آنا صحیفه کولت |
تورکییهده پاخلاوا ایله شاورما یئمک و سونرا تورکسایاغی قهوه ایچمک اینسانا خصوصی زؤوق وئریر. آخار. آز خبر وئریر کی، بو اؤلکهده هر بیر اینسان اؤزونو کولینارییا متخصصی کیمی آپارا، او قدر ده دبدبهلی اولمایان رئستورانلاردا ماراقلی تاملاری سئچیب کابابی یئنیدن کشف ائده بیلر.
مزهنین ترکیبیندهکی چئشیدلی چرزلر
تورکلر ده سوفرهیه ایلک اولاراق مزه دوزورلر. بیزیم سوفرهدن فرقلی اولاراق، اونلاردا قلیانالتی سونسوزادک داوام ائده بیلر و بو ایلهنجهلی کولینار-قاسترونومیک ژانر مزه آدلانیر. ماسانین اوزرینده اؤز اوسولو ایله و آرد-آردا کیچیک بوشقابلار و لذیذ مزهلر دولو نیمچهلر پئیدا اولور. عادتهن، بیرینجی نؤوبهده، سوفرهیه زئیتون و موختلیف اصوللا هازیرلانمیش زئیتون یاغلاری گتیریلیر. سونرا بوخاردا بیشیریلمیش، قورودولموش و مارینادا قویولموش بالیق تیکهلری گلیر. سوفره یاغسیز یوغورت و ساریمساق علاوه ائدیلمیش تروز پورئسی، برینزا و دیگر پئندیر نؤولری ایله بزدیلیر. آردینجا نازیک دوغرانمیش باسدیرما، پؤرتلدیلمیش تویوق سویوتماسی و دیگر ات تاملاری گتیریلیر. تزه تروز، سالاتلار، دولما و یومورتا دا ماسانی بزییر. مئیوه و قورو مئیوهلر تورک سوفرهسینین بزییدیر. ایستی نعمتلردن تندیرده بیشمیش فتیر، موختلیف اؤلچولو فریکادئللر، ایچریسینده ات، کارتوف و تروز اولان پیروقلار و دیگر تاملار...
مزهنین حاضرلانماسینین تاریخینده قدیم زامانلارین میشتینه عایید اولان و حقیقته بنزهیهن بیر دئتال وار. روایته گؤره، ۱۶-جی عصرده هؤکمدار قانونی سلطان سولئیمان اؤز ساراییندا چوخ ماراقلی بیر قایدا قویوب. زهرلهنمکدن قورخان هؤکمدار اونون اوچون هازیرلانمیش یئمکلری آزاجیق پورسییالارلا قول-دئقوستاتورلارا وئرمیی امر ائدیب. همین دؤورون ایانلاری درهال بو تجروبهنی تطبیق ائدیبلر. زامان کئچدیکجه بو قایدانین کریمینال طرفی اونودولوب، سارایین کولینار عادتلری ایسه میللی عنعنه حالینی آلیب.
ایستهنیلهن تورک رئستورانینین مئنیوسوندا موطلق "کاباب" یازیلمیش تام تاپاجاقسینیز. بیر چوخ حاللاردا بو، کیچیک ات تیکهلریدیر. اونلاری اوزون شیشلره دوزور و کؤمور اوزرینده قیزاردیرلار. یعنی، یئرلی شیش-کاباب، بیزیم آلیشدیغیمیز کابابدیر. تورکلر شیشده موختلیف تروزلر - بادیمجان، پومیدور، سوغان دا حاضرلایاراق قارنیر کیمی اته و یا بالیغا علاوه ائدیرلر. اونلارین خوش قوخوسو بئله اینسانی دویدورور.
لاکین بو ژانردا هر شئی او قدر ده ساده دئییل. شیش-کابابدان باشقا، چکیلمیش قویون و یا مال اتیندن هازیرلانمیش قیمهنین شیشده هازیرلاندیغی شیش-کوفته ده تقدیم اولونور. بو تامی هازیرلادیقدا، اتله یاناشی، هابئله قوز لپهسی، پئندیر، یومورتا، گؤیرتی و بیر آز دویو ده طلب اولونور. بوتون بو کومپونئنتلری یاخشیجا قاریشدیرماق لازیمدیر، چونکی عکس حالدا هازیرلانمیش قیمه شیشدن کؤمورون اوزرینه تؤکوله بیلر. بیر نئچه دقیقهدن سونرا تام بیشمیش و بوغلانان شیش-کوفتهنی بوشقابلارا دوزور و یا فتیرین آراسینا قویورلار. بو تام مئنیودا آدانا کابابی آدلانیر.
لذیذ تورک پلووو
تورکلر چوخ سئودیکلری پلووو (پیلاو) هازیرلاماغی یاخشی باجاریرلار. اونلار هم ده داها کئیفیتلی دویونو سئچه بیلیرلر. بو تامین حاضرلانماسینین عمومی قایدالاری ایله یاناشی، اوزون دویونو پلوو، خیردا دویولری ایسه شوربا، قیمه حاضرلانماسیندا ایستیفاده ائدیرلر. بئله دئمک مومکونسه، پلووون کئیفیتی دویونون تزهلییندن، بیشمه مدتی ایسه ایستیفاده اولونان اتین سویوندان آسیلیدیر. تورکییهده دویونو صنایع میقیاسیندا ایستئهسال ائتدیکلری اوچون سئچیم ده چوخدور.
