چوخلاری بئله دوشونورلر کی، "هفت سین" (۷ "سئ") سفره‌سی یالنیز فارس نووروزونا عاییددیر و بیزده بئله عنعنه یوخدور. اصلین‌ده ایسه بو بئله دئییل، فارسلاردا فورمال سجییه آلمیش بو آنلاییش بیزیم نووروز سفره‌سین‌ده ماهیتجه داها دوزگون ساخلانیلیب.

اوولکی مقاله‌ده من گؤسترمیشدیم کی، منشیینی ساکلاردان گؤتوره‌ن زردوشتی‌لیک تعلیمینه اساساً دونیا آهورا مزدا طرفین‌دن ۷ عنصوردن - سما، سو، یئر (تورپاق)، بیتکی، حیوان، اینسان و اود عنصورلرین‌دن عبارت یارادیلیب و بو عنصورلردن هر بیری ده بیر قورویوجو ملیین محافظه‌سی آلتین‌دادیر. ساک دیلین‌ده بو ملکلره «آمئشا ایسپئنته» (ابدی ملکلر) دئییلیر. عرب ایشغالین‌دان سونرا زردوشتی‌لیک دینی ایله بیرلیکده اونون ملکلری و بایراملاری دا قاداغان اولونموشدو. خلیفه معاوییه اونا «هدیه» آدی آلتین‌دا وئریله‌ن بؤیوک باج مقابیلین‌ده آهورا مزدا (ساسانیلر دؤورونده بو آد آرتیق «هؤرموزد» فورماسی آلمیشدی) بایرامینین کئچیریلمه‌سینه اجازه وئردی، آنجاق بو شرطله کی، بایرام دینی یوخ، یالنیز تقویم بایرامی کیمی و نووروز (یئنی گون) آدی ایله کئچیریلمه‌لی‌دیر.

آهورا مزدا بایرامینین عنعنه‌لرین‌دن بیری ده بو ایدی کی، بایرام سفره‌سین‌ده همین ۷ ایسپنته‌نی و اونلارین قورودوقلاری اونسورلری سیموولیزه ائد‌ن ۷ معمولات اولمالی ایدی. فارسلار «ایسپئنته» سؤزونو روحانیلردن پرده‌له‌مک اوچون بو عادته «۷ سین» آدی وئردیلر. بو عنعنه‌نین معناسی اونودولدوقدان سونرا ایسه سونراکی نسیللر اونو «س سسی ایله باشلایان «۷ نعمت" معناسین‌دا باشا دوشه‌رک، سفره‌یه سبزه (بیزیم سمنییه دئییلیر)، سمنو (جؤجرمیش بوغ‌دا دنین‌دن حاضرلانان خؤرک)، سنجد (ایده)، سیر (ساریمساق)، سیب (آلما)، سوماق و سیرکه قویماغا باشلادیلار، حالبوکی بو معمولاتلار ایسپنته‌لرین قورودوقلاری عنصورلرله علاقه‌لی دئییللر و اونلاردان بعضیلری هئچ بایرام سفره‌سی اوچون ده مناسیب ساییلا بیلمزلر. هم ده باشقا دیللرده اونلار باشقا «س»لرله باشلاییرلار.

بیزیم نووروز سفره‌سین‌ده ایسه بو عادته خصوصی بیر آد وئریلمه‌سه ده، سوفره‌یه اؤز قدیم ماهیتینه اویغون معمولاتلار قویولور: سمانین (گؤی قوببه‌سینین) شرفینه بویانمیش یومورتا، سویو سیموولیزه ائد‌ن شراب (ایسلام‌دان سونرا - شربت)، یئری سیموولیزه ائد‌ن دایروی کولچه‌لر، بیتکینی بیل‌دیره‌ن سمنی، حیوان اونسورونو بیلدیره‌ن حیوانی محصوللار، اینسان عنصورونو بیلدیره‌ن ایشتیراکچیلارین اؤزلری، اودون تجسمو کیمی ایسه شام و یا چیراق.

بو دئییله‌نلر ائله ایندی ده بیزیم نووروز سفره‌میزین آیریلماز حصه‌لریدیر. اورتا عصر مؤلفلری ده قید ائدیرلر کی، هله قدیم‌دن نووروز عنعنه‌لری ان گوجلو شکیل‌ده محض آذربایجان‌دا یاییلمیشدیر.

کامیل حسینوغلو، پروفسور