آنا صحیفه اخبار فارسی |
روستای اسنق از توابع بخش مهربان در شهرستان سراب است و تاریخی بس کهن دارد. اسنه يا اسنق روستايى است كه در میانه جاده بستان آباد به سراب در حدود ۹۰ کیلومتری شمال شرقی تبریز واقع شده است. برابر شواهد و مدارك روستا در مسير جاده ابريشم قرار داشته است و نام آن در حدود العالم با عنوان "سراو" و "ميانه" يكجا آمده است.
اين روستا دارای مسجدى است عظيم از سنگ كنده كار، استاد اين عمل، ملكشاه نامدار، از دم تيشه اين همه نقاشيش بكرد، دست اش درست باد، خدايش نگاه دار." (كتيبه پنجره مسجد اسنق)
وجود مسجد سنگي متعلق به اوايل قرن هشتم(دوره ایلخانی) از تاريخ كهن آن حكايت دارد. تمامي خطوط نوشته شده بر ديوارها و ستونهاي اين مسجد تعليق و ثلث برجسته است. اين مسجد در وسط روستا بين حياط وسيعي بنا شده است. مسجد اسنق چهار ستون سنگي دایره ای شکل و يكپارچه دارد كه در دو رديف قرار گرفتهاند. تهرنگ مسجد نه قسمتی است و اين ستونها، سرستونهاي مقرنس خوش طرحي دارند. مسجد چندين كتيبه در سر در پنجرهها و ورودی سنگی شرقی دارد. کتیبه اصلی مسجد که از سنگ یکپارچه است، در بالای درگاه ورودی قرار دارد. مضمون کتیبه پایین آن که بالای قوس ورودی قرار دارد چنین است: «امر بعمارت هذه المسجد فخرالدین محمد رستم.» پنجرهها، دارای تزئینات کمتری هستند. هرکدام از آنها از چهار لوحه سنگی ساخته شده است. دو تیرک عمودی به صورت نیمستون چسبیده به دیوار در دو طرف پنجره و سردر پنجره تشکیل شده از کتیبه عربی و سپس کتیبه ای به فارسی که تاریخ و نام سازنده مسجد را نشان میدهد. مضمون کتیبه سمت راست پنجره چنین است: «نبشتم بر در مسجد که هر کس خواند بعد صد سال، نبشتم تاریخش به سنگ کنده هفتصد سی و سه سال.» ستونهای ایوان هر کدام از سه قسمت تشکیل شدهاند؛ پایه زنگی شکل، سرستون مقرنس کاری و ساقه با طرح مارپیچ که جهت طرحها در هر ستون با یکدیگر همخوانی ندارد. این شیوه ستونسازی به نفوذ سلجوقیان آناطولی نسبت داده شده است. نمونه دیگر این نوع ستون را میتوان در مسجد وکیل شیراز دید. در داخل مسجد ميزچوبي منبتكاري وجود دارد كه همزمان با بناي مسجد ساخته شده است. بر روي قطعهاي از بازوي آن نام باني مسجد، صاحب فخرالدين محمد قيد شده است. آثار باقي مانده از اين منبر نشان ميدهد كه چند هنرمند توانا، وقت زيادي صرف ساختن آن كردهاند. به طور كلي از مضمون خطوط برجسته كنده شده در بازوهاي منبر و سنگ نبشتههاي بالاي در و پنجرههاي مسجد چنين بر ميآيد كه اتمام كار بناي مسجد و تهيه اثاث آن، در سال ۷۳۳هجري به امر فخرالدين محمدبن رستم و به دست نقاش و حكاك؛ ملكشاه انجام شده است.
تاریخ
2020.07.25 / 19:02
|
مولف
Axar.az
|