دؤردکونج مردکان قالاسی و یا بؤیوک مردکان قصری آبشرونون ان قدیم قالالاریندان بیری و ان هوندور دونژونودور (دیگر قالالاردان فرق‌لی اولاراق، دونژونلار اساس قالا ایله علاقه‌سی اولمایان دیوارلارلا احاطه اولونور؛ بئله دئمک مومکونسه، قالا ایچین‌ده قالا).

قالانین هوندورلویو ۲۲ متر، احاطه دیوارلارینین هوندورلویو ۷ متردیر. قالین‌لیغی آشاغی حیصه‌دن ۲،۱ متر، یوخاریدان ایسه ۱،۶ متردیر. ایستحکام ایچریدن ۵ یاروسا بؤلونور.

باکینین مردکان قصبه‌سین‌ده یئرلشن بو قالا ۱۲-جی عصرده - ۱۱۸۷-۱۱۸۸-جی ایللرده شیروانشاه ۱-جی آخسیتان طرفین‌دن تیکیلیب. آخسیتانین دوشمن اوزرین‌ده‌کی پارلاق غلبه‌سی شرفینه اوجالدیلمیش قالادان موختلیف واختلاردا مدافعه مقصدیله، ائلجه ده موشاهی‌ده منطقه‌سی، بعضی دؤورلرده ایسه قصر کیمی ایستیفاده ائدیلیب.

قالانین حیطینه داخیل اولارکه‌ن ایلک نؤوبه‌ده یئرده‌کی قویولار دقتی جلب ائدیر. دریلیگی تقریباً ۲ متر اولان بو قویولار اساساً دوشمن هوجومو زامانی قالایا سیغینارکن موختلیف نؤع ارزاق محصوللارینین ساخلانیلماسی اوچون نظرده توتولوب. عمومی‌لیک‌ده دونژونون اطرافین‌دا و حیطین‌ده واختیله ۹۰-دان چوخ قویونون (او جمله‌دن سو قویولاری) اولدوغو بیلدیریلیر. بوندان باشقا، حیطده قدیم داش کیتابه‌لر، داشدان یونولموش و ساخسی اشیالار، قابلار دا وار.

ایستحکامین بوتون مرتبه‌لرینه اننوی بیرترف‌لی، ایسپیرالواری پیلله‌لرله قالخماق مومکون‌دور – دار پنجره‌لردن ضعیف ایشیق دوشه‌ن، آلاقارانلیق اوتاق-مرتبه‌لر. قالانین اوستوندن بؤیوک بیر اراضینی – بیر نئچه کم ساحل زوناسینی، قونشو قصبه‌لری، ائل‌جه ده شهرین بیر حیصه‌سینی موشاهی‌ده ائتمک اولار.

بو اعتبارلی مدافعه تیکیلی‌سینین یئرآلتی یولو و یا یوللاری دا وار. قالانین ایچین‌ده، بیرینجی مرتبه‌ده یئرآلتی یولا آپاران قویونو گؤرمک مومکون اولسا دا، تأسف کی، درین‌لییه ائنمه‌یه شرایط یوخدور. بونا جهد ائتمک اوچون گرک اؤزونله فنر، نردیوان، یا دا کندیر گتیره‌سن. یئرآلتی یول (و یا یوللاردان بیری) کیچیک مردکان قالاسینا آپاریر، لاکین عؤمرونو-گونونو قالایا نظارت ائتمه‌یه، قایغی‌سینا قالماغا حصر ائد‌ن ویدادی کیشی بو یولون معین مسافه‌دن سونرا داغیلدیغینی بیلدیریر. یعنی دیگر قالایا یول باغلیدیر. ویدادی کیشی چوخ شئی دانیشدی، اما نه ایسه...

خاطیرلاداق کی، دونژونون یاخینلیغین‌دا ۱۵-جی عصره عایید توبا شاهی مسجیدی (۱۴۸۱-۱۴۸۲-جی ایللر)، ۱۳-جو-۱۴-جو عصرلره عایید صندوقه ده وار.

عمومیتله، باکینین بعضی اطراف کندلرین‌ده‌کی قالالاردان فرق‌لی اولاراق، بؤیوک مردکان قالاسینا باش چکه‌نلرین سایی نیسبتا چوخدور. موته‌مادی اولاراق اجنبی توریستلرین گلمه‌سی ایسه (بیر نئچه دفعه روس، تورک، اینگیلیس، آلمان، رومین، اوکراینالی، حتی مئکسیکالی توریستلرله قارشیلاشمیشام) سئویندیریجیدیر.

مردکان قالاسی دا رامانا قالاسی کیمی عظمتلی دوروشو ایله فرق‌لنیر. بو تاریخی عابده‌میزین ده یئنی‌دنقورما و برپا ایشلرینه احتیاجی وار. ناتمیزلیک، دیوارلارداکی یازیلار، بعضی حیصه‌لرده اووونتولار بئله محتشم بیر قالایا یاراشمیر. دونژونون خاریجی زیارتچیلری تاریخیمیزه، بیزه میراث قالان عابده‌میزه بئله «حؤرمت» ائتدییمیزی گؤرمملیدیرلر.

سون ایللرده قیز قالاسین‌دا و قالا قصبه‌سین‌ده‌کی قالادا آپاریلان اساس‌لی برپا ایشلری اونو دئمه‌یه اساس وئریر کی، مردکان دونژونونا دا نؤوبه چاتاجاق.