آذربایجان ایسرایل له موناسیبتلرین اینکیشاف ائتدیرمه‌یه چالیشان یئگانه موسلمان دؤولتی دئییل.

بونو آپا-یا آچیقلاماسین‌دا ایسرایل باش ناظری بئنیامین نئتانیاهونون آذربایجانا سفرینه موناسیبت بیلدیره‌ن آذربایجان-ایسرایل پارلامئنتلرآراسی علاقه‌لر اوزره ایشچی قروپونون عضوو، میللت وکی‌لی بختیار علیئو دئییب.

بختیار علیئو بیلدیریب کی، فیلیسطینله عینی اورتاق جوغرافییانی، اورتاق تاریخی، اورتاق مدنیتی، دیلی بؤلوشه‌ن اوردانییا ایله ایسرایلین موناسیبتلری همیشه یوکسک سوییه‌ده اولوب، بو اؤلکه اهالی‌سینین بؤیوک اکثریتینی کئچمیش فیلیسطین‌لیلرین تشکیل ائتمه‌سی ده ایکیطرف‌لی علاقه‌لره منفی تأثیر گؤستره بیلمه‌ییب. دیگر طرف‌دن، ایسرایلین اؤزون‌ده چوخسای‌لی عرب دیل‌لی ایجما یاشاییر، اونلارین اکثریتی ایسرایل جمعیتینه اینتئقراسییا ائدیب، اوردودا، پارلامئنت‌ده تمثیل اولونورلار.

تورکییه، مصر کیمی ایسلام دونیاسینین آپاریجی سؤز صاحبی ساییلان دؤولتلرین ده اوزون ایللر ایسرایلله سیخ علاقه‌لری اولوب، بو گون ده بو علاقه‌لر کیفایت قدر سیخ‌دیر. ایسرایل رسمیلرینین سفر ائتدیی یئگانه موسلمان اؤلکه‌سی ده آذربایجان دئییل، ایسرایل باش ناظری آذربایجان‌دان سونرا قازاخیستانا دا سفر ائد‌جک: «آذربایجان دؤولتی فیلیسطین آدمینیستراسییاسی ایله ۱۹۹۲-جی ایلین ۱۵ آپرئلین‌ده دیپلوماتیک علاقه‌لر قوروب، بو علاقه‌لرده دوستلوق، قارداش‌لیق، بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی چرچیوه‌سین‌ده حقوقلارینی مدافعه پرینسیپلرینه همیشه صادق اولوب. ۱۹۹۵-جی ایل ۲۲ اوکتیابردا بؤیوک دؤولت خادیمی حیدر علیئو نیویورک‌دا فیلیسطین آزادلیق تشکیلاتینین باش‌چی‌سی یاسیر عرفاتلا گؤروشوب. آذربایجان پرئزیدئنتی ایلهام علیئو ده بو علاقه‌لرین اینکیشافینا خصوصی حساس‌لیق گؤستریب. بو گون باکی‌داکی فیلیسطین سفیرلیگی محض آذربایجانین وسایتی ایله فعالیت گؤستریر. آذربایجانین دعوتی ایله ۲۰۱۱-جی ایلین ایونون‌دا فیلیسطین دؤولتینین پرئزیدئنتی محمود عباس باکییا سفر ائدیب. ایسلام کونفرانسی تشکیلاتین‌دا، بیرلشمیش میللتلر تشکیلاتی، ائلهجه ده دیگر بئین الخالق تشکیلاتلاردا آپاریلان بوتون موذاکیره‌لر زامانی آذربایجان فیلیسطینی دستکله‌ییب.

آذربایجان تکجه ۲۰۱۶-جی ایلده بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی باش آسسامبلئیاسی، قوشولماما حرکاتی، یونئسکو و دیگر قوروملار چرچیوه‌سین‌ده فیلیسطینین مؤوقعیینه دستک ایفاده ائد‌ن ۲۰-دن آرتیق قطعنامه‌نین لئهینه سس وئریب. آذربایجان فیلیسطین مسئله‌سینی بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی تهلوکه‌سیزلیک شوراسینین غیری-دایمی عضوو اولارکه‌ن اؤزونون پریوریتئتلری سیراسینا داخیل ائدیب. آذربایجان رسمی سوییه‌ده یاخین شرق موناقیشه‌سینین ایکی دؤولت پرینسیپی اساسین‌دا حلینین طرفداری اولدوغونو و پایتاختی شرقی قدس شهری اولان موستقیل فیلیسطین دؤولتینین یارادیلماسین‌دا تام دستیینی بیان ائدیب. آذربایجان رئسپوبلیکاسینین بئینلخالق اینکیشافا یاردیم آگئنت‌لیگی واسطه‌سیله ۲۰۱۲-جی ایل عرضین‌ده هومانیتار بحرانین آرادان قالدیریلماسینا کؤمک مقصدیله فیلیسطین خالقینا ۱۰۰ مین دوللار مبلغین‌ده مالییه یاردی‌می گؤستریلیب. ۲۰۱۳-جو ایل ایونون ۱۱-ده باکی‌دا ایسلام امکداشلیغی تتشکیلاتی خاریجی ایشلر نازیرلرینین قدس شهرینهدستک مقصدیله دونور کونفرانسی و فیلیسطین دؤولتینه یاردیم مقصدیله ایسلام مالییه تهلوکه‌سیزلیک شبکه‌سینین تاسیس کونفرانسی کئچیریلیب. کونفرانسلارین پلانین‌دا تقدیم اولونموش لاییحه‌لره دستیین وئریلمه‌سی مقصدیله آذربایجان طرفین‌دن مالییه یاردی‌می آیریلیب. سون ۵ ایلده فیلیسطینله آذربایجان آراسین‌دا ۴ سازیش و آنلاشما مئموراندومو ایمضالانیب».

