیر – رئد.)
همین آن ایکینجی مرتبهدن باخان حکیم تانیش سس ائشیدیب معطل قالمیشدی:
"آیه، سنه دئییرم، آیاغیم ایفلیجدیر، بوننان آرتیق "ویشه" اولمور!"
اوندا حکیم قنی گؤزلرینه اینانماییب آشاغی ائنمیشدی. دئمه، ظابط قوبئنکو باشیندا "پیلوتکا"سی اییلمیش، آیاقلاریندا دولاقلاری آچیلمیش علی آغا واحیده پیادالار اوچون مشغهله کئچیرمیش. حکیم جلد واحیده طرف گئدیب، اوزاقدان دوستونو گؤرهن شاعر جرگهدن چیخیب، قایدا-قانونو پوزاراق، ساغیندا و سولوندا دایانان عسگرلری ایتلهیهرک ایرلی قاچیب. نه باش وئردیینی آنلامایان ظابط قوبئنکو عسگره باخیب، "سیراوی، هارا گئدیرسن؟" دئیه تعجبله سوروشوب. سیراوی ایسه ائله بیل سوالی ائشیتمهییب، هئچ نه گؤرمورموش کیمی، آوازلا شعیر سؤیلهییب:
یوخدو بیر کافر کی بورادا شمره تاپشیرسین منی،
بو بیاباندا... آز دولاشدیرسین منی.
واحد قنینی باغرینا باسیب دئییر کی، اؤزونو اؤلدور، منی بوردان قورتار.
حکیم قنی گنرال روتبهسینده اولان حربی مصلحتچینین یانینا گئدیب، اونا «بیزیم شاعریمیز تصادفن بورایا دوشوب، اونا کؤمک ائتمهلییهم، یوخسا خالقین اوزونه باخا بیلمرهم» دئیه مراجعت ائدیر. حربی مصلحتچی ده ظابط قوبئنکونو چاغیریب سوروشور کی، سنده شاعر ایسگندروو علی آغا آدلی عسگر وارمی؟ بونو ائشیدن قوبئنکو اؤزوندن چیخیب، جواب وئریر کی، شاعر ندیر؟ بو آدام هئچ آتاسینین آدینی یازا بیلمیر.
بو زامان حکیم قنی صحبته قاریشیب سوروشور:
-تاراس شئوچئنکو کیمدیر؟
قوبئنکو:
- تاراس شئوچئنکو اوکراینانین خالق شاعریدیر.
قنی:
- سیز بیلن، تاراس شئوچئنکو آتاسینین آدینی آذربایجانجا یازا بیلردی؟
حکیمین حاضیرجاوابلیغی گنرالین خوشونا گلیر. قوبئنکونو یولا سالیب قنییه دئییر کی، گئت، واحیدی طبی کومیسییادان کئچیر. حربی قوللوغا یارارسیز اولسا، ترخیص ائدیلمهسینه سرانجام وئررهم. حربی قوللوقدا دا بئله بیر قایدا وار ایدی کی، عسگرده اوچ خستهلیین علامتلری تصدیق ائدیلسه، او زامان همین عسگر حربی موکللفیتدن آزاد اولونمالی ایدی. او گئجه حکیم یاتماییب، واحیدین داشیدیغی خستهلیکلردن ۱۱-این آدینی یازیب کومیسییایا تقدیم ائتمک اوچون معلومات حاضیرلاییر. هر حالدا، ۱۱ خستهلیکدن، هئچ اولماسا، ۸-ی مقبول حساب ائدیلمهلی ایدی. ایش ائله گتیریر کی، کومیسسییا واحدین خستهلیکلرینین ۱۱-نی ده تصدیق ائدیر، گنرال دا سؤزونون اوستونده دورور. بئلهلیکله، واحید جبههدن آزاد اولوب باکییا قاییدیر. اونونلا چاغیریشا گئدنلرین چوخو محاربهده هلاک اولور.
سونرالار حکیم قنی بو احوالاتی خاتیرلاداق فخرله هر یئرده دئییردی: «علی آغا واحدین حکیمی اولموشام، اونو محاربهدن خسته اولدوغونا گؤره من آزاد ائتمیشهم، فاکتیکی اؤلومدن قورتارمیشام.»
حکیم قنی ۱۰ ایون ۲۰۰۸-جی ایلده باکی شهرینده اورک چاتیشمازلیغیندان وفات ائتمیش و اؤز وصیعتینه اویغون اولاراق یاسامال قبیریستانلیغیندا دفن ائدیلمیشدی. عائله عضولری اونون جنازهسینین واحد پوئزییا ائویندن گؤتورولمهسینی آرزولاسالار دا بونا نایل اولا بیلمهییبلر.
تاریخ
2020.07.10 / 16:18
|
مولف
Axar.az
|