ایران پرزیدنتی مسعود پزشکیانین باکی‌دا کئچیریلن کوپ۲۹ سامیتینه قاتیلاجاغی حاقدا رسمی آچیقلاما ۴ نویابردا وئریلمیشدی و ایرانین باکی‌داکی سفیرلییی بو معلوماتی تصدیقله‌میشدی. لاکین کوپ۲۹ کنفرانس‌ینین باشلانماسینا ایکی گون قالمیش پزشکیانین تدبیرده اشتراک ائتمه‌یجیی باره‌ده ایرانین سپاه-آ یاخین مدیاسی معلومات یایماغا باشلادی.

معلومات‌دا پزشکیانین سفردن امتنا ائتمه‌سینین سببی کیمی اسرائیل نماینده هئیتینین تدبیره قاتیلماسی گؤستریلدی. بئله چیخیردی کی، اسرائیل کوپ۲۹-دا اشتراک ائتمه‌سه‌یدی، ایران بو تدبیره پرزیدنت سوییه‌سینده قاتیلاجاقدی.

ماراقلی‌دیر کی، ایران حکومتینین سؤزچوسو فاطمه مهاجرانی ده محض اسرائیل نماینده هئیتینین باکی‌دا کئچیریلن کوپ۲۹ توپلانتی‌سیندا اشتراکی سببیندن ایران پرزیدنتی مسعود پزشکیانین باکی‌یا گلمه‌دیینی بیلدیردی: «اؤلکه‌لر اؤز ماراقلارینا اویغون اولاراق سامیتلرده اشتراک ائدیرلر. رسمیلرین بو سامیتلرده اشتراک سوییه‌سی سامیتین سوییه‌سینه و اهمیتینه و دیگر اؤلکه‌لرین اشتراک سوییه‌سینه اویغون سئچیلیر. باکی‌دا کئچیریلن سامیته ایسه ویتسه-پرزیدنت و اطراف محیط تشکیلاتینین رهبری شینا انصاری قاتیلیب».

محض بو آچیقلاما دا آذربایجان اجتماعیتین‌ده جدی اعتراض یاراتدی.

اولا، «رسمیلرین سامیتلرده اشتراک سویه‌سی و اهمیتی» مسئله‌سینه توخوناق. باکی‌دا کئچیریلن کوپ۲۹-اون لیدرلر سامیتینه ۵۰ پرزیدنت، ۲۰ باش ناظر (او جمله‌دن ۱۰ ویتسه-پرزیدنت و ۲ ولیعهد) قاتیلمیشدی. سامیته قاتیلان پرزیدنت و باش ناظرلرین نادر استثنا ایله هامیسی اؤز دولتینین بیرباشا لیدریدیر. پزشکیانین ایسه کونستیتوسیون صلاحیتی «دولت باشچی‌سی» استاتوسونا اویغون گلمیر، حتی حکومت باشچی‌سی کیمی ده گئنیش صلاحیتلره مالیک دئییل. اگر سامیته قاتیلماق «دیگر اؤلکه‌لرین اشتراک سوییه‌سینه» اویغون سئچیلیرسه، پزشکیان قاتیلاجاغی حالدا صلاحیت باخیمیندان همکارلاری اچریسینده «ان صلاحیت‌سیزی» اولاجاقدی. باشقا سؤزله دئسک، اشتراک سوییه‌سی پزشکیانین «صلاحیت سوییه‌سیندن» قات-قات یوخاریدا ایدی.

ایکینجی‌سی، حقیقتاً ده ایران اسرائیله گؤره کوپ۲۸-ده ده اشتراکینی لغو ائتمیشدی – هم ده قالماقاللی شکیلده. اما هئچ اوندا دا پرزیدنت سئوییه‌سینده اشتراک ائتمیی دوشونموردو. بئله کی، ایران کوپ۲۸-ا ده انرگتیکا ناظری سوییه‌سین‌ده قاتیلمیشدی، او واختکی پرزیدنت رئیسی کنفرانس‌دان امتنا ائتمیشدی. ایرانین انرگئتیکا ناظری علی اکبر محرابیان دوبایا چاتاندان سونرا معلوم اولموشدو کی، اسرائیل پرزیدنتینین باشچی‌لیق ائتدیی نماینده هئیتی آرتیق کنفرانسا گلیب. محرابیان بوندان سونرا کنفرانسا قاتیلماقدان امتنا ائتمیشدی و بونو بئله اساسلاندیرمیشدی کی، اونا اسرائیل طرفینین تدبیرده اولمایاجاغینی دئییبلرمیش.

