بو گون آذربایجانین دولت و اجتماعی خادمی، سیاست‌چی و پوبلیسیست، آذربایجان خالق جمهوریتینین بانیلریندن و آذربایجان سیاسی مهاجیرتینین لیدرلریندن اولموش محمد امین رسولزادنین آنیم گونودور.

Kult.az خبر وئریر کی، او، ۳۱ یانوار ۱۸۸۴-جو ایلده باکینین نوخانی کندینده آنادان اولوب.

آتاسی اوغلونو مشهور پداگوگ سلطان مجید غنیزاده‌نین مدیر اولدوغو ایکینجی "روس-مسلمان" مکتبینه قویوب، بورانی بیتیردیکدن سونرا رسول‌زاده اؤز تحصیلینی باکی تکنیکی مکتبینده، روس دیلین‌ده داوام ائتدیریب. ملی استقلال حرکاتیمیزین و تکجه تورک ائللرینده دئییل، بوتون شرق، اسلام عالمین‌ده ایلک رسپوبلیکا اصول-اداره‌سی اولان آذربایجان دموکراتیک رسپوبلیکاسینین تمل داشینی قویان محمد امین رسولزادنین انقلابی فعالیتینین ایلک ایللری ده محض بو دؤوره تصادف ائدیر.

۱۹۰۲-جی ایلده اون یئددی یاشیندا اولان رسول‌زاده "مسلمان گنجلیک تشکیلاتی"نی یارادیب. بو، ۲۰-جی عصرده آذربایجاندا روس مستملکه اصول-اداره‌سینه قارشی گیزلی مباریزه آپاران ایلک سیاسی تشکیلات ایدی.

۱۹۱۷-جی ایل اوکتیابرین ۲۶-دان ۳۱-ا قدر ۵۰۰ نمایندنین اشتراکی ایله باکی‌دا طنطنه‌لی صورت‌ده کئچیریلن مساوات پارتییاسینین بیرینجی قورولتایینا محمد امین رسولزاده مرکزی کمیته‌نین صدری سئچیلیب. بو قورولتایدان سونرا باکی‌دا و آذربایجانین بوتون قزالارین‌دا «آذربایجانا مختاریت» شعاری آلتیندا ملی حرکات باشلاییب.

۱۹۱۸-جی ایل مایین ۲۸-ده بوتون اؤلکه‌لرین رادیو ایستانسییالاری و قزئتلری آذربایجان استقلالیتینین اعلان اولونماسینی دونیایا یایدیلار. بو او دئمک ایدی کی، آذربایجان خالقی اؤز وارلیغینی، بیر خالق کیمی موجودلوغونو بوتون بشریته چاتدیریر و ملی دولتینین قوردوغونو تام شکیلده بیان ائدیردی. فتحعلی خان خویسکینین باشچیلیغی ایله آذربایجان دموکراتیک رسپوبلیکاسی حکومتی تشکیل اولونوب. بئله‌لیکله، آذربایجان خالقی نینکی تورک خالقلاری آراسیندا، همچینین بوتون شرق‌ده ایلک دفعه اولاراق رسپوبلیکا قوروب.

لاکین آذربایجان خالق جمهوریتینین عمرو جمعی ۲۳ آی چکیب. ۱۹۲۰-جی ایلین ۲۸ آپرلینده آذربایجانین سووئت روسییاسی طرفیندن اشغالیندان سونرا رسول‌زاده وطنی ترک ائتمک مجبوریتی ایله اوزلشیب. او، اول مسکوایا، اورادان ایسه فینلاندییایا گئدیب.

سونرادان رسولزاده تورکییه‌یه گلیب و عمرونون سونونادک آنکارادا یاشاییب.

اوزون ایللر خاریج‌ده آذربایجانین آزادلیغی اوغروندا مباریزه آپارمیش رسول‌زاده ۱۹۵۵-جی ایل مارتین ۶-دا آنکارادا شکر خسته‌لییندن وفات ائدیب.