آنا صحیفه رپورتاژ |
عیسی بولاغی ساریدان باخاندا آداما ائله گلیر کی، شوشا اینانیلماز قدر بؤیوک سیلدیریم (و سال) قایانین اوزریندهدیر، هاوادان آسیلیب – یادپلانئتلیلرین سیرلی، ماهیتی درک ائدیلمهین نهنگ گمیسی کیمی... او سال قایالارین اوزریندن اطرافا – قاراباغا گؤز یئتیرمک اولور.
شوشا اونا گؤره هر معنادا قاراباغین گؤزودور!
شوشا هئچ یئره بنزمز: نه هاواسی، نه سویو، نه اوتو، نه عطری، نه ده گونشی، آیی، اولدوزو ایله...
اما هر یئر شوشایا بنزهمک ایستر!
شوشانی زیارت - آذربایجانلینین موجودلوق فاکتیدیر!
نیه اؤز تورپاغیمیزا «پورتال»لا گئتمهلییک؟
ایندی اشغالدان آزاد ائدیلمیش اراضیلره گئتمک اجازهسی داها آسان و سرعتلیدیر. «پورتال»دا قیدیاتدان کئچیب، تاریخی سئچدیکدن سونرا ۴۸ ساعت – ایکی سوتکا واخت وئریلیر.
نیه ایکی سوتکا اولمالیدیر؟ نیه اؤز تورپاغیمیزا «پورتال»دا قیدیاتدان کئچمکله گئتمهلییک؟ نیه تکجه اشغالدان آزاد ائدیلمیش اراضیلره گیرهنده یوخ، هر شهره گیریشده پلیس پستلاری قویولمالیدیر؟
بو سئواللاری آز قالا هر کس وئریر و جواب آختاریر.
زیارته گئتدیکده آنلاییرسان کی، دوغرو قراردیر: مسکونلاشما یئنی باشلاییب، اشغالدان آزاد اولونان یئرلرین کوتلوی قوناق قبول ائتمهسی امکانلاری یوخدور – هله بونون مینالانمیش ساحهلری، آرزولانماز «سورپریزلری» وار.
ایکی سوتکا استراحت اوچون دئییل، اما گؤرمک، گزمک، گؤزللیگی حس ائتمک، ارمنی دهشتینی، واندالیزمینی، وحشیلیینی مشاهیده ائتمک، هم ده قورورلانماق اوچون کیفایتدیر.
شوشادا نلر دییشیب؟
شوشانی ایلک گؤردویوم واختدان ایکی ایل کئچیب: ایندی توز آزالیب – یعنی تعمیر-برپا و یئنیدنقورما ایشلری شهرین اساس حیصهلرینده تاماملانیب؛ ایکی ایل اؤنجه «یاخین گلهجکده بو بینا ده یقین برپا ائدیلر» دئیه یادداشیما کؤچوردویوم ائو-بینالاری یئنی، ائکزوتیک، اصل معمارلیق عابدهسی کیمی برپا اولونموش گؤرهنده حیرتلهنمهیه بیلمهدیم.
ایکی ایل اؤنجهدن شوشا چوخ دییشیب – بعضی بینالارین دیوارلارینداکی «ارمنی مئساژلاری»، خصوصی رنگلرله قارا-قورا یازیلار، بیر سؤزله، شوشانین ۲۸،۵ ایل اشغالدا، هم ده باربارلارین اشغالیندا اولدوغونو خاطیرلادان «ایز»لر یوخا چیخیب؛ عوضینده اینجه ال ایشلری، شرق معمارلیغینین اسرارنگیزلییی، شوشا صنعتکارلیغی و آرشیتکتوراسینین عظمتینی گؤسترهن گؤزللیک پیدا اولوب.
هله بیتمهییب، هله چوخ ایش وار – آنجاق ایکی ایل اؤنجهکی کیمی، «یاخین گلهجکده» سؤزونو ایشلتمهیه «قورخورام»: برپا-تیکینتی چوخ سرعتلی گئدیر!
ایکی ایل اؤنجهدن شوشا چوخ دییشیب – هم ده اتهییندهکی «روس پستو»نون، جیدیر دوزو ایله اوزبهاوز سئپاراتچی «موقعیینین» بخارلانماسینا گؤره.
ایکی ایل اؤنجه جیدیر دوزونده خانکندی استیقامتینده اوردوموزون ایگیدلری دایانیردی – اورا یاخینلاشماغا اذن وئرمیردیلر، «دوشمندن هر شئی گؤزلهمک اولار» دئیه، گئجه-گوندوز گؤزلری سیلدیریمین او تاییندا، اللری تتیکدهایدی!
ایندی او پوستوموز دا آرتیق اورادا دئییل!