آذربایجان‌دا ایسه وضعیت تام دییشدی. رسمی باکی جنوب قونشوسو اوچون بوتون لازیمی شرایطی یاراتدی و اولجه‌دن اعلان ائدیلدی کی، اسرائیل پرزیدنتی هرسوقون باش‌چی‌لیق ائتدیی و ۳ ناظرین ده قاتیلاجاغی ۱۰۰-دن آرتیق نماینده هئیتی باکی‌یا «کوپ۲۹ تدبیرلرینین ایکینجی هفته‌سینده» سفر ائد‌جک.

بو، اولجه‌دن راضیلاشدیریلمیش پروگراما بنزییردی: کوپ۲۸ اینسیدنتینین تکرارلانماماسی اوچون اسرائیل سون درجه واجیب گئدیش ائتمیش و لیدرلر سامیتین‌ده اشتراک ائتمه‌مکله باکینین تشکیلاتچی‌لیغینا دستک گؤسترمیشدی.

بئله‌لیکله، آذربایجان اؤز قونشوسو ایرانین پرزیدنتینه لیدرلر سامیتین‌ده راحت اشتراک امکانی تانیمیشدی. پزشکیان آذربایجانا گلجیی حالدا بوردا هر هانسی اسرائیل نماینده‌سی ایله قارشیلاشماق پرسپکتیوی یوخ ایدی. همچینین ایران باکینین تشکیلاتچی‌لیق ائتدیی کوپ۲۹-ا مخصوصی دستک وئره بیلردی - ان آزی اونا گؤره کی، غرب‌ده بعضیلری ب.ام.ت-نین بو کنفرانسینین «اورواتسیز» اولماسی اوچون دریدن-قابیق‌دان چیخیردی. غرب ده ایرانین «دشمنی» دئییلمی؟ اوندا باکی‌یا گلمکله ایکیطرف‌لی اودوش الده ائده بیلردی.

آذربایجانین بو خوش مئساژینی ایران نه اینکی دوزگون قیمتلندیردی، عکسینه، غرب‌ده‌کی بعضی آنتی‌آذربایجان‌لی قوه‌لرین پوچ اولموش تبلیغاتینا قوشولوب، دولایی‌سی ایله کوپ۲۹-اون لیدرلر سامیتینین «سوییه‌سینی قیمتلندیرمه» - باکی‌یا «سؤزآتما» جسارتینه گیریشدی.

ایران ۳۰ ایلده ارمنستانا دستک وئرمک و ۲۰۲۰-جی ایل ۴۴ گونلوک ساواشدا و اوندان سونرا ایروانین یانیندا یئر آلماقلا، ان سوندا ایسه ائله بیر نئچه گون اؤنجه باشا چاتان آمریکا پرزیدنت سئچکیلرینده دموکراتلارا (کمالا هاریسه) ایستاوکا ائتمکله نئجه یانلیش استراتگییا سئچمیشدیسه، عینی‌سینی تکرارلادی، آذربایجانین یاراتدیغی میثیل‌سیز شانس‌دان استفاده ائتمه‌دی، پزشکیانین گلیشی ایله آذربایجانلیلارین تهرانا و ایرانا باخیشیندا مثبت معنادا دؤنوش ائتمه فورصتینی الده‌ن قاچیردی.

اونا گؤره اسرائیل - پرزیدنت هرسوق سوییه‌سینده، ۳ ناظر و ۱۰۰-دن چوخ یوکسک سوییه‌لی نماینده ایله کوپ۲۹-اون ایکینجی هفته‌سینده گلیب، آذربایجانلا مناسیبتلری بیر نوبتی اوست مرحله‌یه قالدیرماغا باشلایاندا تهران گرکدیر کی، اؤز عمامه‌سینی قاباغینا قویوب فکرلش‌سین. اما بو دا ایناندیریجی دئییل. چونکی تهران حتی فکرلشمک اوچون بئله عمامه‌نی باشین‌دان چیخارماق ایستمیر – تأسف کی! تهران‌داکی بعضی رسمیلر، چوخ گومان کی، هرسوق باکی‌دا اولارکه‌ن تهدیدواری فکرلر سسلندیرمه‌یه کؤکلنیبلر.

نه سیردیرسه، بو «اسلام رسپوبلیکاسی» هر زمان اسلام اؤلکه‌لرینده قالماقال یارادیب، اسلام-مسلمان اؤلکه‌لری ایله کونفلیکتده یاشاماق سیاستی یورودور.