چین‌ده گیزله‌دیلن تورک پیرامیدالاری (اهرام) اصلین‌ده کورقانلاردیر. چین خالق جمهوریتی کورقانلارین آراشدیریلماسینی قاداغان ائدیب. «آغ پیرامیدا» (و یا تورک پیرامیداسی) آدلاندیریلان کورقانین مصرده‌کی بوتون پیرامیدالاردان هوندور اولدوغو تخمین ائدیلیر.

آخار. آذ خبر وئریر کی، بو گون چین حاکمیتین‌ده‌کی شرقی تورکیستان سرحدلری داخیلینده، خیان شهریندن ۱۰۰ کیلومتر مسافه‌ده، داغلارین اطرافین‌دا یئرلشه‌ن ایری‌لی-خیردالی ۱۰۰ ادد پیرامی‌دا ایله یاناشی، ۳۰۰ مئتر هوندورلویون‌ده «آغ پیرامی‌دا» آدلان‌دیریلان نهنگ تیکینتی وار.

بعضی ادعالارا گؤره، بو پیرامیدالارین مؤوجودلوغو غرب علم آداملارینا اؤنجه‌دن ده معلوم اولوب. «علم خبرلری» قزئتی ۲-جی دونیا محاربه‌سی ایللرین‌ده پیرامی‌دالار حاق‌دا بئله بیر یازی یاییملاییب:

«بؤلگه‌ده‌کی پیرامی‌دالار پالچیق و تورپاق‌دان حاضیرلانیب. مصر پیرامی‌دالاریندان چوخ کورقانلارا بنزییر و بؤلگه هله کشف ائدیلمه‌ییب».

بؤلگه‌ده‌کی آمئریکالی عالیملر آغ پیرامی‌دانین ۳۰۰ مئتر هوندورلوک‌ده اولدوغونو بیل‌دیریرلر کی، بو، مصر پیرامی‌دالارین‌دان ایکی دفعه اوجادیر.

بیر نظریه‌یه گؤره، مو قیطه‌سینین مؤوجودلوغو زامانی قیطه‌ده چوخ تکمیللشمیش بیر مدنیت حؤکم سوروب. بو مدنیت قیطه‌نین یوخ اولماسی ایله جنوبی آمئریکا و آسییایا یاییلان مدنیتین بیر-بیرینه بنزه‌یه‌ن تکنیکادان ایستیفاده ایله تیکینتیلرده داوام ائدیب.

مایا پیرامیدالاری، اینک پیرامی‌داسی، آستک پیرامیدالاری (آستکلر مرکزی آمئریکادا بؤیوک ایمپرییا و سیویلیزاسییا یارادان خالق‌دیر) و زیکوراتلارین دا بیر-بیرلرینه اوخشایان اصول ایله تیکیلمه‌سی بو نظریه‌نی گوجلندیریر.

مصر پیرامیدالارینین چین‌ده‌کی تورک پیرامیدالارینین گؤرونتولریندن یارارلاناراق حاضیرلاندیغی، همچینین مومییالامانین دا قدیم تورکلره عایید اولدوغو تورکییه‌لی عالیم کاظیم میرشان طرفیندن ثبوتا یئتیریلیب.

چین متنلرینه گؤره، تورکلرمیلاددان اونجه ۵۰۰۰–۱۵۰۰-جو ایللرده اورتا آسییادا مدنیتلرینین ان پارلاق دؤنمینده اولوب. پیرامیدالاری دا بو ایللر آراسیندا بؤلگه‌ده یاشایان اویغورلار تیکیب.

تورک عالیم کاظیم میرشان بو گونه قدر چؤزولمه‌یه‌ن ۱۸۴ عدد مصر هروگلیفینی قدیم تورک دیلین‌ده اوخویوب. اوخودوغو متنده مومییالاما تکنیکاسینین میلاددان اونجه ۳۰۰۰-جی ایللرده آلتایلاردان گلدیی اورتایا چیخیب.

یاخین دؤورده پیرامیدالارین ایچینه گیرمیی و فوتوسونو چکمیی باجاران تک اینسان اولان اوکتان کلشین آچیقلامالاری تاریخه یئنی بیر اؤلچو گتیره بیلر. اوکتان کلشین آراشدیرماسینا گؤره، تخمیناً ۵ مین ایللیک تاریخی اولان پیرامیدالارین اینشا و مومییالاما ایشلری میصیردکین‌دن داها یوکسک سوییه‌ده‌دیر.
اوکتان کلش پیرامیدالاری زیارت ائتدیی زامان تورک تاریخینین باشدان-آیاغا دییشه بیلجیینی دئییب. یاشلی بیر چینلی رهبر ایله پیرامیدایا گیزلیجه گیره‌ن اوکتان کلش پیرامیدانین ایچین‌ده تورکلره عایید سیموول، هیکل و لؤوحه‌لر اولدوغونو آشکارلاییب. پیرامیدانین ایچین‌ده ۲ متر هوندورلویونده ۱ مومییا، اوزرین‌ده قورد باشلاری و آی-اولدوز سیموولو وار. همچینین، ۳ متر هوندورلویونده اوغوز خاقانین (کاغان) صورتی مؤوجوددور.

دقیق اولماسا دا، آغ پیرامی‌دانین تورکلرین آتاسی اوغوز خاقانا عایید اولدوغو دئییلیر.