آذربایجانلی شاعره - یازیچی سئوینج السور (پروانه) ۱۹۸۳-جو ایلده دوغولوب. اوشاقلارا حصر ائتدیی «وارمی مندن گؤزل؟» آدلی شعیر و حکایهلر کیتابی ۲۰۱۰-جو ایلده «بشیک» نشریاتیندا ایشیق اوزو گؤروب. مختلیف ادبی سایتلاردا اوشاق شعیرلریله چیخیش ائدیر. «قاداغان ساعتلاری» و «قادینین یوخمو؟» شعیر کیتابلاریندا علاوه اولاراق اوشاق شعیرلری ده درج اولونوب.
آخار. آذ سئوینج السورین "چارپایی جیریلتیسی" حکایهسینی تقدیم ائدیر:
دامینی یاغیشلارین دؤیه جلمدیی ائوه کؤچدویوموز جمعی-جوملتانی بیر آی اولاردی. عمللی-باشلی داریخیردیق دامی دؤیه جلهیهن یاغیش سسی اوچون...
ننهم رایوندان شهره گلیب چاتانادک یول بویو دئر-دئر دئیینمیشدی. ارمنینین قاراسینا سؤیور، قارغیش ائدیر، آسیب-کسیردی:
- قویمادیلار اوتوراق گول کیمی یئریمیزده-یوردوموزدا... ندی ای، گئدیب ایندی قوتو-قوتو ائولرده یاشایاجاغیق؟
قارداشیم جعفر دؤزمهییب سوروشدو: - دوغرودان ائولر قوتوداندی؟
-هه بالا، او سنین الیفبا کیتابیندا تاختا قوش یووالارینین شکلی وار ها، لاپ اونلار کیمیدی. بیر وار، قوش اؤزو دیمدیینده سامان گتیره، پالچیق داشییا، یووا قورا، بیر ده وار تاختایلا میسمارلا قوراشدیرالار، دئیهلر یووادی...
آدامین اؤز الی دیمدییی ائوده بین-برکت اولماز، آی بالا. بیر شی کی، توالتله متبخ آغیز-آغیزادی، اوردا بیشن یئمکلرین نه دادی، نه دوزو اولاجاق؟
ننهم دانیشسا دا چارهسی نیدی، گلیب گیردی قوتو ائوه.
ائو روسییادا ایشلهیهن عمی مین ایدی. عمیم عسگرلییه گئدندن سونرا داوا-شاوا باشلادی. سونرا بیر ده ائشیتدیک کی، عمیم عسگرلییی چکیب قورتارمامیش قاییدیب کنده گلمک ایستییر. ننهمله آتام آند-آمان وئریب قویمادیلار کنده گله. عمیم اوردا قالدی...
ایشی-گوجو یاخشی گئدیردی. اول آتاما پول گؤندردی، باکیدا بیزیم ایچینه ییغیشدیغیمیز همین بو ائوی آلدیردی. «سلیم بو ائوی آلماقلا عقللی ایش گؤردو» - آتاملا آنام دؤنه-دؤنه دئییردیلر.
عمیم کندیمیزده ده ائو تیکدیریردی. یاریمچیق قالدی. ائوین اوستونو ده گؤتورموشدولر. ننهم اوستالارا بیر هوسله قوللوق ائدیردی، گل گؤرهسن. او اوز-بو اوزلرینه کئچیردی کی، ائوی تئز تیکیب قورتارسینلار. «سلیمین ائویدی»... –ننهم فخرله گؤستریردی ائوی قونشولارا. «محاربه قورتارسین، بیر توی چالدیراجام کی، بالاما. سسی یئددی اوبایا یاییلاجاق... »... سونرا کلغاییسینین اوجونو هله یاش چیخماغا فورصت تاپمامیش گؤزلرینه آپارار، سانکی گؤز یاشلارینی گؤرهجکلری قباحت میش کیمی تئز سیلردی: -«دئمهسینلر آتاسیزدی» ...
