بو قوروپ اورمودا آشیق قوربان علیار و مهندس بایرامعلی تاری جنابلارینین چابالاری نتیجه سینده قورولوبدور و چئشیتلی شهرلرده کنسرت لری اولوبدور. بو موصاحیبه نی آیدین گله جک فصلنامه سینه ده چاپ ائتمیشیق. بو دانیشیقیمیزی سیز عزیز اوخوجولاریمیزا اتحاف ائدیرم:
آشیق بی بو قوروپون نه زامان یارانماسیندان و نئجه یارانماسیندان اوخوجولاریمیزا بیر ایضاح وئرین لوطفا.
بو قروپ ۱۳۸۰ دا قورولوب و آدی ساری تئل دیر کی آشیق هاوالاریندان آلینمیش بیر سئویملی ماهنی آدی دیر، اوزون ایللر آشیق موسیقی سی اوستونده چالیشیب، بالابانچی، قاوال، ناغارا، قوشا ناغارا، ساز، ترکیب بویله اولوب، اونون ایچینده آشیق هاوالاری، ائل هاوالاری یا خالق ماهنی لاری اوستونده چالیشیقیمیز اولوبدور، زامان ایچینده قروپ اویه لری آزالیب چوخالیب اما قروپ ائله بو آد ایله قالیب دیر، چوخلو کنسرت لر وئرمیشیک، رادیو و تلوزیوندا، خیریه یئرلرده کی سای لاری دا آز دئییل چالیشمالاریمیز اولوب و چوخلو دا بین الخالق فئستیواللارا قاتیلمیشیق.
آشیق بی بویورون هانسی فئستیواللار قاتیلیب سینیز و هانسی اودوللری قازانیب سینیز؟
البته ائیشک سفرلری و فئستیوالارینین مالی خرجلرینین چوخ اولدوغونا گوره ساری تئل قروپو ایله قاتیلماق امکانیمیز اولمویوب اما من اوزوم دفعه لرجه فئستیواللارا قاتیلمیشام، اورنک اوچون، ترکیه ده «قاراجا اوغلان شعر شوله نینده« کی ۴۰ آشیق ۱۷ اولکه دن اشتراک ائتمیشدیلر ایکینجی لیک قازانمیشام، ترکیه دولتی تلوزیونوندا، آذربایجاندا تلوزیون کاناللاریندا چئشیتلی چیخیش لاریم اولوب، علمی سمینارلارا چاغیریبلار و اوردا ساری تئل قروپونون باشچی سی کیمی آشیق مکتب لرینین ایضاحین وئرمیشم کی هم جانلی برنامه لرده یایلیب همده چاپ اولوب، او برنامه لرده آشیق مکتبلرینین فرقلیک لرینی و اوزلیکلرینی ایضاح ائتمیشم، سونرا اوروپا اولکه لرینده او جوملدن نروژ، سوئد، دانمارک و قبرس ده بیلی یورودلارینا چاغیریبلار و ایرانین دا چوخ شهرلرینده چیخیشیمیز اولوبدور. بو سون ایکی ایلده ده چالیشمیشیق قروپو داهادا گئنیش لندیرک اونا گوره ده گنج ایفاچی لارا یئر وئرمیشیک اوجوملدن سهند سازدا، بهزاد جوست ریتم ده، چالانلاردان و کر قروپونا گنج خانیملاردان چاغیریمیشق قروپا بیر نفرده موغامات بیلن و موغامات اوخویان عزیز و دیرلی دوستوموز مهندس بایرامعلی تاری نی دعوت ائله میشیق، البته بوندان اونجه آقای جهاندیده جنابلارینین قروپلاریندا آقای تاری ایله امکداشلیغیمیز اولوب اما بو ایل ساری تئل آدینا بیرینجی اورتاق چالیشمامیزی خالقیمیزا اتحاف ائده جییز.
