آنا صحیفه کولت |
بعضا بوراخیلان عادی بیر سهو، یاخود کیچیک بیر دقتسیزلیک بؤیوک حادثهیه سبب اولور. خصوصیله مطبوعاتدا یول وئریلمیش خطانین سس-کویو، قالماقالی داها بؤیوک میقیاس آلیر، بیر حرفین یئرینده اولوب-اولماماسی لرله نتیجهلنیر.
عادتا مطبوعاتدا بوراخیلان سهولر داها چوخ اجتماعی قیناقلا اوز-اوزه قالیر، سونرالار ایسه حتی یومورا چئوریلیر. اما همیشه یوخ. مطبوعات تاریخینده ائله حادثهلر باش وئریب کی، سوندا میلیونلارلا اینسان همین حادثهنین سونلوغونون فاجعه ایله بیتدیینین جانلی شاهیدی اولوبلار.
سووئت دؤورونده ده بئله حادثهلر آز اولماییب. آزاد و موستقیل مطبوعاتین اولمادیغی سسری-ده بو ساحه سون درجه جدی نظارتده ساخلانیلیب. بو مقصدله مرکزی کمیتهدن باشلامیش، آیری-آیری ناظرلیکلرین، کمیتهلرین، ویلایت، شهر و رایون پارتییا کمیتهلرینین رسمی اورگانلاری اولان قزئتلره کیفایت قدر بؤیوک سایدا ایشتات آیریلیب. دؤولتین اساس ایدئولوژی سلاحلاریندان بیری اولان مطبوعاتا دؤولت اؤز بودجهسیندن پول آییرماغا هئچ واخت "خسیسلیک» ائتمهییب.
بوتون بو یارادیلمیش شرایطه باخمایاراق قزئتلری اوخوجولارا تام "ایدهآل» وضعیتده تقدیم ائتمک رئداکسییالار اوچون هئچ ده همیشه مومکون اولماییب. قزئتده گئدن یازیلار کوررکتورون، مؤلفین، شعبه مدیرینین، مسئول کاتیبین، باش رداکتور معاوینینین، باش رداکتورون و نهایت، مسئول نؤوبتچینین، سوندا ایسه "قلاولیت»این گؤزونون آلتیندان کئچمهسینه باخمایاراق، بؤیوک پروبلملر یارادان کیچیک سهولر بعضا دقتدن یایینیب. بو دیقتسیزلیین فسادلاری ایسه فرقلی اولوب، تهمت، معین مدته مکافاتلاردان محروم اولماق، ایشدهن آزاد ائدیلمک و س.
اما ۱۹۴۴-جو ایلده "پراودا ووستوکا» قزئتینده بوراخیلمیش سهو بؤتؤو بیر رئداکسییانین امکداشلارینین گولهلهنمهسی ایله نتیجلنیب.
سووئت دؤورونده "پراودا ووستوکا» قزئتی اؤزبکستان کمونیست پارتییاسی مرکزی کمیتهسینین، عالی سووئتین و ناظیرلر سووئتینین رسمی قزئتی اولوب. قزئت ۲ آپرئل ۱۹۱۷-جی ایلدهن "بیزیم قزئت» آدی ایله فعالیته باشلاییب و روس دیلینده نشر اولونوب. ۱۹۲۴-جو ایلده ایسه آدی دییشدیریلهرک "پراودا ووستوکا» اولوب.
۲۵۰ مین تیراژلا گوندهلیک نشر اولونان "پراودا ووستوکا» قزئتینده رسمی ماتئریاللارلا یاناشی، تنقیدی یازیلار دا درج اولونوب. بو یازیلاردان سونرا تنقید اولونان "هدف»این مسئلهسی متفیق رئسپوبلیکانین مرکزی کمیتهسینده موذاکیرهیه چیخاریلیب کی، بونون دا سونلوغو هئچ ده یاخشی نتیجهلهنمهییب. محض ائله بونا گؤره تشکیلات رهبرلری، آیری-آیری وظیفهلی شخصلر بو قزئتین امکداشلاریندان کنار گزمهیه چالیشیبلار، اونلارین هدفینه دوشمهمک اوچون احتیاطلا داورانیبلار.