میللت وکیلی آذربایجان-ایسرایل علاقه‌لرینین ایکی طرف‌لی کاراکتئر داشیدیغینی و هئچ بیر دؤولتله موناسیبتلره خلل گتیرمدیینی وورغولاییب: «اؤلکه‌میز عینی زامان‌دا آذربایجان-ایسرایل دیالوگونا فیلیسطین مسئله‌سینی قال‌دیرماق اوچون بیر پلاتفورما، ایمکان کیمی باخیر. آذربایجان مسلمان همرای لیینین گوجلندیریلمه‌سینه، عینی زامان‌دا قربله موسلمان دونیاسی آراسیندا گرگینلیین آرادان قالدیریلماسینا بؤیوک تؤهفه وئریب. آذربایجان پرئزیدئنتی بوتون عالی تریبونالاردان ایسلاموفوبییایا قارشی باریشماز مؤوقعیینی ایفاده ائدیب. آذربایجان پرئزیدئنتی دفعه‌لرله دعوت ائدیلمه‌سینه باخمایاراق، ایسرایله سفر ائتمه‌ییب، بو گونه قدر ایسرایل‌ده آذربایجان سفیرلیگی آچیلماییب. آذربایجان دؤولتینین بئله آردیجیل مؤوقعیی موسلمان دونیاسین‌دا تقدیرله قارشیلانیب. آذربایجان ۲۰۱۲-۲۰۱۳-جو ایللرده بیرلشمیش میلتلر تشکیلاتی تهلوکه‌سیزلیک شوراسینین قئیری-دایمی عضوو سئچیلرکه‌ن عرب دؤولتلری لیقاسی یئکدیل‌لیکله آذربایجانین نامیزدلیینین دستکله‌نمه‌سی باره‌ده قرار قبول ائدیب. ایسلام امکداش‌لیغی تشکیلاتی ایستانبول‌دا کئچیریله‌ن ۱۳-جو زیروه گؤروشون‌ده آذربایجانی مدافعه ائد‌ن قطعنامه‌سین‌ده ده اؤلکه‌میزین ایسلاموفوبییایا قارشی موباریزه‌یه، موسلمان همرای لیینین گوجلندیریلمه‌سینه وئردیی تؤهفه خصوصی اولاراق وورغولانیب. بوتون بونلاردان سونرا هر هان‌سی بیر دؤولتین و یا همین دؤولت‌ده‌کی معین چئوره‌لرین، او جمله‌دن ایرانین آذربایجانین ایسرایل له علاقه‌لرینی تفتیش ائتمه‌سی معناسیزدیر".

بختیار علیئو قئید ائدیب کی، آذربایجانین بئله پرینسیپیال‌لیغی فونون‌دا اونو اتهام ائتمه‌یه چالیشانلار داغلیق قاراباغ موناقیشه‌سینین حلین‌ده هئچ ده موسلمان همرای‌لیگی مؤوقعیین‌دن چیخیش ائتمیر، عدالت‌لی و دوزگون مؤقع توتمورلار: «ایرانین بوتون سابیق پرئزیدئنت و ویتسه-پرئزیدئنتلری ائرمنیستانا سفر ائدیب و ائرمنیستانین پرئزیدئنت، باش ناظر و دیگر عالی رسمی شخصلرینی اؤز اؤلکه‌لرین‌ده یوکسک سوییه‌ده قارشیلاییبلار. اونلار بونو ایرانین میللی ماراقلاری چرچیوه‌سین‌ده اولدوقلاری ایله اساسلاندیرماغا چالیشیبلار. ایرانلا ائرمنیستان آراسین‌دا ویزا رئژیمی ده قالدیریلیب، حاضردا ایران پرئزیدئنتی حسن روحانینین ائرمنیستانا سفرینه حاضرلیقلار آپاریلیر. بو زامان نینکی موسلمان همری‌لیگی، آذربایجان اراضی‌سین‌ده ۱ میلیون‌دان چوخ موسلمان - شیعه‌نین دوغما یورد یوواسین‌دان دیدرگین سالینماسی، آذربایجان‌لیلارا قارشی خوجالی سویقیریمینین تؤردیلمه‌سی و اونون ایشتیراک‌چی‌سی اولان سئرژ سرکیسیانین ایرانین دوستو اعلان ائدیلمه‌سی نظره آلینمیر، ایران عالی دینی لیدئرینین ائرمنیستانا هر جور علاقه‌لری یاساق ائد‌ن فیتواسی دا اونودولور. یاخین شرق‌ده‌کی حادثه‌لر زامانی موسلمان همرای‌لیگی ضرورتینی قاباردان ایران ندن‌سه اؤز قونشولوغون‌داکی داغلیق قاراباغ موناقیشه‌سی ایله باغلی نه موسلمان همری‌لیگی، نه ده شیعه تعصوب کئشلیینه صادق قالیر. گؤره‌سه‌ن ایران‌دا قارداشلاریمیز دوشونورلرمی کی، ائرمنیستانا اؤتوروله‌ن هر بیر لیتر بئنزین بیر موسلمان آزربایجانلینین قتلینه سبب اولا بیلر. یقین کی، اونلار بونو بیلمیرلر، بیل‌سه‌لر، ائتمزلر».