آشیق بی سیز آذربایجانین تانینمیش و آدلیم آشیق لاریندان بیری سیز، آشیق لیقدان تعریفیز ندیر؟ آشیق کیمیدیر؟
البته بیلیرسینیز بو بویوک و اوزون بیر سورغودور، بئچه یوز ایللردن باشلییب گلسک آشیق لیق بیر پئشه کارلیق، حرفه ای بیر صنعت اولوب حتی مالی بیر قایناق کیمی اولوب صنعتکارلارا، قدیم بو فرقلی ایدی اما شاه اسماعیل دان بری بو آشیق لیق هنر اولاراق اوزونه بیر حرفه کیمی ده اولوب، اما فرقلی بیر ژانردی، بیر مثال وورورام، آشیقلیق یولوندا ائل ایچینده اولان دب لر و عنعنه لره و اخلاقی سجیه لره دیر وئریلیب دیر، آشیق تویلاردا و مجلس لرده هرسوزو دانیشماز، هر پالتاری گئیمز، الینده سازا ائلین گوزو وار و اونا گوره بو صنعتی آلچالدا بیلمز و بو سازی سینه سینده دولاندیرمالی دیر، ایستییرم دییم کی آشیق لیق اوزونه بیر یولدور، طریقت دیر، بیر باشقا مثال بوکی قدیم زامان تویلاردا آشیق سازینی چالمادان اونجه بی ین آتاسیندان ساز اوستو آلارمیش، بو ساز اوستونو اوستادینا آپاریب وئررمیش، بئله بیر مساله لر هنرین باشقاساحه لرینده یوخدو، اونا گوره آشیق لیق ائل ایله باغلی اولان بیر هنردی و ائلین اجتماعی و فرهنگی دیرلرینی اوزایله دولاندیریر.
آشیق بی سیز هانسی اوستادلارین محضریندن فایدالانیب سیز و کیم لردن الهام آلیب سیز؟
بیر شاعیر وار کی بویورور امکانیم اولساایدی کوکسومو آچاردیم اوزومه ۳میلیون دوست توتاردیم، منده اوشاقلیقدان صنعت ده بیر آز طاماح گیر اولموشام، بیر سبک اوئرنمک ایله راضیلاشمامیشام، منیم اصلیم قارداغلی دی، منیم آتاما آشیق دئییردیلر اما پئشه کار آشیق دئییلدی، قوهوملار ایچینده چوخ تانینان آشیقلاردان وارایمیش کی قاراباغدان بئله توی لارا گئدرمیش، من اوشاقلیقدان آشیق موسیقی سینه قولاق آسمیشام، آتام ایله رادیودا آشیق هاوالارینین آردینی توتموشام، آنامدا فولکولور خزینه سی دیر، هر سری گئدنده یئنی بیر شی اویرنه رم، تامام او داستانلاری آنامدان ائشیتمیشم، اونا گوره ده منیم ائله بو دونیادا بیر آرزیم وارایدی اودا آشیق اولماق، بوتون آشیق لارین مجلیس لرینده اوتورموشام، اورمودا آشیق درویش، آشیق دهقان، سونرا تبریزه گئتمیشم کی اوردا ائله اوز مکتبیمیزه یاخین دی، گویچه گ
نجه باسار مکتبی و شیروان، بورچالی آشیق محیطینی ده اویرنمیشم، اورمو مکتبینده ده کی ۳۵ ایلدی اورمودایم و اورمو آشیق محیطینده ۱۲ هاوا نت دا یازمیشام.
آقای تاری سیزین قوللوغونوزداییق چوخ زامانلار فرصت تاپمیشیق گوزل ایفالارینیزا شاهید اولاق، ایستییرم اوز دیلینیزدن موسیقی فعالیت لرینیزی ائشیدک.
من اونجه آشیق قوربان علیارا درین حورمتیمی بیلدیریرم کی منیده ساری تئل قروپونا چاغیریبلار، من ۱۳۷۱ دن بری جدی اولاراق موسیقی ساحه سینه گیریشدیم، تبریزده رحمتلیک اوستاد سلیمی دن، اوستاد کریم پوردان طلبه عنوانیندا مشق آلدیم، ۱۳۷۵ ده اویرنجی اولاراق اورمویا گلدیم کی ائله اوزاماندان اورمودا موسیقی ایله اوغراشیرام، ۱۳۷۶ دا صفی الدین اورموی قوروپونو دکتر بزرگ امین ایله قوردوق، اوزامان ترکیه ده، تهراندا، قزوین ده و چوخ شهرلرده کنسرت لریمیز اولدو، ۱۳۸۳ ده ماهور قروپونو آقای جهاندیده ایله قوردوق، کی دئمه لییم آقای جهاندیده تنظیم و موسیقی ساوادی باره ده چوخ حورمته لایق اولان بیر صنعتکاردی، و گئچن ایلدن دن بری ساری تئل قروپو ایله ایش بیرلییه باشلامیشیق کی من بو سایاق موسیقی یه چوخ امیدوارام چون بو سبک ده کی آشیق موسیقی سینده نئچه اوزللیک وار کی اوندا اوقدر چئشیتلی و گوزل ریتملر وار کی ائلییه بیلریک داها چوخ ماراق قازاندیراق آذربایجان موسیقی سینه و منیمسه تمه یه و گنجلرین دقتینی جلب ائتمه یه الیمیز آچیق دیر.
