Kult.az شیمالی کیپر تورک رسپوبلیکاسینین لفکوشا آوروپا اونیورسیتتی فن-ادبیات فاکولته‌سینین تورک دیلی و ادبیاتی بؤلومونون رهبری، ادبیات‌شناس ناظم مورادوو آخیر چرشنبه ایله باغلی خاطره‌سینی تقدیم ائدیر:

آنام ربابه، قارداشیم پولاد بیر ده وطنین هر ایکی طرفینی گؤرمه‌دن اؤلنلر اوچون...

دیرلی دوستلار، هم‌وطنلر، ایلین آخیر چرشنبه‌سی ایله باغلی، ساده‌جه، شخصی دئییل، سیاسی-اجتماعی معناسینین دا اولدوغونو دوشوندویوم بیر خاطره‌می سیزینله پایلاشماق ایستییرم.
*
من آذربایجانین سرحد رایونلاریندان بیرینده دوغولوب بؤیوموشه‌م. بیزیم کند کهنه اس.اس.ار.ای – ایران سرحدینین، یعنی آراز چایینین ۱۵ کیلومتر قوزئیینده ایدی. سرحدین قوزئی طرفی، یعنی بیزیم طرف، ایچینده الکتریک اولدوغونو دا ائشیتدییم تیکانلی مفتیللرله محکملندیریلمیشدی. هر ۲-۳ کیلومتر مسافه‌ده ده ایچریسینده سلاح‌لی عسگرلر اولان کئشیکچی قله‌لری وار ایدی. گونئی‌دن قوزئیه، قوزئیدن گونئیه ده، نجه دئیرلر، قوش اوچوردولموردو. او واختلار، حقیقتا ده، "دمیر پرده" ایللری ایدی، ان آزیندان بیزیم، گونئیده‌کیلرله خبرلشمه‌میز ممکون دئییلدی. اما بیزیم بابالاریمیز، آتالاریمیز و بیز ۱۸۱۳-دن باشلایان بو آیریلیق ایللرینده هر ایلین ساده‌جه بیر گونونده خبرلشیردیک. او گون – بو گون ایدی، یعنی ۲۱ مارتدان اؤنجه‌کی چرشنبه آخشامی – ایلین آخیر چرشنبه‌سی گونو ایدی...
*
هله یئنی تقویم ایلی گلمه‌دن (۳۱ دکابردان) ده اول بیز – کند اوشاقلاری، کهنه ماشین (اساس دا تراکتور، یوک ماشینی) تکرلرینی توپلاماغا باشلایاردیق و اونلاری جوخ چتینلیکله داغین تپه‌سینه چیخاراردیق. ۲۱ مارت اؤنجه‌سی سون چرشنبه آخشامی گونو تکرلری (ان آزی اون-اون بئش تکر اولاردی) اوست-اوسته ییغیب ایچلرینی قورو کول-کوسلا، چیل-چیرپی ایله، قوروموش گونله دولدوراردیق. تکرلری ده آیریجا دمیر مفتللرله بیر-بیرینه باغلایاردیق، سونرا اونلارین هامی‌سینی بیر نئچه یئردن کنارداکی قایالارا – قایالارین باشینداکی ساغلام کوللارا (چالیلارا) باغلایاراق اوزوآشاغی دیغیرلانمالارینین قارشی‌سینی آلاردیق. سیلدیریم، یالچین قایالارین اوزرینده‌کی بو «اؤزفاللیت» اؤزللیکله کیچیک یاشلی اوشاقلار اوچون چوخ تهلوکه‌لی بیر ایش ایدی. اما بونون هیجانی بامباشقایدی. اصلینده، بو هیجان او آخشامین قارانلیغی باشلارکه‌ن گونئی آذربایجاندان گلن او اود مساژینی گؤرمکدن عبارتدی…
*
داغین باشیندا ان آز ۲۵-۳۰ اوشاق اولاردیق. یانیمیزدا محله‌میزین آرتیق باشقا شهرلرده، رسپوبلیکالاردا یاشایان بیزدن یاشچا بؤیوک «اوشاقلاری»، یعنی بیزیم آبیلریمیز ده اولاردی بعضا. اونلار، بلکه ده، محض بو هیجانی یاشاماق اوچون یاشادیقلاری یئرلردن دوغما وطنه قاییدیردیلار... آخشامین قارانلیغی دوشه‌نه یاخین هیجان زیروه‌یه چیخاردی. هامیمیز گؤزوموزو گونئیه – آرازین او تایینداکی کمکی داغینین بیز طرفینه، یعنی قوزئی اتکلرینه زیللیردیک. آراز دا گون باتیمینین ایشیقلاریندا گوموش بیر خنجر کیمی پارلار و غملی-غملی آخیب گئدردی... قارانلیق دوشر-دوشمز گونئی آذربایجانداکی کمکی داغینین قوزئی اتکلرینه یاییلمیش کندلرین یوکسک تپه‌لرینده‌کی تونقالین یانماسییلا برابر چرشنبه آتشلری یاناردی... «قارشی یاتان قارا داغ»این اتیینده‌کی ایلک آتش بیزیم اوچون ده سیگنال اولاردی و بیز گونئیده‌کی آتشی گؤرن کیمی تکرلریمیزی یاندیراردیق. او آن اورییمیز ائله هیجانلا دؤیونردی کی... بیزدن آشاغیدا ال ایچی کیمی گؤرونه‌ن کندلر ده گؤزلرینی بیزه دیکردی، بیز زیروه‌ده‌کی چرشنبه تونقالینی یاندیران کیمی بوتون کندلرین حیاطلرینده، ائولرین داملاریندا چرشنبه تونقاللاری یانماغا باشلاردی. وطنین ایکی طرفینده – گونئیده‌کی داغلاردا دا، قوزئیده‌کی داغلاردا دا تونقاللار یاناردی او آندا... محتشم بیر منظریدی بو، آذربایجانین «اودلار یوردو» اولدوغو او آندا تام معناسی ایله آنلاشیلیردی.

