بو گون سایلاری هئچ ۱۰۰ مینه چاتمایان قاراباغ ارمنیلری تاریخی آذربایجان تورپاقلارینا ادعا ائدیرلر. گؤرونور، ارمنیلر اونودوب کی، اوزرین‌ده یاشادیقلاری تورپاغین صاحبی آذربایجان‌لیلاردیر.

بو سؤزلری آخار. آذ-آ آچیقلاماسین‌دا پولیتولوق قابیل حسین‌لی تورکییه‌نین ارجیز اونیورسیتتینین پروفسورو قافار چاخماقلینین صدری اولدوغو تشببوس قروپونون باو-نون (بوتؤو آذربایجان اوجاقلاری) تشکیلات‌چی‌لیغی ایله کئچیریله‌ن ویدئو-کنفرانس‌دا موهاجیر غربی آذربایجان (ایروان) رسپوبلیکاسینین اعلان ائدیلمه‌سینی شرح ائدرکن دئییب. او بیلدیریب کی، ایروان تاریخی آذربایجان تورپاغی‌دیر و بو، دانیلماز فاکتدیر:

«قافار چاخماقلینین تشببوسو ایله مهاجیر غربی آذربایجان (ایروان) رسپوبلیکاسینین اعلان ائدیلمه‌سینی دستکلییرم. بو، چوخ مثبت بیر تشببوس‌دور. چونکی غربی آذربایجان‌لیلار ۱۹۸۸-جی ایلده‌ن اعتباراً اؤز تاریخی تورپاقلارین‌دان زورلا قووولموش‌دور».

ق.حسین‌لی بیلدیریب کی، غربی آذربایجان‌لیلارین اؤز مقددراتینی تعیین ائتمک حقوقو وار:

«بو گون آذربایجانین بیر چوخ بؤلگه‌سین‌ده ۱۹۸۸-جی ایلده ارمنیستان‌دان قوولان یوزمینلرله غربی آذربایجان‌لی یاشاییر. بو اینسانلار قئیری-قانونی و بئینلخاق نورمالارا ضد شکیل‌ده ارمنیستان‌دان کوتلوی دپورتاسییا اولونوبلار. مسئله اوندادیر کی، بو، بیر تاریخی پروسئ‌سین سون دالغاسی ایدی. یعنی ۱۹۸۸-جی ایلده ائرمنیستان‌دان زورلا قووولان آذربایجان‌لیلار بون‌دان اؤنجه ده مرحله‌لی شکیل‌ده آذربایجانا کؤچورولوب. اونلاردان بیر اؤرنک ۱۹۴۷-جی ایل دئکابرین ۲۳-ده سسری نازیرلر سووئتینین قراری‌دیر. او قراردا قئید اولونور کی، آذربایجان‌لی اهالی ائرمنیستان سسر-دن آذربایجان سسر-این کور-آراز اووالیغینا کؤچورولسون. بو و دیگر بیر سیرا صونعی سببلردن آذربایجان‌لیلارین سایی تاریخی ایروان، گؤیچه، درلیز، زنگزور و س. اراضیلریمیزده آزالماغا باشلادی.

بونون تام ترسی ایسه ۱۹-جو عصردن ائتیبره‌ن چار روسییاسینین قافقازی اله کئچیرمک و بو اراضیلرده مؤهکه‌مله‌نمک اوچون ائرمه‌نیلرین کوتلوی شکیل‌ده بو اراضیلره کؤجورولمه‌سی باش توتوب. خصوصیله، عثمانلی ایله روسییا آراسین‌دا ایمضالانان "بوخارئست"، "ادیرنه" و روسییا ایله ایران آراسین‌دا ایمضالانان "گولوستان" و "تورکمنچای" سوله موقاویله‌لری ایله ائرمه‌نیلر کوتلوی شکیل‌ده جنوبی قافقازا، خصوصیله ده ایروان خان‌لیغی اراضی‌سینه کؤچورولوب.

بوتون بو تاریخی فاکتلار بیر داها اونو گؤستریر کی، قدیم آذربایجان تورپاغی اولان ایروان اراضی‌سین‌ده صونعی شکیل‌ده ائرمه‌نیلرین سایی آرتیریلدیغی حال‌دا سویقیریم کؤچ و مجبوری صورت‌ده آذربایجان‌لیلارین سایی آزالدیلیب.

بونا گؤره ده دئیه بیلریک کی، بو گون ایروان آذربایجان‌لیلارینین ایروان اوغرون‌دا موباریزه آپارماسی تام حاق‌لی و تاریخی بیر ضرورت‌دیر».

ق.حسین‌لی وورغولاییب کی، موهاجیرت‌ده قربی آذربایجان (ایروان) رئسپوبلیکاسی اعلان ائدیلمه‌سی و سونراکی پروسئسلر کووردیناسییالی شکیل‌ده باش وئرمه‌لی‌دیر:

«نظره آلینمالی‌دیر کی، ۱۹۱۸-جی ایلده آذربایجان حکومتی ایروانی ائرمه‌نیلره معین شرطلرله وئرمیش‌دی. ائرمه‌نیلر بو شرطلره راضی‌لیق وئرسه‌لر ده، سونرادان بو شرطلری ائله اؤزلری پوزموش‌دو. خصوصیله، زنگزور و داغ‌لیق قاراباغا ادعالاردان ال چکممیشلر. داغ‌لیق قاراباغاش حاضردا ایشغال آلتین‌دادیر.

بو معنادا دوشونوره‌م کی، بو تشببوس یئرین‌ده و موسبت آددیم‌دیر. خصوصیله ده داغ‌لیق قاراباغ موناقیشه‌سی فونون‌دا فای‌دا وئرجیینی دوشونوره‌م. قافار چاخماقلینین تشببوسو اوزرین‌ده ایشلنیلمه‌لی، بو، داها سیستئم‌لی و کووردیناسییالی حالا گتیریلمه‌لی‌دیر».