آغ قویونلو حؤکمداری اوزون حسنین آناسی سارا خاتون - آذربایجان تاریخین‌ده ایلک بیرینجی لئدی ایستاتوسون‌دا اولان خانیم و شرق‌ده ایلک دیپلومات قادین اولوب.

آخار. آز خبر وئریر کی، سارا خاتون بایان‌دور ائلی ایچین‌ده دوغولوب. عثمانلی منبع‌لرینین یازدیغینا گؤره، اونون اصل آدی گؤوهرشاه خاتون‌دور. آذربایجان تاریخین‌ده تانینمیش و تاریخ‌ده ایز قویان شخصیتلردن بیری‌دیر. بوتون شرق‌ده دؤورونون یئگانه ایستعدادلی دیپلومات قادینی کیمی تانینان سارا خاتون بؤیوک عقل و متانت، مودریک‌لیک و جسارت صاحبی ایدی. آغ قویونلولار دؤولتینین سیاستینین ساهمانا سالینماسین‌دا گؤرکم‌لی دیپلومات و دؤولت خادی‌می کیمی بؤیوک رولو اولوب. ایستعدادلی دیپلومات قادین کیمی مشهور اولان سارا خاتون، حتی آوروپا اؤلکه‌لرین‌ده ده تانینیردی.
او، دؤولتین ایداره ایشلرینین‌ده حؤکمدار اوغلونا یاخین‌دان کؤمک ائدیب. آغ قویونلو دؤولتینین خاریجی اؤلکه‌لرله دیپلوماتیک علاقه‌لرین‌ده سارا خاتونون رولو داها مهم ایدی. اوزون حسن بوتون خاریجی سیاست مسئله لرینین اونونلا مصلحتلشیر، ان مسئول دیپلوماتیک دانیشیقلار اوچون اونو گؤندریردی. او، نینکی خاریجی اؤلکه‌لرین آیری-آیری دیپلوماتلاری ایله، همچینین تیموری حؤکمداری ابو سعید، عثمانلی ایمپراتورو ۲-جی محمد کیمی دؤولت باش‌چیلاری ایله ده دیپلوماتیک دانیشیقلار آپاریب، آغ قویونلو دؤولتینین خاریجی سیاسی منافعیینی موفقیتله مدافعه ائدیب. بیر دیپلومات کیمی سارا خاتونون فعالیتین‌ده اونون سلطان ۲-جی محمدله باغلادیغی ۱۴۶۱-جی ایل یاسی چمن صولحونون بؤیوک اهمیتی وار. هله‌لیک الیمیزده اولان معلوماتا گؤره، بو صولح سارا خاتونون خاریجی اؤلکه حؤکمدارلاری ایله باغلادیغی ایلک موقاویله‌لردن بیری‌دیر. تیموری حؤکمداری ابو سعیدله دانیشیقلار آپاران آغ قویونلو ائلچیلرینه ده سارا خاتون باش‌چی‌لیق ائدیب (۱۴۶۸).

آذربایجانا گؤندریله‌ن آوروپا، خصوصیله ده، وئنسییا ائلچیلرینه وئریله‌ن مخفی معلوماتلاردا موطلق سارا خاتونلا گؤروشمک و اؤز مقصدلری اوچون اونون سارای‌داکی نفوذون‌دان ایستیفاده ائتمک تاپشیریلیردی. سارا خاتون دیپلومات و دؤولت خادیمی اولماقلا برابر، بؤیوک حربی سرکرده‌لیک باجاریغینا و حربی اینتویسییایا مالیک قادین اولوب. اونون عقلی چئویک‌لیگی دار مقاملاردا تئز قرار چیخارماغا ایمکان وئریب. سارا خاتون قیرتلی قادین، دیپلومات و حربی ایستعدادا قادیر بیر اینسان اولوب.

قید ائدک کی، اؤلکه‌نین «بیرینجی خانمی» (فیرست لادی) آنلاییشی دونیا سیاستینه آمئریکا بیرلشمیش شتاتلارین‌دان گلیب. ۱۹-جو عصرین اورتالارین‌دان باشلایاراق آمئریکا پرزیدنتلرینین خانیملارینی ساده‌جه «فیرست لادی» آدلاندیرماغا باشلاییبلار. سونرادان بو آنلاییش دیگر اؤلکه‌لره ده یاییلیب. عادتا، بیرینجی لئدیلر اؤلکه‌سینین اجتماعی-سوسیال حیاتین‌دا فعال ایشتیراک ائد‌ن، بوندان علاوه دؤولتلرآراسی دوستلوق، هومانیتار و مده‌نی امکداش‌لیغی، بین الخالق صولحو، قادین و اوشاق حقوقلارینی، عموم بشری دیرلرین قورونماسینی مدافعه ائد‌ن شخصلردیر.
آذربایجان تاریخین‌ده مؤمنه خاتون، اینانج خانیم، مهرجان خانیم، ۱-جی شاه ایسماییلین یاخین سیرداشی اولان تاجلی خانیم و قیزی پری خان خانیم، قوبالی فتحعلی خانین خانیمی توتو بیکه، گنجه خانی جاواد خانین خانیمی بییم خاتون و س. کیمی خانیملار بیرینجی لئدی ایستاتوسون‌دا اولوبلار.