اونیکال جوغرافی اراضییه مالیک آذربایجانین داغ‌لیق بؤلگه‌لرین‌ده بیر-بیرینین تکراری اولمایان شلاله‌لر مؤوجوددور. بؤیوک قافقازین ان عظمت‌لی داغلارین‌دان بیری – شاهداغ‌داکی داغ شلاله‌لری جنوبی قافقازدا چوخ مشهوردور. آذربایجان‌دا بیر چوخ شلاله اولسا دا، اونلاردان داها چوخ تانینانلارینی سئچدیک.

آخار. آذ آذربایجانین ان گؤزل ۷ شلاله‌سینی تقدیم ائدیر:

۱. لازا، قوسار

شلاله قوسارین لازا کندینین آدی ایله باغلی‌دیر. کند قافقاز سیرا داغلارینین شیمال-شرقین‌ده، دنیز سوییه‌سین‌دن ۴۲۴۲ م هوندورلوک‌ده یئرلشه‌ن شاهداغ یوکسکلیینین «شاه یایلاق» داغینین اتیین‌ده یئرلشیر. اینسانلاری بورا ان چوخ جلب ائد‌ن اساساً کندده‌کی شلاله‌دیر.

۲. آفورجا، قوبا

شلاله قوبا رایونو اراضی‌سین‌ده، ولولچای اوزرین‌ده یئرلشیر. بو شلاله آذربایجانین طبیعت عابده‌لرینین سیاهی‌سینا داخیل ائدیلیب و دؤولت طرفین‌دن محافظه اولونور.

۳. موچوق، قبه‌له

شلاله قبه‌له‌نین لازا کن‌دی یاخینلیغین‌دا یئرلشیر و دمیراپاران چایینا تؤکولور. شلاله‌نین هوندورلویو ۹۶ مئتردیر. موچوق شلاله‌سی منبیینی قوتور داغینین ماسسیوین‌دن قار و یاغیش سولارین‌دان گؤتورور.

۴. یئددی گؤزل، قبه‌له

یئددی گؤزل شلاله‌سی قبه‌له‌نین ون‌دام قصبه‌سین‌ده‌دیر. قصبه‌یه چاتدیق‌دان سونرا یئددی گؤزل شلاله‌سینه ۴ کیلومئتر یول گئتمک لازیم گلیر. پاییزین سونو، قیش‌دا و یازین اوللری شلاله‌نین اطرافی بوزلا اؤرتولو اولدوغون‌دان شلاله‌یه قالخماق اولمور.

۵. تک‌دام، یاردیم‌لی

ماسال‌لی-یاردیم‌لی یولونون ۲۵-جی کم-ده یئرلشیر. یاردیملینین ویزیت کارتی ساییلان، ۳۴ مئتر هوندورلوک‌دن تؤکوله‌ن شلاله ایکی مرتبه‌لی‌دیر. ان اوستونه قدر چیخماق اوچون هون‌دور پیللکه‌نلر قویولوب. سسری واختی بو داغ‌لیق-مئشه‌لیک اراضی‌ده‌کی تک گؤزت‌چی داخماسی شلاله‌نین یانین‌دا سالیندیغی اوچون بورانی «تک دام» دئیه چاغیریبلار.

۶. ایلیسو، قاخ

شلاله رایونون هون‌دور اراضی‌سین‌ده یئرلشیر و اونا چاتماق اوچون آزی یاریم ساعت‌لیق یولو پیادا قت ائتمک لازیم گلیر. هون‌دورلویه قالخماغی باجارمایانلار اوچون نقلیات واسطه‌لری فعالیت گؤستریر. شلاله‌نین هوندورلویو تخمیناً ۲۵ مئتردیر.

۷. کاتئخچای، بالاکه‌ن

شلاله کاتئخچایین یوخاری آخارلارین‌دا یئرلشیر. شلاله‌نین یئرلشدیی مکان زاقاتالا قوروغونون اراضی‌سینه دوشور. هوندورلویو ۱۸-۲۰ مئتردیر. بو آذربایجانین ان بولسولو شلاله‌سی‌دیر. شلاله‌یه ۵۰۰ مئترلیک چتین یولو کئچمکله گئتمک اولار. یولون ان چتین حیسه‌سی ایسه شلاله گؤروندوک‌دن سونرا باشلاییر. یعنی دولانباج‌لی و اوچوروم‌لو جیغیرلارلا آشاغی ائنمک چوخ چتین‌دیر.

منبع: سئی-یاه. جوم