جناب تاری نئجه اولدو کی موسیقی ایله ایلگیلندیز؟
منده آشیق کیمی قارداغلییام، بیرینجی دفعه اولاراق ائله آشیق موسیقی سیندن ائتکیلنمیشم، قاراداغلی لارین دئمک اولار کی چوخوندا ائله بئله بیر دوروم وار، سونراداکی موغاما ساری گلدیم و فعالیتمی باشلادیم، بو صنعت ده چالیشمیشام هامی اوستادلارین و صنعتکارلارین هنرلریندن فایدالانام، اوتایدان گلن موسیقی چیلردن اوجومله دن افغان معلییم دن، اکرم ممدلی جنابلایندان چوخ فایدالنمیشام، حتی موغام کلاسلاریم اولوب اما من اوزوم اوردا اویرتمک ایله یاناشی اویرنمیشم. دونیادا چوخ ماراقلی ایشلر وار اما دریندن و اورکدن یالنیز موسیقی ایله راضیلاشا بیلیرم.
جناب تاری سیز هر ایکینیزده قارداغلی سیز و قارداغ موسیقی سینه بیر اشاره اولوندو، سیزدن باشقادا بو گوزل محالدا بویوک و تانینان هنرمندلریمیز وار، بیزه بویورون قارداغ سویوندا وار یا نه مساله دی کی بیزیم بو محالدان بو قدر صنعتکار واریمیزدی؟
بیلیرسیز من ائله مثال اوچون بو یادیما گلیر او لای لای لاریا اوخشاملار بونلار قارداغادا یاس مجلیس لرینده ایستر تبریزده، اورمودا یا قارداغین اوزونده بیری رحتمه گئدنده اونلار اوردا وار، خانیملار ییغیشیب او اوخشاما مجلیسی اوردا وار، بو مجلیس لر اوزو بیر ایزدیر، هم آشیق مکتبی دیر همده موغامات، بیزیم دوسلاردان بیری گئدیر بیرگون قارداغدا گزمه یه دئییر مئشه لیکده گزیردیم ائشیتددیم بیر خانیم نه گوزل اوخویور، ایزله دیم و گوردم بیر قیز اوشاغی آت اوستونده نئجه گوزل سس ایله قاراباغ شکسته سی اوخویور، دئمه لییم کی ائله بو توپراغین سویو و طبیعتی دی و هاواسینین گوزل لیگی دیر کی بئله صنعتکارلاری بئجریر.
آشیق بی سیز نئجه دوشونورسونوز بو قونودا؟
اوستاد شهریار دئمیشکن دوغرودور هر توپراق بیر شی یئتیرر، ائله قاراداغین اوزو باخاری و آخاری ائله قاراباغدی، اوتایدا موسیقی یه چوخ ماراق وار و موسیقی قایناق لارینین بیری ده قاراباغ دی، جغرافیایی شرایط ده قارادغ ایله بیردیر، قارداغدا ائله کند وار کی ۱۲پئشه کار آشیقی وار، بلکه هئچ چوخ شهرلرده ۱۲ آشیق یوخدو، بونون ندن لریندن بودور کی اسکی چاغلاردان آنالارین دیلی بایاتی لی، اوخشامالی، سئومه جلی اولوب، آتالارین دیلیده شعر و آواز ایله سینه سینه گلیب، منجه تانری هر توپراغا بیر پای وئرر بودا بیزیم الله دان بیر پای دیر، بیر اونملی باشقا مساله بودور کی آذربایجانین هئچ بیر یئرینده قارداغ کیمی آشیقا حورمت و احترام یوخدو، بو حورمت لر خالق طرفیندن آشیقلیک مکتیبینی قارداغدا ایره لی سورور، بیرده قارداغدا قدیم زامانلاردان آشیق یانیندا بیر قادالچی دا اولاردی یعنی موغامات ایله آشیق مکتبی آراسیندا سیخ باغلیلیق اولوب و بیزده ساری تئل قروپوندا بو عنعنه و سبک دن فایدالانمیشیق.
