میللی گئییملریمیز اوزون و مورکب انکشاف یولو کئچه‌ن مدنیتیمیزین اینجی‌سیدیر. خالقین تاریخی ایله محکم باغلی اولان گئییملر اونون مدنیتینی اؤیرنمک اوچون قیمتلی منبع‌لردن بیریدیر. آذربایجانین هر بیر بؤلگه‌سینین اؤز میللی گئییم طرزی، اسلوبو، خصوصیتلری موجوددور. بو خصوصیتلر هم معین فورمالی گئییم و اونون بزکلرینده، هم ده بدیعی تیکمه و توخومالارین‌دا اؤزونو گؤستریر. زنگین گئییم مدنیتی اولان بؤلگه‌لریمیزدن بیری ده غربی آذربایجاندیر.

Kult.az غربی آذربایجان گئییم مدنیتینین اساس مرکزی اولان ایروان شهرینین گئییم اسلوبو ایله باغلی ماراقلی معلوماتلاری تقدیم ائدیر.

تاریخاً آذربایجانین هر بؤلگه‌سینین اؤزونه‌مخصوص گئییم طرزی اولوب. البته، گئییم سئچیلرکه‌ن مطلق طبیعی شرایط، عائله‌لرین سوسیال فرقلری نظره آلینیب، دولتلی ایله کاسیبین گئییمی فرقلنیب، اما تکجه فرقلنمه‌یه‌ن ملی المنتلر اولوب. غربی آذربایجان‌دا یاشایان سویداشلاریمیز دا اؤز گئییم طرزی ایله هر زمان سئچیلیبلر. تورک گئییم عادتلرینین علامتلری غربی آذربایجان‌دا یاشادیلیب و باش گئییملری تورک کیملیینین گؤستریجیسی اولوب. ایروان شهری غربی آذربایجان گئییم مدنیتینین اساس مرکزی ساییلیب.

قیپچاق گئییم طرزی بوتون قافقازین گئییم عادتینه تأثیر ائدیب. قیپچاقلارین گئییمینی گؤتورن خالقلار اونو اؤز آدلاری ایله تقدیم ائدیردیلر. آذربایجان گئییم طرزینده ده اساس یئری قیپچاق گئییملری توتور. غربی آذربایجان گئییملری تورک دنیاسینین ترکیب حصه‌سی ساییلیر.

کؤینک، تومان، اوزونقول آرخالیق

ایروان گئییملری کؤینک، تومان و اوزونقول آرخالیقدان عبارتدیر. تومان و آرخالیق ناخچیوان‌دا اولدوغو کیمیدیر، کؤینک ایسه فرقلی‌دیر. یاخاسی اویما فورمالی کسیم‌دن عبارت اولوب، کنارلارینا حاشیه تیکیلیردی. ایروان قادینلارینین آلت کؤینیی دیزدن بیر قدر یوخاری، قولو اوزون اولوب. داواملی اولماق اوچون کؤینیین یاخاسینا بیر قاریش ائنینده ایکینجی قاتین قویولماسی دب حالینی آلیب.

بعضا خیشدک اوزون بیچیلدییندن قول آلتیندان باشلاییب اتیه‌دک اوزانیر و بونونلا کؤینیین گؤوده‌سینی گئنیشله‌ندیرمه‌یه امکان وئریردی. ایروان قادینلارینین آلت کؤینیی چوخ واخت آغدان، بعضا ده گوللو چیت و یا کتاندان تیکیلردی. ایروان‌دا گئیینیله‌ن اوزون اتکلی اوست کؤینیین اؤن طرفی ۳ حصه پارچادان عبارت بیچیلیب تیکیلرمیش. گؤبیین آلتینا قدر اولان بیرینجی حصه ائنسیز، ایکینجی و اوچونجو حصه‌لرین هر بیری اوولکیندن بیر قدر گئن گؤتوروله‌رک بوزمه‌لنیرمیش. کؤینیین ایکینجی و اوچونجو حیسه‌لرینی بیرلش‌دیره‌ن تیکیشین اوزرینه، عادته‌ن «اتک‌لیک» تیکیلردی.

