داهی روس شاعری سئرگئی یئسئنین خالقیمیزا دیگر ادبیات دوهالارین‌دان بیر آددیم یاخین‌دیر. چونکی او، «عؤمور کیتابی»نین بیر نئچه صحیفه‌سینی محض باکی‌دا کئچیریب. شاعرین پایتاختیمیزا ایلک سفری ۱۹۲۰-جی ایلده باش توتوب. یارادیجیلیغین‌دا اساس یئر توتان بیر سیرا اثرلرینی ده باکی‌دا تاماملاماغا موثر اولوب.

ایلک سفرین‌دن ۴ ایل سونرا سئرگئی یئنی‌دن باکییا گلیب، بیر نئچه گون قالیر. ۱۹۲۵-جی ایلده قطارلا تیفلیس‌دن موسکوایا دؤنرکه‌ن یولو باکی‌دان کئچیر. بو شهرین وورغونو اولان شاعر ۱ گون ده اولسا دوغما مکان‌دا آیاق ساخلاییر.

یئسئنین «فارس موتیولری» اثرینی ده بو ایللر عرضین‌ده باکی‌دا یازیب، بیتیریر. بورادا «باکینسکی رابوچی» قزئتینین تشکیل ائتدیی ادبی درنکلرده ایشتیراک ائدیر، تئز-تئز مردکان قصبه‌سین‌ده باش توتان شاعرلرین ییغین‌جاقلارینا قاتیلیر. همین ایلین مای آیین‌دا شاعر خسته‌خانایا یاتیریلیر. اونون خسته‌لیینین دقیق سببی نامعلوم قالسا دا، بئله بیر فرضییه وار کی، هله ۱۷ یاشین‌دا ایکن اینتیهارا جهد مقصدیله ایچدیی سیرکه ائسسئن‌سییاسی اونون جگرلرینی چوخ ضعیفلتمیشدی. معالیجه‌نین سببی ده بو اولوب. لاکین بو، دقیق فاکت دئییل. بیر مدت سونرا باکی‌دان مسکوایا دؤنن نظم اوستاسی «الویدا باکی» شعیرینی قلمه آلیر.

شاعرین باکییا سون سفری صوفیا تولستایا ایله بیرگه باش توتور. یئسئنین آذربایجانی دا، ایستیقانلی خالقیمیزی دا چوخ سئویردی. بؤیوک ادبی خادیم دایم باکی‌لیلارین دقتی و قایغی‌سی ایله احاطه‌له‌نیردی. او، چوخ واخت میلیون‌چو مورتوزا موختارووون مردکان‌داکی ایمارتین‌ده قالیردی. حاضردا دئندراری آدی ایله فعالیت گؤستره‌ن بو اراضی‌ده سئرگئی یئسئنینین ائو موزئیی یئرلشیر.

«فارس موتیولری»

سئرگئی یئسئنینین ان بؤیوک آرزوسو ایران‌دا اولماق ایدی. اودور کی، دوستو چاگین باکینین خزر ساحللرینی، چادرالی قادینلارلا دولو کوچه‌لرینی اونا گزدیره‌رک بورانین ایران اولدوغونا ایناندیریر. موختارووون فوواره‌لی، گؤزل باغ-باغاتلی عمارتین‌ده قوناق اولان شاعره تئزلیکله سیررین اوستونو آچیب، بورانین ایران یوخ، باکی اولدوغونو بیل‌دیریرلر.

یئسئنین باکی‌دا اولدوغو مدت‌ده اونو بیر سیرا آذربایجان شاعرلریله تانیش ائدیرلر. گونلرین بیر گونو شاعر چایخانایا گلیر، چایینی ایچیب، حسابی اؤد‌مک ایسته‌یه‌نده، خیدمت‌چی بیلدیریر کی، بورجو قالماییب و بیر مشهور شاعریمیز اونون حسابینی اؤد‌ییب. بو شاعر اؤلمز غزلخانیمیز علی آغا واحید ایدی. تئزلیکله ایکی قدرت‌لی ادبیات نماینده‌سی آراسین‌دا سیخ دوستلوق تئللری یارانیر. واحید اونو تئز-تئز شعیر مجلیسلرینه آپاراردی. سئرگئی آذربایجان دیلین‌ده باشا دوشمه‌سه ده، غزللریمیزین نیظامینی چوخ سئویردی. بیر گون یئسئنین واحیده دئییر: «سنین شعیرلرین نه حاق‌دادیر؟» واحید بئله جواب وئریر: «شاعر ندن یازار، عشق، حیات، اؤلوم»

واحیدله بیرگه مغام مجلیسلرینی زیارت ائد‌ن یئسئنین فولکلوروموزون شاهی اولان خالق موسیقیلریمیزه، خصوصاً ده تارین ایفاسینا وورولموشدو. او، بایاتی-شیرازی دفعه‌لرله دینلیر، حض آلاردی.

باکینی و باکی‌لیلاری چوخ سئوه‌ن یئسئنین «کولکلر شهری»نه اولان درین سئوگی‌سینی بئله ایفاده ائدیردی: «بو شهرده گزیشرکه‌ن، کؤلگه‌می حس ائتمیردیم».

۱۲۲ یاش‌لی «عشق شاعری» حاق‌دا بیر چوخ قاران‌لیق مقاملاری اوزه چیخارساق دا، اونون حیاتینا و یارادیجی‌لیغینا عایید هله قاران‌لیق قالان اونلارلا فاکتلار، معلوماتلار وار.