"دیوانو لغات-التورک" تورک دونیاسینین ایلک ائنسیکلوپئدیک اثری‌دیر. ۱۱-جی عصرده یاشامیش بؤیوک تورک عالیمی محمود کاشغاری طرفین‌دن باغداددا ۱۰۷۲-۱۰۷۴-جو ایللر آراسین‌دا یازیلان تورکجه-عربجه لوغت‌دیر.

"دیوانو لوغات-ایت-تورک" هم ۱۱-جی عصرده سؤز وارلیغینین گئنیشلیینی، موختلیفلیینی نوماییش ائتدیریر، هم ده او دؤورده اینسان و جمعیت هیاتییلا، تورکلرین مادی و معنوی مدنیتیله علاقدار ماراقلی قیدلری اؤزون‌ده جملییر. بو باخیم‌دان زامانیمیزدان تخمیناً مین ایل اول یازیلان "دیوان لغات-التورک" تورکجه‌نین ایلک لغتی اولماق‌دان کنار بیر چوخ آراشدیرماچینین تسلیم ائتدیی اوزره تاریخی و مد‌نی مراجعت قایناقلاریمیزین دا ایلکلرین‌دن‌دیر. جمعیتلرین حیات فورمالاری، دونیانی آنلاییشلاری او جمعیتین دیلین‌ده ده اؤزونو گؤستریر. دیوانو لغات-التورک تخمیناً بیر یوز ایل‌لیک‌دیر کی، تورکلوک علمینین باشلیجا آراشدیرما مؤوضولارین‌دان بیری اولموشدور. بو اثر، ادبیات باخیمین‌دان اهمیت‌لی اولدوغو قدر مدنیت خصوصیتلرینی عکس ائتدیرمه‌سی باخیمین‌دان دا قیمتلیدیر

کولت. آذ محمود کاشقارلینین ۱۰۷۴-جو ایلده یازدیغی و تورک دونیاسینین ایلک انسیکلوپئدیک اثری حساب اولونان "دیوانی-لغات التورک" اثرینین ترجمه و چاپینا جهد ائتدیینه گؤره اؤتن عصرده موختلیف ظلم و چتین‌لیکلره سینه گره‌ن، رپر‌سییا اولونان و اؤلدوروله‌ن عالیم و ضیالیلاردان بحث ائد‌ن ویدئو-سوژئت تقدیم ائدیر: