کؤچورن: فرخ جرایدی

"" حاجی خان ""

پست-تلگراف باشچی‌سی ایله من هامیدان اؤنجه یاتاغیْمیزدان چیْخیب

اَل-اۆزوموزو یوُدوق، بالکن-ا چیْخارکن حاجی خانیْن بیزدن تئز قالخدیغینی گؤردوک. بیرگه اوْتوروب بیر قدر دانیْشمیشدیق کی، اوْنون قوُللوقچولاریندان بیری گلیب باش اَییب:

- جناب خان ، حمام حاضردیر. - دئدی.

خان بیزه اۆز چئویریب:

- بوُ گۆن حماما هئچ کس بوُراخیْلمایاجاق آخشامدان امر وئرمیشدیم. اوْ زمانا کیمی کی خانیْملار یاتیبلار سیز بوُیوروب، یوُووانا بیلرسینیز. - دئدی.

اوْتاغا قاییدیب آلت پالتارلاریمیزی حاضرلادیق. خانیْن نوکری بوغچالاریمیزی گؤتوردو و حماما گئتدیک.
آغ مَرمَردن تیکیلمیش سوْن درجه ده گؤرکملی بیر حمام ایدی. سکّی ده سالیْنمیش قالی‌نین اۆستونده اوْتوردوقدا ایکی نفر حمام ایشچی‌سی بیزیم پالتارلاریمیزی سوْیوندورماق ایسته‌دی. بیز کؤنول وئرمه‌دیک. بوُ ایشچی‌لر بیز حمامدان چیْخاندادا بیزی گئییندیرمک ایسته‌دی. گؤرونور کی خانیْن اؤزو، اوْغلانلاری حماما گلرکن هر ایشلرینی بوُ ایشچی‌لر گؤرورموش. حمامدان قاییتدیق، چای سۆفره‌سی حاضر اوْلسادا چئوره‌سینده اوْتوران یوْخ ایدی.

میس هاننا اوْتاقدان چیْخاراق منی چاغیْردی، حماما گئدیب-گئتمه‌مه‌سینی سوْروشدو، من حمامیْن تمیز اوْلدوغونو سؤیله‌دیم و اوْنون گئتمه‌سینی یاخشی گؤردوم.

خانیْملار حمامدان قاییدیْنجایا قدر بیز باغی دوْلاشدیق. حاجی خان دانیْشیغا باشلایاراق:

- آغالار، اصلینه باخسانیز، آغالیق ، مۆلکه‌دارلیق و رعیت ساخلاماق هَوَسیندن دۆشموشم، بوُنون اۆچۆن ده اوْن دؤرد کندیمی دَیر-دَیمزینه ساتدیم، الیمده قالان بئش کنددن ده جاناگلمیشم, - دئدی.

- نه اۆچۆن جناب خان ؟

اوْ بیر آه چکه‌رک دئدی:

- ایراندا مۆلکه‌دار اوْلماق اۆچۆن ایرانلی اوْلماق یاراماز . تزار تبعه‌سی اوْلمالی سان. منیم کندلریمین آراسیْندا تزار تبعه‌سی اوْلان گنجه‌لی محمداوْو لارین خارابا بیر کند-ی واردیر، کندین بۆتۆن گلیری اَللی خالوار آرپا-بوُغدا اوْلار. اوْ خارابا کندین واسطه سیله ده گنجه‌لیلر مینلرجه خالوار گلیری و مینلرجه آداما مالک اوْلان کندلریمی الیمدن آلدیلار.

من شاشقینلیقلا بوُنون نه‌ده‌نینی سوْروشدوم.

- کندیمین سوُیونو کسدیلر، رعیت لرینی اؤیردیب کندلریمین تاخیْللارینی اوْتاردیلار، آرا قاریْشدیریب دعوا-دؤیوش سالماقلا کندلیلریمی دوْستاق اوْلماغا نه‌دن اوْلدولار ، کندلیلری دیلنچی حالینا سالدیلار. من اوْنلارین آماجلارینی بیلیردیم. اوْنلار کندیمی دَیر-دَیمزینه آلماغا چالیْشیردیلار. دوْغروسو من رعیت-ین بوُ آغیْر دوُرومونا دؤزه بیلمه‌دیم. منه گؤره اوْنلار اوْلمایان فلاکتلری گؤردولر. کندلیلر قوْرخوسوندان اؤز باغیْنا، اؤز اکینینه چیْخا بیلمیردی. گنجه‌لی لرین رعیتی هاردا حاجی خان رعیتی گؤروردوسه باشیْنی پارچالاییردی.