اما همین ایللرده بلکه ده هئچ کیمین آغلینا گلمهییب کی، "پراودا ووستوکا» قزئتی اؤزو هدفه دوشهجک، اؤزو ده بیرباشا ایوسیف ایستالینین هدفینه.
۱۹۴۴-جو ایلین اوکتیابریندا یوقوسلاوییا لیدری ایوسیپ بروز تیتو ایوسیف ایستالینه بلگرادین آزاد اولونماسی مناسیبتیله تشکر مکتوبو گؤندریب. همین مکتوب اس اس ار ی-نین بوتون متبو اورگانلاریندا بیرینجی صحیفهده چاپ اولونوب.
او جملهدن اوکتیابرین ۲۵-ده "پراودا ووستوکا» قزئتینده ده همین مکتوب درج اولونوب. صرف تصادف و دقتسیزلیک نتیجهسینده مکتوبون باشلیغیندا ایستالینین وظیفهسینده بیر حرف بوراخیلیب، "قلاونوکوماندویوشی» (главнокома́ндующий ) سؤزونده ل حرفی بوراخیلیب و سؤز "قاونوکوماندویوشی» (гавнокома́ндующий) کیمی گئدیب (قوونو – تزک).
سحر تئزدن قزئتین آبونهچیلره و ساتیشا یاییمیندان بیر ساعت اؤتممیش رئداکسییا محاصرهیه آلینیب. رداکسییانین بوتون امکداشلاری حبس ائدیلیب. "نکود» امکداشلاری ایکی سوتکا عرضینده قزئتین بوتون تیراژینی ساتیشدان و آبونهچیلردن ییغماغا نایل اولوب. یالنیز ۶ نوسخه قزئت تاپیلماییب. (یازیدا وئریلمیش قزئت شکلی ده محض همین ۶ نوسخهدن بیریدیر).
رداکسییا کولکتیوی حاقیندا قرار چیخارماق اوچون اوزون-اوزادی واخت صرف اولونماییب. بوتون کولکتیو سورغو-سوالسیز عینی ماده ایله (۵۸-جی ماده) اتهام اولوناراق ان آغیر جزایا، گولهلهنمهیه محکوم ائدیلیبلر.
عادتا سرت و آمانسیزلیغی ایله فرقلنهن ایستالینین یومور حسلری، زارافاتلاری دا آز اولماییب. و او، بو جور قزئت سهولری ایله بیر نئچه دفعه اوزلشیب. اما اینسیدنت بیر آز "یومشاق» و "راحت» سونا چاتیب، وظیفهدن آزاد ائدیلمکله، یاخود ۵-۱۰ ایل سورگونه گؤندریلمکله.
حتی بئله سهولرین بیرینه گؤره ایستالین رداکسییایا تشکر ده ائدیب. ۱۹۳۸-جی ایلده ایستالین پولشا سفیری ایله گؤروشوندن سونرا "ایزوستییا» قزئتینده گؤروشله باغلی یازی وئریلیب. یازیدا "وسترچا ایوسیفا ایستالینا س پولسکیم پوسلوم» ایفادهسینده بیر حرف "ایتیب» و بئله آلینیب: "وسترئچا ایوسیفا ایستالینا س پولسکیم اوسلوم». ("Встреча Иосифа Сталина с польским ослом»).
ایستالین قزئتی اوخودوقدان سونرا رئداکسییایا زنگ ووروب و خبردارلیق ائدیب:
- رئداکسییانین امکداشلاریندان هئچ کیمی جزالاندیرماق لازیم دئییل. اصلینده مقالهنی یازان دوز یازیب. پولشا سفیری اصل ائششکدیر...
اما ندنسه ایستالین "پراودا ووستوکا» قزئتینه هئچ بیر گذشته گئتمهییب. یقین کی، همین آندا عالی باش کوماندانین احوالی آرزو اولونان اولماییب، غضبینی بوغا بیلمهییب...
تاریخ
2019.09.16 / 14:24
|
مولف
Axar.az
|