هر ایکی طرفده داغلارین باشیندا تونقاللار گؤرونه‌نده بیز چوخ سئوینر، ائله او داغ باشینداجا بیر-بیریمیزی قوجاقلاییب تبریک ائدردیک. آرامیزدا سئوینج گؤز یاشلاری آخیدانلار دا اولاردی... سن دئمه، بیز بؤیوک وطنین او تایینداکی قارداشلاریمیزلا اوزون ایللر بله‌جه اود دیلینده مکتوبلاشمیشیق، بیر-بیریمیزه اود مساژلاری گؤندرمیشیک؛ بو اود مساژلاریندا: "شوکور یارادانا، بو ایله ده چیخدیق، بو ایلی ده گؤردوک، بو ایل ده چرشنبه تونقالی یاندیردیق، بیر-بیریمیزدن خبر توتدوق... یئنی ایلینیز، بایرامینیز مبارک، قارداشلار!" – دئمیشیک بیر-بیرمیزه... و وطنین او تای-بو تایینداکی داغ باشلاریندا یاندیردیغیمیز او مقدس چرشنبه تونقاللاری بیزی تام بیر ایل ایسیدردی، تام بیر ایل امیدلریمیزی سؤنمه‌یه قویمازدی...
*
...سهو ائتمیرمسه، او ایللردن بیرینده (تخمیناً ۱۹۸۰-۸۱-جی ایل ایدی) آخیر چرشنبه گونو گونئی‌ده اود یاندیرمادیلار... بیزیم اوایلکی هیجانیمیزین، اوایلکی نوروز بایرامیمیزین دادی-دوزو قاچدی.... گونئیده‌کی قارداشلارا بیر شیمی اولدو، نیه یاندیرمادیلار تونقاللارینی؟!..

هامیمیزین ایچینده بیر نگارانچیلیق واردی. قارداشلاریمیزین بایرامی نیه قارا گلمیشدی؟! بیزیم بو نگارانچیلیغیمیز اوزوموزدن آچیق-آشکار اوخونوردو... سونرا بو نگارانچی‌لیق کند جماعاتینا دا سرایت ائتدی و اوایلکی بایرامیمیز یاخشی کئچمه‌دی...
*
او ایللرده «کؤرفز محاربه‌سی» ده دئییله‌ن عران-ایراق محاربه‌سی واردی. طبیعی کی، بیز همین ایل گونئی‌لی قارداشلارین اود یاندیرماماسینین سببینی آنلایا بیلمدیک، بونو آنجاق ایللر سونرا اؤیرنه بیلدیک. بو حادثه‌دن ۱۲-۱۳ ایل سونرا (۱۹۹۰-جی ایللرین اوللرینده) یوللار آچیلدی، گئدیش-گلیش باشلادی گونئیله. عائله‌مدن گونئیه گئدنلردن خواهش ائتدیم کی، ایللردیر ایچیمده قالان او نگارانچیلیغین سببینی اؤیرنسینلر: گونئی‌لی قارداشلار او ایل نیه اود یاندیرمادیلار، نیه بیزی تام بیر ایل گؤزو یولدا، نگاران قویدولار؟..

سن دئمه، هر ایل بیزه اود مکتوبو گؤندرن، او تایداکی تخمیناً ۲۰۰ ائولیک کندده او ایل بؤیوک بیر یاس وارمیش... او ایل بؤیوک وطنین او بالاجا پارچاسی اولان کنددن ۶۵ قارداشیمیز – بلکه ده، داغ باشیندان هر ایل بیزه اود مکتوبو گؤندرن قارداشلاریمیز – ایران-عراق محاربه‌سینده شهید اولوبموش... حتی هر عائله‌نین شهید وئردیی او کند بو حادثه‌دن ایللر سونرا بئله تویلارینی چال-چاغیرسیز، سس‌سیز-کویسوز ائدیرلرمیش... او کندده‌کی بیر تویا شاهد اولان تانیشلاریم بونو سؤیله‌دیلر...

*
یارالاریمیز ساغالیر یاواش-یاواش. اؤزللیکله ایلین آخیر چرشنبه‌سینده کوسولولر باریشیر، هامی گیلی-گوزارینی، دردینی ایچینه آتیر، دردی اولانلار بئله یئنی ایله گوله‌رک، سئوینه‌رک قدم قویماغا چالیشیر کی، ایل غمسیز کئچسین...
*
یئنی ایلینیزین – یئنی ایلیمیزین سئوینجله، اوغورلا، ظفر گولوشلری ایچینده کئچمه‌سی دیلیی ایله هامینیزی قارشیدان گلن ایلین آخیر چرشنبه‌سی و نوروز بایرامی مناسبتی ایله تبریک ائدیرم!