ایروان محلیندا وارلی قادینلارین اوست تومانی توپوغا قدر اوزون اولورموش. ۳-۴ تاختا پارچادان تیکیله‌ن بو تومانلار بوزمه‌لی و قیرچینلی اولماقلا ایکی جور تیکیلیب. عادتا تومانین بلینه نیفه تیکیلیب، بئلباغی وورولاردی. بئلباغی خصوصی باغ توخوما دزگاهیندا توخونارمیش. ایروان‌دا دا گئیینیله‌ن آلت تومانی شلته آدلاناردی. شلته بیر قایدا اولاراق، اوست تومانیندان دؤرد بارماق ائنینده قیسا تیکیلرمیش. آرخالیغین یاخاسی دوزبوجاقلی و یا اووال فورمادا بیچیلیب. آچیق و یا میدان یاخالی آرخالیقلار داها گئنیش یاییلیب.

ایپک تافتا، دارایی، قانووز، آتلاس، آلاجا، خارا

آذربایجانین غرب بؤلگه‌سینده ده ۱۹-جو عصر و ۲۰-جی عصرین اوللرینده اهالینین گئییم ماتریالی کیمی، اساساً یئرلی استالار طرفیندن کوستار اصوللا اوفوقی توخوجولوق دزگاهلاریندا - کرکده توخونموش قیلیجی شالدان، مختلف نوعلو و رنگلی ایپکدن، نازیک یون و پامبیق پارچالاردان، همچنین آشیلانمیش گؤن و دریدن استفاده ائدیردیلر. لاکن، اهالینین وارلی طبقه‌سینین گئییمی اساس اعتباری ایله ایپک تافتا، دارایی، قانووز، آتلاس، آلاجا، خارا و سایر. پارچالاردان عبارت ایدی کی، بونلاریندا چوخو ساتینالما یولو ایله الده ائدیلیردی. رنگ چالارلارینا گلدیکده ایسه غربی آذربایجان قادینلارینین گئییملرینده رنگارنگ اولاراق آل، یاشیل، ساری و سایر. رنگ چالارلاری اوستونلوک تشکیل ائدیردی.

چپکه‌ن، چرکزی، لباده، نیمته‌نه، کوله‌جه

آذربایجانین بوتون بؤلگه‌لرینده اولدوغو کیمی، غربی آذربایجان دا قادین اوست گئییملرینه اوست کؤینیی، چپکه‌ن، چرکزی، لباده، نیمته‌نه، کوله‌جه، چالما، آرخالیق، لچک، اؤرپک، شال، کلاغایی، باشماق، جوراب، کمر و مختلف بزک نوعلری داخل ایدی. بو اوست گئییم تیپلرینین اساس المنتلریندن بیری اوست کؤینیی ایدی. قادین اوست کؤینکلری بؤلگه‌لر اوزره معین فرقلی خصوصیتلره مالک اولسا دا، عمومی سجیه‌وی کاراکتری وار ایدی. ایروان خانیملاری گئییمین استتیک گؤزللیینه خصوصی دقت یئتیریردیلر. اونلار اوست کؤینکلری ایله یاناشی، دیگر اوست گئییملرینین سینه‌سینی، تیکیشلرین کنارلارینی، یاخا و قولچاقلارینی، اتکلرینی خصوصی بزک المنتلریندن اولان تیکمه‌لر، چاخما و آسما متال بزکلر، جوربجور بافتالار، شاهپسندلر، زنجیره‌لر، مونجوقلار، پیلکلرله بزییردیلر.

آذربایجان قادینینین ظریفلیینین، گؤزللیینین، آذربایجان کیشی‌سینین جسارتینین، لیاقتینین گؤستریجی‌سی اولان میللی گئییملریمیزی قورویاق و اونو گنج نسله اولدوغو کیمی سئودیرک. سئودیرک کی، میللی کیملییمیزین سیموولو کیمی نسلدن-نسله اؤتورولسون.

بو یازی «قادین کونسنسوس مرکزی» اجتماعی بیرلیینین غیر-حکومت تشکیلاتلارینا دولت دستیی آگنتلیینین مالیه دستیی ایله حیاتا کئچیردیی «آذربایجانین میللی گئییملرینین تبلیغی – «عنعنه‌دن گله‌جه‌یه» آدلی لاییحه چرچیوه‌سینده حاضیرلانیب.