غربی آذربایجان اوستانینین مرکزی اورمییا شهریدیر.
کولت.آذ خبر وئریر کی، بو بؤلگهنین اراضیسی واختی ایله قدیم لوللوبیلر، قوتیلر، میلاددان اول. ۱۰-جو عصرلرده ایسه ماننالیلارین یوردو اولوب، زامان-زامان آسسورییا، اورارتو کیمی دؤولتلر طرفیندن ضبط ائدیلیب؛ سونوندا ایسه ماننا دؤولتی جنوبدا یئرلشهن میدییانین طرفیندن ضبط ائدیلهرک داغیدیلیب. داها سونرالار ایسه میدییانین اؤزو ایلک فارس سلالهسی اولان اهمنیلر طرفیندن چؤکدورولوب، بونونلا دا آذربایجان اراضیسی اهمنیلر ایمپرییاسینین حکمو آلتینا گیرمهلی اولور.
میلاددان سونرا ۴-جو عصرینده ساسانیلر ایمپرییاسی بو اراضیلری آدهورپاداغان ساتراپینا قاتدی. آدهورپاداغان آدی آتروپاتنا آدیندان تؤرییب، سونرالار عربلشدیریلمیش فورمادا "آذربایجان" کیمی سسلندیریلیردی. قدیم زردوشت دینینه (زردوشتیلیک، آتشپرستلیک) عایید ائدیلهن تخت سلیمان معبدی غربی آذربایجانین تکاب (تیکانتپه) شهری یاخینلیغیندا یئرلشیر.
۱۶۰۹-۱۶۱۰-جو ایللرده بورادا کورد طایفالاری ایله صفویلر دؤولتی آراسیندا دیمدیم دؤیوشو باش وئریب. اوزون چکن دؤیوشدن سونرا کوردلر مغلوب ائدیلیر، تسلیم اولانلار اؤلدورولور و رگیونون کورد اهالیسینین موهوم حیصهسی ۱-جی شاه عباسین امرینه اساساً خوراسانا سورگون ائدیلیر. اونلارین یئرینه بو اراضیلره تورک اصیللی افشار طایفاسی کؤچورولور.
۱۹۴۶-جی ایلده سووئت اوردوسو بو اراضیلری قیسا مدته ایشغال ائتمیشدی. سووئت قوشونلاری بورانی ترک ائتدیکدن سونرا آذربایجان میللی حکومتی و مهاباد جمهوریتی مؤوجود اولوب، لاکین قیسا مدت مؤوجودیتینی سوردوره بیلهرک ایرانا رینتگراسییا ائدیلیبلر.
۲۰۱۱-جی ایلین یانوار آییندا غربی آذربایجان اوستانیندا سرنیشین طیارهسینین قزایا اوغراماسی نتیجهسینده ۷۷ نفر هلاک اولوب. همین ایلین سنتیابر آییندا مهاباد شهرینده ایران-عراق محاربهسینین باشلانماسینین ایلدؤنومو ایله علاقدار اولاراق کئچیریلهن حربی پاراددا زیارتچیلر آراسیندا ترورچولارین یئرلشدیردیی بومبانین پارتلاماسی نتیجهسینده ۱۲ نفر هلاک اولموش، ۸۰ نفر ایسه یارالانمیشدی. پارتلاییشین کونکرت هانسی تشکیلات طرفیندن تؤردیلدیی معلوم اولماییب.