آنا صحیفه اخبار فارسی |
از زیباترین واژگان زبان تورکی و به معنای مادر است. واژه آنا به لحاظ ائتیمولوژی احتمالا واژه ای تقلیدی برگرفته از زبان کودکان است، قدیمی ترین منبع نوشتاری برای این واژه، دست نوشته های اویقوری یافت شده در تورفان است.
آنا در لهجه های زبان تورکی:
ترکی استانبولی: anne
ترکی آذربایجانی: ana, nənə
ترکی باشقوردی: äsä, äsäy
ترکی قزاقی: ana, şeşe
ترکی قرقیزی: ene, apa
ترکی ازبکی: ànä
ترکی تاتاری: äni, ana, inä
ترکی ترکمنی: ece
ترکی اویغوری: ana
قدیمی ترین واژه برای مفهوم مادر در زبان ترکی که قدمتی بیشتر از واژه آنا دارد واژه اؤگ است که امروزه تنها مشتقات آن باقی مانده است مانند واژه های اؤگئی به معنای ناتنی و اؤگسوز/اؤکسوز به معنای بی مادر/یتیم.
حرف اؤ در واژه اؤگ بصورت نیمه بلند تلفظ میشود یعنی مصوت نیمه بلند است:
اؤگ < اؤ:گ
در ترکی سه واژه به شکل اؤگ داریم که هیچ یک به لحاظ ائتیمولوژی با یکدیگر ارتباط معنایی ندارند این سه واژه به ترتیب زیرند:
۱- اؤگ
به معنای عقل و هوش است که به لحاظ ائتیمولوژی برگرفته از ریشه ترکی اؤ و پسوند ترکی گ است که پسوند سازنده اسم از فعل است.
۲- اؤگ
به معنای مادر است و خود واژه ریشه است، امروزه تنها مشتقات آن همچون اؤگسوز و اؤگی باقی مانده است.
۳- اؤگ
به معنای مدح کردن و ستایش است که خود فعل اؤگ ریشه است که بصورت اؤو نیز با تغییر آوا تلفظ میشود.
۴- اؤگ
به معنای حیوان بالغ است که به احتمال زیاد معنای گسترش یافته از گزینه یکم است.
تاریخ
2020.02.17 / 21:41
|
مولف
Axar.az
|