تزه ائویمیزده اشیا یوخ ایدی... یوکوموزو، بیر آز قاب-قاجاق، پال-پالتار گتیرمیشدیک. ننهم سفره سالیب یئرده یئمیین طرفدارییدی... اما آنام نه ایللاه ائلدیسه، یئرده اوتورا بیلمهدی. قاب-قاجاغی ییغیب گتیردییمیز قوتولاری یان-یانا قویوب قیییقلا بیر-بیرینه تیکدی، ایستول دوزلتدی. یئنه یئرده اوتوروردوق، اما بوشقابلاری هئچ اولماسا یئردن بیر آز آرالی قویوردوق...
ننهم قورخدوغو کیمی تپیک آلتدا قالمامیشدیق: باشیمیزین اوستونده اوشاقلار قاچمیر، توللانیب-دوشموردو.
«بورا بینا ائویدی ها، قاچماق، توللانماق، برک دانیشماق اولماز»، –دئین آنام بیزی ده اویناماغا قویموردو ائوین ایچینده. ننهم ده بوینوموزو بوروب بیر کناردا ساکیت-ساکیت باخماغیمیزا کؤورلیر، یئنه دئیینمهیه باشلاییردی:
«الله ائرمهنینین بلاسینی وئرسین... بیزی دیدرگین سالدیلار. یوزلرله تویوغوم ، اؤردییم، قازیم قالدی. سانکی آنام بیلمیرمیش کیمی اوزونو آناما توتوب دانیشیردی: «قوش دامینا هر دفعه گیرنده دولو وئدریله بیر یومورتا چیخاریردیم. قویونلاریم، بوزوولاریم اؤروشده قالدی، –آغلامسینیردی.
آتام حیرصلهنیردی: « – آی آنا بسدی ده! گلدین، قیزینا یاخین اولدون، تا نه ایستییرسن؟ سومقاییتلا باکینین آراسی بودو بورادی. بیز گلندن سوقرا ایکی دفعه گلیب گئدیب».
«ائله سوقراگیله گلنده ده من اوتورا بیلمیردیم بو قوتو ائولرده، ائو دوستاغی اولوردوم، کندده من یاتاندان یاتانا ائوه گیریردیم، تورپ کیمیدیم».
اصلینده بیزی ناراحات ائلییهن بیر شئی واردی. او دا اوست قونشوموزون چارپاییلارینین جیریلداماغی ایدی. گونون ایستهنیلهن واختی تاققا –تاراق، جیریلتی سسی گؤتوروردو ائوی باشینا.
بیر دفعه ننهم اؤزونو ساخلایا بیلمهدی، اللرینی دیزلرینه چیرپاراق دئدی:
-داش دوشسون ائله باشینیزا ... گونون گونورتا واختی نه های گلیب، دؤزمورلر ائ، گئجهیه صبرلری چاتمیر.
آنام گؤز آغارتدی: - اوشاغین یانیندا ائله دانیشما، سوغرا خالا... گونای هر شئیی باشا دوشور، تا اون آلتی یاشیندادی.
-من ده ائله اونو دئییرم کی، اوشاقدان بؤیوکدن آییبدی.
آنام حیرصلنسه ده صبرینی باسدی:
-نئیلیک ایندی آی خالا، گئدک قاپیلارینی دؤیک، دئیک بیزی ناراحات ائلییرسیز؟!
ننهمله آنامین دانیشیقلاریندان یوخاریدا تئز-تئز نه باش وئردیینی آنلامیشدیم. ایچ-ایچه ایکی اوتاق ائو ایدی. هارا گئدیردین او سس گلیردی. توالته، حاماما گیرنده ده ائشیدیردین.
بیر ده گؤروردون آنامین الده قاییرما سفرهسینین اوستونده چؤرک یئدییمیز یئرده باشلادی : جیر-جیر-جیر-جیر. آرابیر ده تاققیلداییردی. تلئویزور دا یوخ ایدی کی، سسینی وئرک. سفرهنین اوستونده هامی پرت حالدا، بیر-بیرینه باخماماغا چالیشیردی. آتام قصداً سسینی قالدیریب همیشه ده عینی جور ننهمین کوریینه شاپپیلداداراق دئییردی: «یاخشی اولاجاق، آی آنا!»
