پارازیتلر یالنیز اینسانین باغیرساقلاریندا و توخومالاریندا دئییل، ان حساس اورقان اولان گؤزلرده ده لوکالیزاسییا اولونور.
لاکین بو خستهلیکلرین یارانما سببلرینی آراشدیردیقدا معلوم اولور کی، گؤزده خستهلیکلرین یارانماسینا رواج وئرهن پارازیتلر هئچ ده بوتون حاللاردا بیرباشا گؤزله باغلی پروبلئملردن قایناقلانمیر. اینسانین باغیرساغیندا، قاراجیرینده و س. اورقانلاریندا اولان پارازیتلر سوندا گؤزده ده گؤرمه قابیلیتینین ایتمهسی ایله نتیجهلنهن تهوکهلی خستهلیکلرین یارانماسینا سبب اولور.
طبب اوزره فلسفه دوکتورو، حکیم یازگول آبدیئوا ترئند-ا بیلدیریب کی، پارازیتلر مبادیله پروسئسلرینی پوزما و ایممون سیستمینی ضعیفلتمهدن علاوه، ایلتیهاب پروسئسلرینی ده اینکیشاف ائتدیریر. پارازیتلرین آرتماسی اطراف توخومالارینا تضییق ائدن کیستالارین عمله گلمهسینه سبب اولور. بو دا گؤرمه عضوونون فونکسییاسینین پوزولماسینا، همچینین کورلوغا گتیریب چیخاریر.
پارازیتلرین ان چوخ یاراتدیغی گؤز خستهلیکلری بارهده دانیشان ی. آبدیئوا بیلدیریب کی، اوپیستورخوز گؤز خستهلیگی "اوپیستورخیس" پارازیتی طرفیندن تؤرهدیلهن خستهلیکدیر. بو پارازیت گؤزه قاراجیردن میقراسییا ائدیر: "خستهلیک کسکینلشمه اولمادان داوام ائدیر، گؤزون بوینوز قیشاسینین و گؤز قاپاقلارینین ایکینجیلی ایلتیهابلاشماسی زامانی بیتیشمهلر عمله گلیر، گؤرمه قابیلیتینین ایتمهسی تهلوکهسی یارانیر. بو خستهلیک زامانی عادتهن هر ایکی گؤز زدهلنیر".
ی. آبدیئوا بیلدیریب کی، اوپیستورخوز گؤز خستلیینین سیمپتوملاری گؤرمه سینیرینین نئوریت و کئراتیتی، گؤزون دامارلی قیشاسینین زدهلهنمهسیدیر. بو سیمپتوملار سوندا قانسیزمالارا سبب اولا بیلر.
باغیرساقدان قاراجیره، ازلهلره، سوموکلره، آغجیرلره و گؤزلره کئچهن تهلوکهلی پارازیت
هکیم قئید ائدیب کی، گؤزلرین ائخینوکوکک زدهلهنمهسینه سبب اولان ائخینوکوکک پارازیتی ایکین اولاراق باغیرساقلاردا لوکالیزاسییا اولونور. لاکین ائخینوکوکک داها سونرا قانلا قاراجیره، ازلهلره، سوموکلره، آغجیرلره و گؤزلره داخیل اولور. خستلیین گئدیشی بویونجا داخیلینده پارازیت اولان کیستا هجمجه بؤیویور، گؤزو خاریجه دوغرو ایتلییر و ائکزوفتالم یارادیر. بو زامان اینسان گؤزلرینی چتینلیکله قیرپا و باغلایا بیلیر. گؤز قاپاقلاریندا دری نازیکلشیر و اؤدئملشیر. گؤزلرینی تام قیرپا بیلمهمهسی سببیندن سئلیکلی قیشا قورویور، بو ایسه کونیونکتیویته گتیریب چیخاریر و نتیجهده بوینوز قیشانین تام زدهلهنمهسی باش وئریر: "خستهده گؤزلرده ایکیلشمه هیسسی، همچینین یاد جیسیم هیسسیاتی یارانیر. هئلمینتلر گؤز یاشی وزیلرینده لوکالیزاسییا اولدوقدا دایما گؤز یاشی آخماسی باش وئریر".
