بارزانی پلانلاری باش توتمادیغینا گؤره ایندی ده رفرندومون نتیجهلرینین دوندورولماسی فیکرینی اورتایا آتیب. آنجاق عراقین مرکزی حکومتی، ائلجه ده تورکییه بونو قبول ائتمیر و بارزانینین عمومیتله قانونسوز کئچیردیی رفرندومون نتیجهلرینین لغو ائدیلمهسینی طلب ائدیرلر.
چونکی آیدین مسئلهدیر کی، بیر مدت سونرا فورصت تاپان کیمی عراق کورد موختاریتینین رهبرلیگی یئنیدن رفرندومون نتیجهلرینی فاکت کیمی عراق حکومتینین قارشیسیندا قویاجاقدیر. اونا گؤره ده عراق و اونونلا عینی مؤوقعیی بؤلوشن تورکییه قتیتله بارزانیدن نتیجهلرین لغوینی طلب ائدیرلر.
بو سؤزلری آخار. آذ-آ پولیتولوگ نزاکت ممدووا اربیل و رسمی بغداد آراسیندا باش وئرن سون حادثهلری شرح ائدرکن دئییب. او بیلدیریب کی، عراق باش ناظری حیدر عبادینین تورکییهده کئچیردیی گؤروشلرده ده اساس موذاکیره مؤوضوعسو بارزانی رژیمینین حرکتلرینه قارشی بیرگه فعالیتین داوام ائتدیریلمهسی اولوب:
«عینی زاماندا، تورکییه پرزیدنتی رجب طایییب اردوغان تورکییه، ایران، عراق اولاراق بو آنا قدر چوخ مثبت اورتاق نتیجهلره گلدیکلرینی وورغولاییب. تورکییهنین خاریجی ایشلر ناظری مؤولود چاووشوغلو دا بارزانییه دفعهلرله بو رفرندوم فیکریندن ال چکمهسینی ایضاح ائتمک ایستدیکلرینی، آنجاق اونون اؤز بیلدیینی ائتدیینی قید ائدیب. بونا گؤره ده تورکییهنین رفرندومون نتیجهلرینین تمامیله لغوینی طلب ائتدیینی و بوندان سونرا دانیشیقلاری یالنیز عراق حکومتی ایله آپاریلاجاغینی خصوصی وورغولاییب. بو ایسه تورکییهنین طرف کیمی یالنیز عراقی قبول ائتدیینی گؤستریر.
دیگر طرفدن، تورکییه-عراق دانیشیقلاریندا اساس مسئلهلردن بیری ده کورد یؤنتیمینین اله کئچیردیی سرحد بوراخیلیش منطقهلرینین تکرار عراق حکومتینه تحویل وئریلمهسی اولوب. بئله کی، عراقداکی قاریشیقلیقدان ایستیفاده ائدن بارزانی رژیمی تورکییه-عراق سرحدی بویونجا یئرلشن سرحد قاپیلارینی اله کئچیرمیشدی. بو دا سرحدی کئچهنلرین آرتیق حاق اؤدمهسینه، آرتیق واخت ایتکیسینه سبب اولوردو. عینی زاماندا تورکییه-عراق سرحدینه نظارت موهوم ایستراتژی و تهلوکهسیزلیک مسئلهسیدیر. حاضردا هم تورکییه، هم عراق حکومتی بو منطقهلرین گئری آلینماسی اوچون راضیلیغا گلیب.
تورکییه و عراق آراسیندا اساس سرحد قاپیسی اولان هابورا آلترناتیو اولاراق ایکی اؤلکه حدودلارینین غربینده اوواکؤی سرحد منطقهسینین یارادیلماسی و عراق-تورکییه تیجارت علاقهلرینین محض بورادان آپاریلماسی بارهده راضیلیغا گلینمهسی احتیمالی دا وار.
بونونلا دا بارزانی رژیمی داها بیر ساحهده تجرید اولوناجاق. عینی زاماندا، عراق و تورکییه حربچیلرینین هابور سرحد قاپیسینین جمعی ۱۵ کیلومترلیینده سیلیوپیده بیرگه تعلیم کئچدیی بیلدیریلیر».
پولیتولوگ عراق حکومتینین اربیله قارشی مؤوقعییندهکی سرتلشمهنین سببلرینه ده آیدینلیق گتیریب:
«بو، ۲۵ سنتیابردا بارزانینین عراق حکومتینی، تورکییه، ایران، آمریکا و دیگر دؤولتلری، عمومیتله، دونیا ایجتیمایتینی، موختاریت داخیلیندهکی موخالیفتین فیکیرلرینی نظره آلمادان رفرندوم کئچیرمهسی ایله باغلیدیر. او، هم ده بو رفرندومو کورد موختاریتینه داخیل اولمایان کرکوکده ده کئچیردی. اوستهلیک، پ کا کا-نین بورادا جمعلشمهسی آرتیق سرحددی آشماق ایدی و عراق حکومتی بونا بیگانه قالا بیلمزدی. عراق اوردوسو حشدی-شعبی گوجلرینین کمکیله پئشمرگهنی کرکوکدن چیخاردی و بارزانییه حدینی بیلدیردی.
تورکییه، ایران، عراقین همرایلیگی بو مسئلهده حل ائدیجی تأثیر گؤستردی. بعضی خاریجی قوهلردن گؤزلدیی دستیی آلا بیلمهیهن و چارهسیز قالان بارزانی واخت اودماق اوچون رفرندوم نتیجهلرینی دوندوردوقلارینی دئمکله دانیشیقلاردا ضعیف مؤوقعیینی اؤرت-باسدیر ائتمک ایستییر.
لاکین یاخین واختلاردا مؤقعلری ضعیفلهیهن بارزانینین حتی ایستعفایا گئدجیی، اونون یئرینی توتماغا ان رئال نامیزدلردن بیرینین ایسه موخالیفتده اولان یوسیف محمد اولدوغو دئییلیر».
پولیتولوگ وورغولاییب کی، بؤیوک احتیماللا آمریکا بارزانینین تام ایفلاسینین قارشیسینی آلماق اوچون عراقین شیعه لیدری سیستانینین واسیته چیلییندن ایستیفاده ائتمک ایستییر:
«چونکی سیستانی هر ایکی طرفه تأثیر ائده بیلن نفوذلو شخص حساب اولونور. او، ۲۰۰۶-جی ایلده الصدر اوردوسو ایله نجفدهکی آمریکا اوردوسو آراسینداکی قارشیدورمانین قاباغینی آلمیش، ۲۰۱۴-جی ایلده وئردیی فیتوا ایله عراق خالقینی ایشید-له موباریزهیه سفربر ائتمیشدی.
اونون واسطهچیلیگی حاضیرکی شرایطده پروسئسلرین گئدیشاتینا معین تأثیر ائده بیلر».
قید ائدک کی، عراق کورد موختاریتی حاضردا رسمی بغدادا بیر سیرا تکلیفلر ائدرک دیالوگلارا باشلاماق ایستییر. عراق طرفی ایسه رفرندومون نتیجهلرینین دوندورولماسینی دئییل، عمومیتله لغوینی طلب ائدیر.