ایران حاکمیتی و فارس شووینیست دایره‌لرینین آذربایجان تورکلرینین میللی-مدنی حاقلارینین تعمین ائدیلمه‌سینه مناسیبتی نئجه‌دیرسه، مدنی عابده‌لرینه، تاریخینه ده موناسیبتی عینی‌دیر.

بو سؤزلری Axar.az-آ اورتا دوغو آراشدیرمالار مرکزینین رهبری صدرالدین سلطان گونئی آذربایجان‌داکی عابده‌لرین محوی ایله باغلی دانیشارکه‌ن دئییب.

او بیلدیریب کی، گونئی‌ده بوتون اراضیلرده یئر آدلاری، جغرافی و تاریخی آدلار فارسلاشدیریلیر:

«فارسلاشدیریلمایان آدلار ایسه عیبجر حالا سالینیر. بونونلا دا آذربایجان تاریخی ساختالاشدیریلیر. ایران‌دا اساس حاکم فیکیرلردن بیری گویا آذربایجان تورکلرینین ایندی ایران آدلانان جغرافی مکانا گلمه اولدوغونو بیان ائتمکدیر. بو فیکرین گئرچک اولدوغونو بین‌الخالق عالمه و ایران جمعیتینه قبول ائتدیرمه‌یه چالیشیرلار. اونا گؤره ده تاریخی یئر آدلاری دییشدیریلیر، مدنیت نمونه‌لریمیز داغیدیلیر. بونا تبریز اطرافینداکی قوچ عابده‌لرینی مثال گؤسترمک اولار. ۱۹۹۰-جی ایللرده عابده‌لرین بوینوز حیصه‌سین‌ده قیزیل اولدوغونو بهانه ائد‌رک، قدیم تاریخه مالیک اولان بو عابیدنی داغیتدیلار. قوچ عابده‌لری ایسه تورکلره عاییددیر - بو اراضیلرده قدیم تورکلرین یاشادیغینی تسدیقلییردی. یاخود دا ارک قالاسینین اطرافین‌دا دینی مقصدله تیکینتی حیاتا کئچیره‌رک، عابیدنی گؤزدن سالماغا چالیشدیلار. بو، ارکین تاریخینی و عایید اولدوغو دؤورو تحریف ائتمک دئمک‌دیر. ائله ایسلاملا باغلی عابده‌لرین - گؤی مسجیدین، یاخود باشقا یئرلرده‌کی مسجیدلرین داغیدیلماسی دا دئدیکلریمین ثبوتودور. میانه‌ده قاپلان داغین زیروه‌سین‌ده قیز قالاسی وار. قالانین قاپیلاری باخیمسیز اولدوغون‌دان اجنبیلر طرفین‌دن اوغورلانیب. زنجان‌دا، اردبیل‌ده‌کی قالالار، دیگر یئرلرده‌کی کورگانلاردان دا دانیشماق اولار. قیزیلاختارانلار بونلاری داغیدیب، اوراداکی تاریخی یادداشدان سیلمه‌یه چالیشیبلار».

صدرالدین سلطان گونئی آذربایجان‌داکی آلبان کیلسه‌لرینه ده رژیمین عینی مناسیبتی سرگیلدیینی بیلدیریب:

«آذربایجان بیر زامانلار خریستیان دینینه سیتاییش ائدیب. بیزده اولدوغو کیمی، او اراضیلرده ده آلبان کیلسه‌لری اولوب. ایران حاکمیتی همین کیلسه‌لری ارمنی کیلسه‌سی کیمی قیدیاتا آلیب. بونلاری ارمنیلر اؤز کیلسه‌لری حساب ائدیرلر. ایران‌دا چوخ سایدا ارمنی یاشاماییب کی، بو قدر ده کیلسه‌سی اولسون. سون دؤورلرده آپاریلان آرخیولوژی قازینتیلار زامانی آشکارلانان عابده‌لری ده فارسلار اؤز ایستدیی کیمی تدقیق ائدیر. بو آددیملار تورکون تاریخینی سیلمه‌یه خیدمت ائدیر. آذربایجانین ایرانلا بیرگه تاریخین آراشدیریلماسی ایستیقامتین‌ده هانسی‌سا مقاویله، یاخود سند امضالاماسی مقصده اویغون اولار. مدهنی و تاریخی عابده‌لرین وارلیغی گونئی آذربایجان تورکونون میللی وارلیق شعورونا مثبت تأثیر ائد‌ن عامل‌دیر. فیکریمجه، ایران فارس-شووینیزمینین هدفلریندن بیری اوراداکی آذربایجان‌لیلاری مانقورتلاشدیرماغا چالیشماقدیر».

گونئی آذربایجان‌لی آراشدیرماچی-یازار قاجارلاردان قالان تاریخی عابده‌لرین داها چوخ واندالیزمه معروض قالدیغینی وورغولاییر:

«قاجارلاردان یادیگار قالان تاریخی عابده‌لرین داغیدیلماسی سیاستی پهلویلر دؤورونده ده مقصدلی شکیل‌ده آپاریلیب. چونکی قاجاردان هئچ نه نیشانه ساخلاماق ایسته‌مه‌ییبلر. یالنیز تهران‌دا قاجارلار دؤورونه عایید بعضی عابده و سارایلار وار کی، اونلاری قیسما ساخلاییبلار. اما تبریزده اولان عابده‌لری تمامیله یوخ ائدیبلر. الیمیزده اولان کهنه ویدئو و شکیللر بو عابده‌لرین بیر واختلار مؤوجود اولدوغونو تسصدیقلییر. درسلیکلرده، کیتابلاردا تاریخیمیزی اویدوروب، ساختالاشدیردیقلاری اوچون دلیللری – عابده‌لری یوخ ائدیرلر. مثلاً، مشکینشهرده بیر تاریخی عابده واردی. تبریز یاخینلیغین‌دا تاریخی قبیریستان‌لیق اولان بو عابیدنین داشلاری چوخ اؤنم‌لی ایدی. اسکی چاغلارا عایید اولان بو عابده اولدوقجا اهمیتلی و عظمت‌لی بیر یئر حساب اولونوردو. عابده مسجیدی، حمامی، کیتابخاناسی، تئاتر سالونو ایله بیرگه بؤیوک بیر کومپلئکسدن عبارت اولوب. بو نهنگ‌لیکده تاریخ‌دن ایندی ساده‌جه داروازالار قالیب. اطرافینی ایسه سیتاییش ائتمک اوچون دینی مکانا چئویریبلر. قاراقویونلولاردان یادیگار قالان تبریزده‌کی گؤی مسجید ده عینی عاقیبتی یاشادی. اطرافین‌دا آلیش-وئریش مرکزی یاراتدیلار. یاخود تبریز بازاری... یونسکو-نون سیاهی‌سینا سالینیب، اما دفعه‌لرله اورادا یانغینلار باش وئریب. هله بو تبریزدیر و بازار دونیا جامعه‌سینین دقتینده‌دیر. گؤرون، گؤزدن اوزاق شهرلرده‌کی عابده‌لرین وضعیتی نئجه آجیناجاق‌لی‌دیر. گؤزدن پرده آسماق اوچون بیر-ایکی عابیدنی نمونه اوچون قورویوبلار، اما بوتؤولوکده بیزیم عابده‌لر قورونمور. بو بؤیوک بیر فلاکتدیر. مقصدلی شکیل‌ده ائدیرلر کی، تایخیمیزی اونوداق».