آخار. آذ بؤیوک یازیچی، پوبلیسیست، اجتماعی خادیم، «موللا نصرالدین» ادبی مکتبینین بانیسی و ایدئیا رهبری، دراماتورگ، ساتیریک جلیل ممدقولوزادنین (میرزه جلیل) نسر اثرلریندهکی پورترئت حاقدا ماتئریالی تقدیم ائدیر:
قوربان علی بی پورترئتینده ده داخیلی کئیفیتلر اؤنه چکیلیر. او، اؤزوندن بؤیوک قارشیسیندا قورخاق، اؤزوندن کیچیکلر قارشیسیندا اژداهادیر.
مثلاً، پریستاوین زؤوجهسینین آد گونونه گلنده پیللکهنده پریستاوین ایتی ایله راستلاشیر. اییلیب ایتله سالاملاشیر، اونا «مالادئس، سوباک» دئییر. چونکی پریستاوین ایتیدیر. اما سرخوش اولوب نؤکری قاسیمی دؤنه-دؤنه تحقیر ائدیر. اونو آلچالتماقدان زؤوق آلیر. ایته قویدوغو حؤرمتی قاسیما قویمور. بو، اونون کاراکتئریندهکی ریاکارلیق و یالتاقلیقدان خبر وئریر. او پریستاوین نینکی ایتینی، هئچ اؤزونو ده سئومیر. سادهجه، وظیفهسینه گؤره اونا یالتاقلانیر. او، داخیلهن زهلهسی گئدن بیر آدامین حتی ایتینه بئله اییلیر. بو ایسه اونون ریاکارلیغینی گؤستریر.
قاسیما موناسیبتی ایله پریستاوین ائویندهکی داورانیشی آراسینداکی فرق اونون قورخاقلیق و ایکیوزلولویوندن خبر وئریر. پریستاوین ائویندهکی قوناقلار اونو اله سالیر. اما او، بونو باشا دوشمور. بو، اونون هم ده جاهیل اولدوغونو گؤستریر. قاسیما موناسیبتده اونون قددارلیغی دا اوزه چیخیر. قوربانهلی بیین اساس خصوصیتی یالانچیلیقدیر. بو، اونون پریستاوین قوناقلیغینداکی آداملاری اؤز ائوینه قوناق چاغیرماسی و سونرا قاچیب تؤولهده گیزلهنمهسی فاکتیندا اوزه چیخیر. اونون ان قاباریق یاددا قالان جهتلری - یالاندان کیشیلهنمهسی و ایشه گلنده سؤزوندن قاچماسی، گوجلودن قورخوب، گوجسوزون اوستونه «خوروز»لانماسی، اله سالینماسینی باشا دوشمهمهسی و سایر کیمی خصوصیتلرینی بیر آد آلتیندا بیرلشدیرمک اولار - داناباشلیق.
میرزه جلیلین قوربانهلی بی پورترئتینده اساس ایدئیاسی بی سینفینین تنززوله اوغراماسینی، مولکی آریستوکراتییانین سوقوطونو گؤسترمکدیر. اونون نیتی قوربان علی بی ین داخیلی پورترئتینی یاراداراق «قورو» بیلری اله سالماق، ایفشا ائتمکدیر. بو پورترئت واسطهسی ایله اؤز خالقینا ظلم ائدن بیین روس حاکمیتی اؤنوندهکی میسکین دورومو گؤستریلیر.