چوخ ساغ اولون، دوغروداندا قارداغ آذربایجان گوز به به گی دیر، اما آشیق بی هم سیز و هم تاری جنابلاری قاباق سورغولاریمیزدا یئنی نسله ایشاره ائله دیز من سیزین قوروپا باخاندادا بو گنج لرین سای سیزین قروپدا آز دئییل، نه برنامه لرینیز وار بو قروپو ساخلاماقا، فعالیتینی دوام ائتمه یه و گنج لرایله ایگینیزی آرتیرماغا نه پلان لارینیز وار؟
من ائلین ایچینده اولدوغوما گوره بعضی تجربه لریمی دئییم، گاهدان دئییرلر کی جاوانلارا یئنی بیر موسیقی لازیمدیر، اصلا یئنی موسیقی آدیندا بیرزاد یوخدو، موسیقی یئددی نت دور و دونیا بو یئددی نت دان فایدالانیر و اثرلر یارانیر اما ترکیبی موسیقی لر وار
دونیادا، گتیریرلر ژانرلاری، سبک لری ترکیب ائدیرلر و یئنی بیر اثر یارادیرلار یعنی هرنه ایش بو یئددی نت واسطه سیله اولور، من اوز تجربه می دئییرم، هر یاندا گیلانار، ساماوار و یا بویله خالق ماهنی لارینی اوخوموشام هامی جاوان، قوجا خاینم یا آقا خوشلارینا گلیب، هریاندا ساری گلین اوخوموشام گورموشم کی جاوانلار داها چوخ خوشلارینا گلدی، بو بیر حالدادی کی ساری گلین مین ایللر قاباغین بیر بسته سی دیر، شعری ده بایاتی دیر، بس من دئییرم کی بوجور دئییل کی بیز بیر موسیقی یاراداق و دئییک بودا جاوانلارین موسیقی سی دیر، بیز هامان آهنگ لری یئنی تنظیم لرایله یئنی ترکیب لر ایله اوخویاندا چوخ بئینیلیر، اونا گوره بیزیم کنسرت لرده بیر نئچه خاق ماهنی سی اولاندا حتما بیر نئچه سی یئنی تنظیم لرایله اولان آهنگ لر اولور، اگر قاباقلار مثلا ساری گلین ماهنی سینی یالنیز بیر ساز ایله ایفا ائدیردیک ایندی باشقا موسیقی آلت لرینی ده بونا آرتیریریق و افکت و سس و آهنگ مساله سی جاوانلارادا جذاب اولور، بیز اولدوقلاریمیزی میدانا قویوروق اوزوموزدن بیر شی اویدورموروق، موسیقینین اساس ایشی تنظیم دیر و بیز بو مساله یه دقت یئتیریریک، بختیار وهابزاده بویورور کی هر یئنی موسیقی بئینیله بیلینمز کی گرک ائله یئنی موسیقی اولا کی کهنه دن یاخشی اولا. مثلا اگر یانیق کرمی ماهنی سینی نظرده آلساق مگر اولا بیلر کی یئنی بیر یانیق کرمی یارانسین، چونکی بو یانیق کرمینده مینلر آدامین بارماقینین تامی، اورگینین یانقی سی وار کی گلیب اولوب یانیق کرمی، اونا گوره بیزیم یوزلر قطعه موسیقی واریمیزدی کی بونلاری میدانا چیخاردان یوخدو، اگر چیخاردان اولسا خالق آراسیندا بئینیلر.
