نامرد قالا – آذربایجانین گدبی رایونونون سؤیودلو کندی اراضی‌سین‌ده یئرلشن تاریخی معمارلیق عابده‌سی‌دیر

آذربایجانین داغ قالالاری ایچریسین‌ده گدبی‌ده‌کی نامرد قالا یاخشی دوروم‌دا اولماسی، تیکینتی ماتریالی، ان باشلیجاسی ایسه معمارلیق بیچیملرینین سون درجه مونومنتال‌لیغی ایله سئچیلیر. بو قالا علمی ادبیاتا نامرد قالا آدی ایله داخیل اولسا دا یئرلی اهالی قالانی داها چوخ قیز قالاسی آدلاندیریر.
ایندیکی حال‌دا نامردقالانین نه واخت و هانسی تاریخی ضرورت اوزون‌دن تیکیلمس معلوم دئییل. اساس اینشاعات ماتریالی و تیکینتی-معمارلیق خصوصیتلرینه گؤره آراشدیرماچیلار اونو ۱۲-جی عصر – ائلده‌نیزلر دؤورونون اثری ساییرلار...

قالانین یئرلشدیی اراضی سؤیودلو کندین‌دن تخمیناً ۷-۱۰کم مسافه‌ده‌کی سیخ مئشه‌لی-داغلی بؤلگه‌دیر. کنددن ۷ کم آرالیدا زیروه‌سینین غیری-عادی سیلوئتی ایله بیر داغ دقتی اؤزونه چکیر. یاخینلاشدیقجا زیروه‌ده‌کی معمارلیق کوتله‌لری یاواش-یاواش آیدینلاشیر. قارشی‌دا عظمت‌لی بیر قالا بو الچاتماز یئرلرده اینسان الینین معجزه‌سی کیمی یوکسلیر. قالا الده‌ن -آیاق‌دان اوزاق بیر یئرده، چوخ آغیر داغ شرایطین‌ده تیکیلمیش‌دیر. داغ قالالارینین چوخون‌دا اولدوغو کیمی بو قالالی داغ دا سیلسیله‌ده آدا وضعیتی توتور. داغین اتکلرینی ایکی یان‌دان شمکیر و میس چایلاری یویور.

آذربایجان‌دا اولان دیگر قیز قالالارین‌دان فرق‌لی اولاراق سؤیودلوده یئرلشن قالانین داها ییغجام، بیچیمجه مونومنتال، شهر قالالارینا بنزه‌یه‌ن، چوخبوجاقلی بیتکین پلانی واردیر. چتین داغ شرایطین‌ده بئله آیدین و دقیق معمارلیق قورولوشو یاراتماق اونو اوجال‌دان معمار و اوستالارین یوکسک باجاریغین‌دان سوراق وئریر. قالانین بوجاقلارین‌دا دایروی بیچم‌لی محتشم بورجلر یوکسلیر. اونون عظمت‌لی صورتینین آپاریجی المنتلری بو بورجلردیر.

قالا سرت داغ رئلیئفینه اویغون اولاراق ایچری‌ده ایکی سوییه‌لی‌دیر. اوست قات‌دا، داغین ان اوجا یئرین‌ده پلان‌دا بئشبوجاق‌لی بیچیم‌لی اولان ایچقالا یئرلشیر. جنوب‌دان ایچقالایا اوندان خئی‌لی آشاغی سوییه‌ده اولان قالانین ایکینجی بؤلومو بیرلشیر. پلان قورولوشو و معمارلیق بیچیملری داغلیق یئرله بیرلیکده قالانین مدافعه‌سینی اولدوقجا دایانیقلی ائتمیشدیر.

داغ قالالاری بیر قای‌دا اولاراق اطراف‌داکی قایالاردان و چای یاتاقلارین‌دان گتیریله‌ن داشلاردان – یئرلی لالتی ماتئریال‌دان اینشا ائدیلیردی. نامرد قالانین باشقا داغ قالالارین‌دان بیر فرقی ده اوندان عبارت‌دیر کی، اونون آزمان معمارلیق کوتله‌لری بیشمیش کرپیجدن اوجالدیلمیش، دیوار سطحلری ایسه باییردان بیر سیرا جیلالی کرپیجله اوزلنمیش‌دیر. داغ باشین‌دا کوادرات بیچیم‌لی کرپیجدن نهنگ تیکینتی ایشلرینین آپاریلماسی قالانی تیکدیره‌ن سیفاریشچینین گئنیش ایمکانلاری اولدوغونو، تیکینتییه بؤیوک ایشچی قوه‌سینین، یوکسک ایختیصاصلی صنعتکارلارین جلب ائدیلمه‌سینی گؤستریر. عابده‌ده تیکینتی ایشلرینین کیفیتی ده اولدوقجا یوکسکدیر.