آتام سسینی قالدیرماقلا، سانکی یوخاریداکیلارا دئمک ایستییردی کی، آییبدی، قونوم-قونشو وار، بیز واریق، بیزه حؤرمت ائدین. سونرا قارداشیمی چاغیریب اوجادان شعیر دئمیی امر ائدردی. قارداشیم سسی یئتدیکجه قیشقیراردی: «ائل بیلیر کی، سن منیمسن....»
قازانلاری، نیمچهلری مطبخده آنام ائله حیرصله بیر-بیرینه ووراردی کی، دئیردین آی توتولوب، گون توتولوب. من اوتاندیغیمدان سسیمی چیخارمازدیم، او بیری اوتاغا کئجردیم. حتی او بیری اوتاغا کئچمییمین سببینی آتام گیلین بیلمییندن اوتاناردیم. اوتانماغیمدان اوتانیردیم.
ننهم بیر دفعه باشینی آناما طرف اییب خیسین-خیسین دئدی: «آز، گؤرهسن بونون اری ائودهن چؤله چیخمیرمی، ایشه گئتمیرمی، ائله سحر-آخشام... » ... سونرا قفیل دایانیب ایچینی چکدی. آغلینا گلن فیکیردن اؤزو دهشته گلدی:
-بوووییی... آز سیتارا، بیردن بو جانی یانمیش اونلاردان اولار ائ... واخسی، الله ارمنینین باشینا داش سالسین، گؤر گتیریب بیزی کیمین آلتینا سالدی؟!
-یاخشی ای، آی آرواد... لاپ ائله دی، اوندان بیزه نه؟
-قیزی چؤله-زادا بواخما!
***
گونلرین بیر گونو یئنه چؤرک یئدییمیز یئرده یوخاریدان گلن سسی اؤرت-باسدیر ائلمکدن اؤترو ائوده هامیمیز سسیمیزی باشیمیزا آتمیشدیق. قارداشیم اوجادان شعیر دئییر، آنام قازانلاری بیر-بیرینه چیرپیر، ننهم دئیینیر، آتام هؤنکوروردو.
قاپیمیز برکدن دؤیولدو. هامی سسینی کسیب بیر-بیرینه باخدی. آتام دوروب قاپییا گئتدی.
بیز ده آتامین دالینجا.
ننهم آرخادان قیشقیردی:
- سوروش کیمدی، سونرا قاپینی آچ، آ بالا. نابلده قاپی آچما.
ننهم گئجیکمیشدی. آتام قاپینی آچمیشدی. قاپینین آغزیندا گنج، گؤزل بیر قادین دایانمیشدی. قادین عصبی ایدی، گوجله جیلوولادیغی ژاکتینین اتیینی اوووجلاریندا ازیشدیرمهسیندن بیلینیردی. اؤز –اؤزومه دوشوندوم کی، بو دا یقین بیزیم آلت قونشوموزدو، قازانلارین سسیندن ناراحات اولوب، یوخاری مرتبهیه چیخیب. اما گلنین اوست قونشو اولدوغونو بیلنده ماتیمیز-قوتوموز قورودو.
«آی بالام، نئچه دفعه عینی شی تکرارلانیر، دئدیم دینمهیهم، دای دؤزمدیم. کنددن کؤچوبسوز بیلیرم، برک دانیشماغا اؤیرهنجهلیسیز. اما بو قدر ده اولماز آخی. ترس کیمی ده ائله بیل واختی بیلیرسیز. هاچان کی بشیک ساللاییب اوشاق یاتیزدیریرام، آشاغیدا بیر وورهاوور باشلاییر، گل گؤرسن. تای دئییریک، ایراق اولسون ارمنی گلدی. بئله شئی اولماز، آخی».
قورباغا گؤلونه ائله بیل داش آتدین. آتام آغزینی آچیب عذر ایستهیه ده بیلمدی.
«تای اولماز، آ بالا»- ننهم حؤکمله دیللندی. قادین چکینگهن باخیشلارلا ننهمه باخدی، باخدی، عذر ایستهییب گئتدی.
یوخاریدان گلن سس داها بیزی ناراحات ائلمیردی. اما یئنه پرت اولوردوق. یئنه هره چالیشیردی کی، بیرتهر باشینی قاتسین.
ننهمی قوتو ائوه آلیشدیرانا قدر تا بیزیمکی بیزه گلدی. الله ارمنینین تیفاغین داغیتسین!