آشیق بی من بئله باشا دوشدوم کی خلاقیت مساله سی یئرنده اونملی و اساس دیر، اما موسیقی ده تنظیم مساله سی داها چوخ اونم داشییر، اونون کناریندادا شعر و سوز فاکتورو کی موسیقی ده تمللی فاکتورلاردان سایلیر و آذربایجاندا اسکی چاغلاردان بیزیم گوجلو شاعیرلر و شعرلریمیز اولوب و اگر ایندی تنظیم مساله سی حل اولسا جاوان یا قوجا هامی موسیقیمیزدن فایدالانیب و کیف آلاجاقدیر. سیزین قروپون تنظیم لرینی کیم ائلییب؟
تنظیم لرده ائله من اوزوم، اوغلوم سهند و مهندس تاری جنابلاری بو ایشه گورموشوق، من ائله اجازه وئرین بوردا عرض ائلییم کی بیزیم ساری تئل کنسرت لرینده تاری جنابلاری وریندن کیچیک کیچیک موغامات شعبه لری اوخونور، اوندان سونرا تصنیف لر و خالق ماهنی لاری وار، آشیق هاوالاری وار عینی حالدادا قونشو اولکه لردنده مثلا آنادولو آشیق لاری و ماهنی لارینداندا قویموشوق، گله جه یه ده فیکیریمیز بودور بوتون ایراندا یاشایان تورکلرین آشیق مکتبرلرینی ، مثلا خراسان سبکی، اراک سبکی، قشقای سبکی، هشترود مکتبی ندن و ... مکتبرلردن هئچ اولماسا بیر ایکی ماهنی اوخویاق.
تاری جنابلاری، من سیزدن کی موغامات ساحه سینده شهریمیزده و آذربایجاندا تانینان بیر صنعتکارسیز بونو سورماق ایستییرم کی سیزجه موغاماتیمیزین دورومو ایندی ایران آذربایجانیندا نئجه گورورسوز و نئجه دیرلندیریرسیز؟
بیرینجی سی موسیقی میز بوتای آذربایجاندا آکادمیک اولمویوب دور، ساغ اولسونلار او اوستادلار کی موسیقی میزی بوتون چتینلیکره باخمایاراق دیری ساخلییبلار، رحمتلیک علی سلیمی، رحمتلیک فرشباف کیمی اوستادلار و چوخلو صنعتکارلاریمیز کی عومورلرین قویوبلار بو یولدا من اونلارا منت دارام، اما آکادمیک اولماماغینا گوره بیر سیرا چتین لیکلریمیز اولوب، هرکسین هرنه الیندن گلیب اسیرگه مییب، ایندی ده شوکورلر اولسون کی موغامات آذربایجان شهرلرینده اوزونه گوزل یئر آچیب اما اولا بیلردی کی آکادمیک بیر اورتامدا دوروم بوندان داها یاخشی اولاردی، دوزدو چوخلو ماراقلی انسانلاریمیز گئدیب اوتایدا تحصیل آلیب گلیب و موسیقیمیزه رنگ وئریرلر اما بونلار هامی سی اوز گوجلری و مادی امکانلاری ایله اولور و بیر سیرا چتینلیک لرده وار، بونا گوره یقین گله جکده موغاماتیمیز داها بیلیمسل لشیب و گوجلنه جکدیر.
تاری جنابلاری سیز گنج لریمیزه و یئنی نسله گوره فیکیرینیز ندیر؟
بو قونونو آشیق بی گوزل شکیلده لازیم اولان ایضاح لاری وئردیلر آنجاق من بونو آرتیرماق ایستییرم کی بیز چالیشیریق یئنی موسیقی آلت لرینی مثلا گیتار و یا ریتمی موسیقیمیزده یئر وئرک، منجه اگر بوگون یئنی نسل بیرآز دئییرلر موغامات دان یا آشیق موسیقی سیندن فاصله آچیب بئله فیکر ائدیرم چونکی بیز اونلارا بیر شی وئره بیلمه میشیک، چون تلوزیون یوخوموزدو، کولتورل یئرلر و اوجاقلار یوخدو و بایاق دئدییم کیمی چون آکادمیک دئییلیک، مالی امکانسیزلیقلار وار اونا گوره بلکه بیرآز بو قونودا بیرآز چتین لیک یاشییریق، بیز بیز مساله لری بیله رک بو یاخینلیق یاراتماغی گوزل ایفالار ایله اوز گورویمیز کیمی گوروروک.
