دونیا کئچمیش سیستئمدن یئنی سیستئمه کئچیر و بو یئنی سیستئمین اؤزللیکلری تام اولاراق بللی دئییل.

آخار. آذ خبر وئریر کی، بونو «کیهان» قزئتینه موصاحیبه‌سینده آمئریکالی فیلوسوف، یازار آورام نوام چومسکی سؤیله‌ییب.

«بو کئچیدین کووردیناتلاری دونیاداکی گوج پریماداسینداکی دییشیکلیکلر، مؤوجود بین الخالق رژیملر و قورولوشلارین، او جمله‌دن آمریکانین ضعیفله‌مه‌سی، یئنی رگیونال رژیملرین فورمالاشماسی، دونیاداکی تیجارت و مالییه علاقه‌لرینده دوللارین اوجوزلاشماسی شکیلینده گؤروله بیلر.

آمریکا۲-جی دونیا ساواشیندان سونرا دونیاداکی موختلیف ساحه‌لرده ان اوستون گوج اولدو. آمریکا ایندییه قدر هئچ واخت دونیانی باشقالارینین فیکیرلرینه دقت یئتیرمه‌دن ایداره ائتمه‌ییب. اونون بو ساواشدان سونرا الده ائتدیی گوج یاواش-یاواش گئریله‌مه‌یه باشلاییب. دونیا آرتیق روسییا، چین و آمریکانین یئنی قطبلر اولاجاغی گئومترییا گؤرمه‌یه باشلاییر. بو گون اوچقطبلو سیستم موستملکه‌چیلیک و صنایع سیستملرینین یئنی‌دن فورمالاشدیریلماسی زامانینین دوزلدیلمه‌سینین نتیجه‌سیدیر. بونون نتیجه‌سینده شیمالی آمئریکا، آوروپا و شیمال-غربی آسییادا سوپر اقتصادیاتلار اورتایا چیخیب. اوچ قطبلو دونیانین یارانماسین‌دان سونرا آمریکا اس اس ار ای-نین چؤکمه‌سینه رغما اؤز قوه‌سینی ایتیرمه‌یه باشلادی. بو حقیقتله برابر، آمئریکانین هله ده حربی ساحه‌ده دونیانین ان زنگین اؤلکه‌سی اولماغا داوام ائتدیینی و دونیانین ثروتینین یاریسینی فورمالاشدیردیغی وورغولانمالیدیر. چین بوندان سونرا گلوبال اقتصادیاتین گلجیینده موهوم رول اوینایاجاق. آمریکانین حاضردا ان بؤیوک پروبلئمی چینین گله‌جه‌یه باخیش بوجاغیدیر»، – دئیه او بیلدیریب.