شوشادا تعمیره ساکینلر ده قوشولور؟
ماراقلی معلومات دا آلدیق: شوشادا ائوی اولان، آنجاق هله تعمیر ائدیلمهدییندن کؤچه بیلمهیهنلر مراجعتلرینه رسمی قوروملاردان جاواب گلدیینی دئدیلر. ادعایا گؤره، بعضیلرینه ائوین چؤلونون هانسی دیزایندا تعمیر ائدیلمهسی ایله باغلی کنکرئت لاییحه وئریلهجک، ائوین ایچینی ایسه ایستدیکلری کیمی دوزلده بیلهجکلر. بو شرطلره راضی اولانلارا شرایط یارادیلاجاقمیش.
شوشادا مسکونلاشمانی گئنیشلندیرمک و تعمیری سرعتلهندیرمک، شوشا گؤزللیینی، ائکزوتیکلیینی قوروماق اوچون اعلا تشبوثدور. هم ده دولتین یوکو آرتیق آزالدیلمالیدیر: کوممونیکاسییا قورولوب، کؤچ باشلاییب، بوتون اینفراستروکتور ایشلهییر، توریست آخینی یوکسک سوییهده - یعنی قازانجلاری دا وار. ایندی ساکینلر رسمی قوروملارین نظارتی آلتیندا ائولرینین تعمیرینه قوشولا بیلرلر.
لاچین معجزهسینی کیم و نئجه یارادیب؟
شوشادان لاچینا ۳۴ کیلومتردیر: یول باشدان-باشا دولانباج، سرت دؤنگهلردن عبارتدیر. ۳۴ کم-لیک یولو گئتمک ۱ ساعتا یاخین واخت آپاریر.
۳۰ ایللیک اشغال و اوندان سونراکی «دهلیز» زامانیندا ارمنیلر اوردا هئچ بیر ایش گؤرمهییب، سووئت واختی نئجه چکیلیبسه، ائلجه قالیب.
یول ۲۰۲۲-جی ایلده آذربایجانین نظارتینه کئچیب و ۲ ایل مدتینده آذربایجان دا او یولدا دئمک اولار کی، هئچ بیر ایش گؤرمهییب: عیسی بولاغیندان لاچینین تام گیریشینه قدر یول برباددیر. نیه او یولا آزاجیق دا اولسا ال گزدیریلمیر؟
چونکی تام فرقلی لاییحه حاضرلانیر: لاچینا دوغرو گئتدیکجه دولانباجلاردا تونللرین قازیلماسینا حاضرلیغی دقتلی سیاحتچی راحت مشاهیده ائده بیلر – ۵-۶ بئله حاضرلیغی گؤردوک، بیر تونلین قازینتیسی ایسه آرتیق باشلاییب.
شوشانی لاچینلا بیرلشدیرهن یول «تونللر یولو» اولاجاق – ایندیدن تصور ائتمک اولار کی، یول نه قدر قیسالاجاق و نئجه راحت اولاجاق.
بؤیوک لاییحهدیر: ایریتوناژلی ماشینلار یوللاردا شوتویور، یولون تن اورتاسیندا بؤیوک بتونزاوود قورولوب. «یاخین گلهجک»ده بیتر، انشاللاه!
بو جور یوللا گلیب، لاچینین گیریشیندهکی پلیس پوستونو کئچن آن... – سؤزون هر معناسیندا جننته دوشورسن!
لاچینین شوشا طرفدن گیریشیندن هکری چایینین ساحلینه قدر دولایلاردیر، تخمینا ۶ کیلومتره یاخین. دولایلار هکرییه قدر باشدان-باشا پارکدیر: خصوصی ذوقله یارادیلیب، اورتادان آخان چایدان مهارتله استیفاده ائدیلیب... ساغیندا-سولوندا، یاماجلاردا گؤرونن ائولر فرقلی اصلوبدا برپا ائدیلیب. ائله بیر گؤزللیک یارادیلیب کی، باخماقلا دویماق اولمور.
لاچیندا ایشلر دئمک اولار کی، تام بیتیب، تاماملانیب. بو جور بزنن، قو قوشونا بنزر ایکینجی شهریمیزی خاطیرلامیرام.
جمعی ایکی ایله بو جور باش پلان قورماق، بئله میقیاسلی ایش گؤرمک، شهری برپا ائتمک – هم ده خصوصی آرشیتکتورایا رعایت ائتمکله، - تاماملاماق ممکندورمو؟ بونو نئجه باجاریبلار آخی؟
هله هکری چایینین ساحلیندهکی گئجه یاریسینا قدر انسانلار قاینایان بولوار...