تورک پلوولارینین بیر نئچهسی بیزیم عادت ائتدییمیز اورتا آسییا کلاسسیک پلوووندان فرقلیدیر. بئله کی، اولجه دویونو دمه قویور، حاضر اولدوقدان سونرا بیشیریلمیش ات، بالیق و یا تروزله قاریشدیریرلار. حتی بو اصوللا بعضی یئمکلری عمومیتله دویوسوز ده هازیرلاییرلار. مثلاً، بوغدا یارماسیندان حاضرلانان یئمک ده اؤز لذتینه گؤره دویو پلوووندان هئچ ده گئری قالمیر.
بالیق تورو. ان چوخ یئییلهن هامسی
نه قدر تعجب دوغورسا دا، اوچ طرفی دنیزله احاطهلی اولان اؤلکهنین رئستورانلاریندا بالیق یئمکلری ات تاملاریندان باهادیر. لاکین تورکلرین هامسی آدلاندیردیقلاری کیچیک بالیقلاردان هازیرلانمیش یئمکلر استثنا تشکیل ائدیر. بو بالیقلار تورکییهنین قارا دنیز ساحللرینده ان اوجوز بالیقدیر. اونو یاخشیجا قیزاردیر، هابئله ماریناد سووسدا حاضرلاییب سوفرهیه وئریرلر. بوندان باشقا، اوزوم یارپاقلاریندا دا بیشیریلهن هامسی لذتی ایله سئچیلیر. بو بالیقدان شوربا و پیروقلار دا حاضرلانیر.
ایستانبولون یئرلی ساکینلری بو بالیغین هانسی ساحلیانی رئستوراندا داها یاخشی هازیرلاندیغینی بیلیرلر. اونا گؤره ده اونلار بوسفورون ساحللرینه هامسی یئمک اوچون گئتمهیه ارینمیرلر. بو بالیغین یئگانه پروبلئمی اوندان عبارتدیر کی، او، قیشدا داها اتلی و لذتلی اولور. همین مؤوسومده هامسی سویوق قارا دنیز سولاریندان داها ایستی ائگئی دنیزینه کؤچ ائدیر. لاکین طبیعی شرایط اوچون یاخشی بیر دئییم وار: تورکییهیه یالنیز چیمرلیک مؤوسومونون قیزغین چاغیندا گئتمک اولار و لازیمدیر.
تورکییهده بالیق یئمکلریندن ان باهالیسی قالخان بالیقدیر. بو بالیق دنیزلرده نادیر اولدوغوندان و چوخ لذتلی دادینا گؤره دیگرلریندن باها ساتیلیر. قالخان بالیغی اؤلکهنین دبدبهلی رئستورانلاریندا موشتریلره تکلیف اولونور.
شرقین شیرین دادی. آغیزدا ارییهن شیرنیاتلار
تورک متبخینین دئسئرتلری آراسیندا ان پوپولیار اولان پاخلاوادیر. بو لذیذ شیرنیاتین ترکیبینده اولان فیندیق، قوز و بادام اونا خصوصی داد وئریر. پاخلاوانین موختلیف نؤولری وار. تورکییهده ان لذتلی پاخلاوالاردان بیری آنتپ شهرینده حاضرلانیر. بو پاخلاوا چوخ نازیک خمیر قاتلاریندان و آغیزی دادا گتیرهن قوز ازمهسیندن حاضرلانیر. بو شیرنیاتا لیمون سویو و قیزیلگول شیرهسی ده علاوه ائدیرلر.
تورکلر پاخلاوانی هم چای سوفرهسینده، هم ده یئمکدن سونرا دئسئرت کیمی یئمیی سئویرلر. گؤزل قوخوسو و دادی اولان تورک پاخلاواسی سوفرهلرین بزییدیر.
هر ناهار و شام یئمییندن سونرا "تاتلی" آدلانان شیرنیاتلارین سوفرهیه وئریلمهسی تورک متبخینین فرقلی خصوصیتیدیر. عائله سوفرهلرینده و رئستورانلاردا ان چوخ یئییلهن شیرنیاتلار ایسه تولومبا، کونفه، قازان دیبی، سودلو آشدیر. عمومیتله، تورکییهده ایستر شیرنیاتلار، ایسترسه ده خؤرکلر چوخ واخت بؤلگهلرین آدلاری ایله تقدیم ائدیلیر. مثلاً، آنتپ پاخلاواسی، مئرسین یوغورتو، آدانا و اورفا کابابلاری، ترابزون چؤریی و س.
تورک قهوهسی. گومراهلیق منبیی.
بیز و آوروپا خالقلاری قهوه ایچیلمهسی عنعنهسینی تورکلره بورجلویوق. تورکییهده بو، عادتهن آیین حالینا گتیریلیب. تورک قهوهسینین اؤزونمخسوس دادی، حاضرلانما مئتودو دیگر قهوه نؤولریندن فرقلنیر. اونون یانیندان سیزه ایستکاندا سو دا تکلیف ائدیلهجک. بو، هر اودومدان سونرا داد رئسئپتورلارینی تمیزلهمکدن اؤترودور. تورک قهوهسی هزم پروسئسینی ده آسانلاشدیریر. دویوملو یئمکدن سونرا بیر فینجان تورک قهوهسی ایچه بیلرسینیز. بوندان سونرا ایسه یئنیدن بیر شئیلر یئمک اولار.
تورکلر قهوهنی ایچدیکدن سونرا فینجانین دیبینده قالان قوملارین فورماسی ایله فالا باخدیرماغی خوشلاییرلار. اونلار بو عادتدن ایستیفاده ائتمیی قوناقلارا دا تکلیف ائدیرلر.
تاریخ
2019.08.17 / 20:11
|
مولف
Axar.az
|