آغجاقانادین گؤزه ووردغو زربه
ی. آبدیئوا قئید ائدیب کی، دیروفیلیاریوز گؤز خستلیینین تؤردیجیسی دری آلتیندا حرکت ائدیر:
"عادتهن آغجاقاناد دیشلهمهسیندن سونرا اورقانیزمده - دری آلتیندا بیر فرد یاشاییر. اورادا بیر آیا قدر قالیر، سونرا گؤزه میقراسییا ائدیر. بو خستهلیک زامانی هئلمینت بدهنده گون عرضینده ۱۵ سم سرعتله حرکت ائدیر. سورفهنین دریالتی میقراسییاسی زامانی دریده سیزاناق فورماسیندا سرتلشمه قئید ائدیلیر. اونون گؤرمه اورقانی ناهییهسینه داخیل اولماسی زامانی گؤز قاپاقلارینین سئلیکلی قیشاسیندا آغریلی دویون عمله گلیر. گؤز قاپاقلاری قیزاریر، اؤدئملشیر، گؤزلری باغلاماق مومکون اولمور، گؤزلره ایشیق شواسی بیرباشا دوشدوکده کسکین آغری هیسسیاتی یارانیر. ان بؤیوک تهلوکه پارازیت گؤز آلماسینا داخیل اولدوقدا یارانیر. چونکی بو زامان گؤرمه قابیلیتینین ایتمهسی تهلوکهسی باش وئریر".
ی. آبدیئوا قئید ائدیب کی، اوفتالمومیوز گؤز خستهلیگی بعضی هشرات نؤولرینین سورفهلری طرفیندن تؤرهدیلهن خستهلیکدیر. بو خستهلیک زامانی گؤز داخیلی و خاریجی اوفتالمومیوز اولور کی، اونلاردان دا خاریجی اوفتالمومیوز ان گئنیش یاییلمیش گؤز خستهلیگی حساب ائدیلیر. بو زامان دری آلتینا داخیل اولان سورفهلر اینکیشاف ائدرک ایلتیهابین و دری آلتیندا دویونلرین یارانماسینا سبب اولور: "بو خستهلیک زامانی خسته دری آلتیندا سورفهلرین حرکت ائتمهسینی هیسس ائدیر. بزهن بونو کناردان دا گؤرمک اولور. دریده اوزون، ایری ختتلر یارانیر. سورفهلرین کونیونکتیوال کیسهیه داخیل اولماسی زامانی لاروال کونیونکتیویت یارانیر. سورفهلرین گؤزون سئلیکلی قیشاسینین آلتینا داخیل اولماسی زامانی کونیونکتیوال لاروال قرانولیوما باشلاییر".
خستهنی کور ائدن زامان اوزه چیخان "گیزلی" خستهلیک
هکیم علاوه ائدیب کی، گؤزداخیلی اوفتالمومیاز زامانی سورفهلرین چوخ حیسهسی توخومادان سئلیکلی قیشا آلتینا داخیل اولور. بئله پارازیتلر توخومالاردا یئتیشهنه کیمی قالا بیلیرلر: "داشیییجیلار گمیریجیلر، میلچکلر، ائو مال-قاراسی اولا بیلر. بیر یئره توپلانماسیندان آسیلی اولاراق، اؤن و یا آرخا داخیلی اوفتالمومیاز آییرد ائدیلیر. اؤن داخیلی اوفتالمومیاز پارازیتین قان دامارلاری و یا گؤرمه سینیری ایله گؤزون خاریجی قیشاسیندان گؤزون اؤن کامئراسینا داخیل اولاراق اینکیشاف ائدیر. خستهلیک آغیر فورمادا داوام ائدیر، خستهده گؤرمه قابیلیتینین کسکین پیسلشمهسی موشاهیده ائدیلیر، بزهن ایسه او، تامامیله کور اولور.
آرخا داخیلی اوفتالمومیاز حالیندا خستهلیک موختلیف جور داوام ائدیر. بزهن سیمپتوملار عمومیتله اولمور و خستهلیک یالنیز خسته گؤرمه قابیلیتینی ایتیردیکده آشکارلانیر. بزهن کلینیک باخیشین کمکی ایله تورلو قیشانین قوپماسینی، گؤرمه سینیرینین نئوریتینی و گؤرمه اورقانینین دیگر پوزولمالارینی آشکار ائتمک اولار. بو خستلیین موالیجهسی زامانی یالنیز جراحی موداخیله مصلحتدیر".
هکیم توصیه ائدیر کی، بئله خستهلیکلرین یارانماسینین قارشیسی آلماقدان اؤترو اینسانلار بعضی پروفیلاکتیک تدبیرلره عمل ائتمهلی - ایلک نؤوبهده گیگیئنیک قایدالارا تام ریایت ائتمهلی، ات محصوللارینی تام بیشمیش فورمادا یئمهلی، گؤیرتینی ضعیف دوزلو سودا تکرار یومالی، اوشاقلار ایسه تورپاقلا اوینادیقدان سونرا اونلارین اللری و دیرناقلاری سابونلا تمیز یویولمالی، مئیوه و تروزلر تمیز یویولمالیدیر.