شوشا استیقامتیندن لاچینا گیریشده، لاچین شهریندن قالخان دولایلارین باشیندا، شهرین بوتون گؤزللیینی گؤسترن یاماجدا ۲-۳ کافه فعالیت گؤستریر. گئجه یارییا قدر ایشلهییرلر. او اوجالیقدان سرحده قدر گؤز ایشلهین منظره وار؛
خصوصیله گئجه قارانلیغیندا قارالتی وئرهن داغلارین قوینوندا چوخایشیقلی کند دقتی جلب ائدیر. دیغمیش – بیر مدت اول او کندین اتهییندهکی پوستدان عسگریمیزی یارالایان سنایپر آتشی آچیلمیشدی. اوردوموز او پوستون کولونو گؤیه سووورموشدو.
غریبه آسسوسیاسییادیر – منه ائله گلدی کی، جیدیر دوزونده ۲۰۲۲-جی ایلده بیزه دوشمن هدفینه چئوریلمهمک اوچون خانکندی طرفه باخان یاماجا گئتمهیه مانع اولان عسگرلریمیز ایندی لاچیندان گؤردویوموز دیغین اؤنونده دایانیبلار.
خوجالی – کولوندن دوغولان شهر!
خوجالی برپا اولونوب، شهره گیرهن یول، چایین اطرافی «لاچینی بزهین ال»له گؤزللهشیب: بؤیوک پارک گؤز اوخشاییر، پارکین اطرافیندا برپا اولونان و یاخود تیکیلن ائولر ده.
مرکزی یولون بعضی حیصهلرینده چؤکمهلر یارانیب تأسف – یقین کی، قیسا مدتده آرادان قالدیریلار.
خوجالی آئروپورتوندا ایسه تکنیکالار دقتیمیزی چکدی: تیکینتی حاضرلیغی گئدیر. اوردا چالیشانلارین سؤزلرینه گؤره، قیسا مدتده آئروپورتون اوچوش-ائنمه زولاغینین گئنیشلندیریلمهسی و اوزادیلماسینا باشلانیلاجاق.
خوجالی آئروپورتو برپا ائدیلرسه، بو، داخیلی اوچوشلار اوچون داها جلبائدیجی اولا بیلر – خصوصیله خانکندی و شوشایا چوخ یاخین اولدوغونا گؤره.
خانین کندی والهائدیجیدیر!
خانکندی دوشوندویومدن و تصور ائتدییمدن داها گئنیش، داها گؤزل، داها بؤیوک شهرمیش.
شوشا، خوجالی، لاچیندان فرقلی اولاراق، خانکندیده مسکونلاشما آپاریلماییب – بو شهرده یالنیز اورادا چالیشان ایشچیلر و اونلارین عائلهلری قالیر. اما شهر سؤزون هر معناسیندا قایناییر – آذربایجانلیلار خانکندی حسرتینین سونا چاتماسینین دادینی چیخاریرلار. مغازالار، کافهلر، رستورانلار دولوب-بوشالیر...
خانکندینین گئنیش مرکزی پروسپئکتینین خانکندی استادیونونا باخان حیصهسی شهره خصوصی گؤزللیک وئریر: یالنیز سول الدکی یاریمچیق قالان تیکیلیدن باشقا. ارمنیلر واختیله اوردا نه تیکمک ایستهییب و نیه او پروپورسییانی نهنگ تیکیلییه قربان وئریبلر؟ – معلوم دئییل. بلکه ده «انضباطی بینا» نظرده توتوبلارمیش. آنجاق اونون یانینداکی تیکیلی نئجه سؤکولدوسه، یاریمچیق قالان تیکینتینین ده سؤکولمهسی احتیمالی یوکسکدیر، داها دوغروسو، سؤکولمهسی آهنگدارلیغین برپاسی اوچون داها یاخشی اولا بیلر.
اشغالدان آزاد اولونان تورپاقلار حاقدا «میفلر»
باکیدان یولا دوشرکن اشغالدان آزاد ائدیلمیش اراضیلره سفر ائدنلرین توصیهلری بو اولوردو: «نه لازیمدیرسا، اؤزونوزله گؤتورون، اوردا هر شئی ۳-۴ قات باهاسینادیر».
یالاندیر. بؤیوک سوپرمارکتلر شبکهسینین مغازالاری آرتیق اشغالدان آزاد اولونان شهرلریمیزده - خانکندی ده داخیل - تام فعالیت گؤستریر: «براوو»، «راحت»، «آراز»، حتی «اوبا» و س. ارزاق و توتون قیمتلرینده قطعی فرق یوخدور.
گئجهیه دوغرو بعضی بؤیوک مارکتلر باغلانارسا و یاخود سیزین قالدیغینیز مکانا اوزاق اولارسا، کیچیک مغازالاردان بازارلیق ائتمکدن قطعی ناراحات اولمایین – ۵-۱۰ قپیک فرق ائده بیلر ان پیس حالدا: او دا گئجه ایشلهین «کیچیک صاحیبکار»آ دستهیینیز اولسون!
