اورتا عصرلر دؤورونون ان بؤیوک طبیبلریندن بیری - ابن سینانین "عنعنوی طب قانونو» کیتابینا گؤره، اینسانلار ۴ اساس عونصوره (ایرقه) آیریلیر.

بونلار: دماویلر (هاوا)، صفراویلر (آتش)، بالگامیلر (سو) و سوداویلردیر (تورپاق). بوتون اینسانلار بو دؤرد عونصوردن بیرینه و یا بیر نئچه‌سینه صاحب‌دیر. بو عونصورلر بعضی فیزیکی و روحی خصوصیتلرین یارانماسینا تأثیر ائدیر.

مشهور طبیب ابن سینانین عونصورلری هم اینسانین کاراکترینی تثبیت ائتمک، هم ده بدنینین فیزیولوژی قورولوشونو تانیماق اوچون چوخ موهوم واسطه‌دیر.

اینسانلار باشقا عونصورلره مئییل ائتدیی زامان غیری-ایستابیل‌لیک میدانا گلیر، بالانس پوزولور و نتیجه‌ده خسته‌لیکلر اورتایا چیخیر. مسئله اوندادیر کی، بوتون اورقان و خسته‌لیکلر ده عونصورلرله باغلی‌دیر. حکیم خسته‌نین عونصورونو معین ائتدیکدن سونرا خسته لیین معالیجه‌سینه باشلاییر.

دئدییمیز کیمی، بوتون خسته‌لیکلر عونصورلرده تارازلیغین پوزولماسی نتیجه‌سینده میدانا گلیر. ائله بونا گؤره ده تارازلیغی قوروماق اوچون بعضی معالیجه اصوللاری حیاتا کئچیریلیر. ابن سینا «عنعنوی طب قانونو» کیتابین‌دا عونصورلرده تارازلیغی قوروماق اوچون بیتکیلردن حاضرلانان درمانلاری، حجمت و زلی معالیجه‌سینی تطبیق ائتمیی توصیه ائدیردی.

ایران‌دا ابن سینا عنعنوی طبابت ساحه‌سی اوزره ۶ ایل تحصیل آلان تورکییه‌لی درماتالوق آیدا برنجیان ۴ عونصور و اونلارین اساس خصوصیتلرینی آچیقلاییب.

ایستی عونصورلر

دمویلر (هاوا): انلیکورک و ایری سوموک قورولوشونا صاحیبدیرلر. دریلری اسمر و یا چهرایی‌دیر. گؤزلری قارا و یا توند قهویی رنگ‌ده‌دیر. اورک-دامار، تضییق پروبلملری، دری (اکزئما، سیزاناق) و نورولوژی خسته‌لیکلره میللیدیرلر. شاعرلیک قابیلیتلری وار، چوخ جسارت‌لی و سخاوتلیدیرلر. یاخشی یادداش و زکالاری وار، گوج‌لو رهبردیرلر، دایم یئنی‌لیک آختاریشلاریندا اولورلار، ریسک ائتمکدن قورخمورلار.

سفراویلئر (اود): سوموک قورولوشو خیردادیر. دری رنگلری ساریمتیل‌دیر. گؤزلری قهویی و آچیق-قهویی اولور. قاراجیر، اؤد کیسه‌سی خسته‌لیکلری، باش و بویون آغریسی، معده خسته‌لیکلرینه میللیدیرلر. تئز عصبیلشیب تئز ساکیتلشیرلر، چوخ آکتیو، حرکتلی‌لی اولدوقلاری اوچون آز یاتماغا اوستونلوک وئریرلر. زهینلری چوخ ایتیدیر. تلسکن تیپلردیر. هر شئی‌دن تئز بئزدیکلری اوچون هر زامان دییشیکلیک آختاریرلار.

سویوق عونصورلر

بالگامیلئر (سو): بدن قورولوشلاری بؤیوکدور، کؤکلمه‌یه چوخ مییللیدیرلر. دری رنگلری آغدیر. گؤزلری ماوی و یا یاشیل‌دیر. ساچلاری ساری، یا دا قارادیر. سویوق هاوا اونلارا چوخ تئز تأثیر ائدیر. قبیضلیک، رفلیوکس کیمی هزم سیستمی، آستما، برونخیت، اویناق آغریلاری کیمی خسته‌لیکلره مئییللیدیرلر. ساکیت و سویوققانلی اینسانلاردیر. نیظام-اینتیظامی چوخ سئویرلر. قایدالارا هر زامان رعایت ائدیرلر. یاواش و آستا-آستا دانیشیرلار. اجتماعی علم و مصاحبات ساحه‌لرینده باجاریقلاری ایله سئچیلیرلر. بعضا قورخاق و اوتانجاق اولورلار.

سوداویلئر (تورپاق): اینجه بدن قورولوشونا مالیکدیرلر. اکثریتی قارایانیزدیر. گؤز رنگلری قهویی تونلاردادیر. ساچلاری قالین و بوروقدور. ایستی هاوانی چوخ سئویرلر. قبیضلیک، خرچنگ، دپرسسییا، روحی و سینیر خسته‌لیکلرینه مئییللیدیرلر. محافیظه کار و سرت اینسانلاردیر، قاپالی و اینتروونت تیپه عایید اینسانلاردیر. اینتروورت تیپه عایید اولانلار تنهالیغا قاپیلیر، کیتاب اوخویور، ساکیتلیک و راحت حیاتا اوستونلوک وئریر. چوخ دیققتجیلدیرلر. عنادکار اولسالار دا، کیچیک کومپلکسلری چوخدور. دتکتیولیک کیمی پئشه‌لرده یاخشی اوغور قازانیرلار.

معلومات اوچون بیلدی‌رک کی، ابن سینا عمومی‌لیکده ۴۵۰ اثر یازیب و گونوموزه اونلاردان ساده‌جه ۲۷۰-ی گلیب چاتیب. ابن سینا طب علمینه دایر ۴۰، فلسفه‌یه دایر ایسه ۱۵۰ اثر یازیب. اونون ایکی کیتابی - "کتاب الشفا" (شفا کیتابی) و "القانون فی الطب" (تیبب‌ده قانون) قرب اونیورسیتتلرین‌ده تدریس اولونور.