گئجه قالماق ایمکانلاری گئنیش دئییل، آنجاق باهالیقدان صحبت گئده بیلمز. البته، «قاراباغ»، «خاری بولبول» و یاخود خانکندیدهکی ۱-۲ هتل وار کی، اوردا باهالیق اولا بیلر – مگر باکیدا ۴-۵ اولدوزلو هتللر اوجوزدور؟ نیه ان مشهور هئلده قالیب، یوکسک خیدمتدن استیفاده ائدیب، قپیک-قوروش اؤدمک ایستهیینه دوشمهلییهم؟
لاچین، زابوخ دا داخیل اولماقلا، کوتئج کومپلئکسلرینین فعالیت گؤستردیی خیلی یئر وار، قیمت ده آذربایجانین دیگر یئرلریندهکی کوتئجلردن یوخاری دئییل، عکسینه، اوجوزدور. مثلاً، هکری چایینین ساحلیندهکی ایکینفرلیک کوتئجلرین قیمتی ۵۰ مانات، دؤردنفرلیک ۸۰ ماناتدیر.
بایاق خاطیرلاتدیق کی، «پورتال» تطبیقی ضرورتدن دوغوب – قوناق قارشیلاما و گلن انسانلاری ممکن تهلکهلردن قوروماق اوچون حقوق-محافظه اورگانی امکداشلارینین امکانلاری نظره آلینیب. بو باخیمدان پورتالدا قیدیاتدان اؤنجه قالاجاغینیز یئری برون ائتمهیینیز داها مقصده اویغوندور. اولجهدن اؤدنیش ده طلب اولونمور!
عیسی بولاغیندا «چای دستگاهی» لغو اولونوب!
عیسی بولاغی میثیلسیزدیر، گوناورتا گون شاخییاندا بئله اوردا سرینلهمک یوخ، اوشومک ده ممکندور – بیر آز چوخ قالارسینیزسا!
قوناق حددن آرتیقدیر: هر کس عیسی بولاغیندان سو گؤتورمهیه چالیشیر، هم ده یالنیز بیر بوتولکا دئییل: ساناسان، بوتون قوهوم-اقربالارینا عیسی بولاغیندان سو گتیرهجکلرینی وعد ائدیبلر.
عیسی بولاغیندا موسی برکتی وار – اوردا اولدوغوموز واختدا کیمسهنین الیبوش دؤندویونو گؤرمهدیک...
اؤیرندیک کی، چای دستگاهی عیسی بولاغیندا مئنیودان چیخاریلیب. سبب؟
«آدیمیزی او قدر بددام ائلهدیلر کی، داها چای دستگاهی وئرمیریک»، - اوفیسیانت دئدی.
عیسی بولاغیندا چای دستگاهینین ۳۲ ماناتا اولماسی بارهده سوسیال شبکهلرده سرعتله یاییلان و «حیرتلی» رئاکسییالار وئریلن خبری نظرده توتوردو. ذاتاً، بیز ده او خبرین هاواسینا سوروشدوق چای دستگاهینی.
مئنیویا گؤزوم ساتاشدی، باخدیم کی، «چای دستگاهی»نین اوزریندن خط چکیلیب! اما قیمتی ۳۲ دئییل، ۳۰ مانات ایمیش!
نه وارمیش چای دستگاهیندا؟ - ایکی مربه، ایکی چرز، ایکی ایری چاینیک و طبیعی کی، قند و کونفئت! ایچریشهرده بو «مئنیو» ۸۶ ماناتدیر، دنیز کناریندا ان اوجوزو ۵۰ مانات. آذربایجانین گؤزو شوشانین ان گؤزل مکانیندا بو دستگاهی نئچهیه ایچمک نیتینیز واردی کی؟
شوشادا ۱۰ استکانلیق چایدانین ۳ ماناتا وئریلدیی مکانلار دا وار. ائله ده گؤزل یئرلردیر کی – میدان کیمی، پارکین ایچینده، گئنیش اراضیده. من نیه آسفالتین ایچینده، آغاجی دا اولمایان یئرده، گونلویون آلتیندا - «قوچ ات»ده چای طلب ائدیب، ۱۵ مانات وئریب، سونرا دا دئیینمهلییهم؟
یاخود، شوشا – ائله لاچین دا – باشدان-باشا پیکنیک یئرلریدیر: انسانلار هر یئرده اوتورور، دینجهلیر، سفرهسینی آچیب، قلیانالتی ائدیر. یئری گلمیشکن، سامووار قایناتماق اولماز – هر طرف مئشهدیر، الله ائلهمهسین، یانغین چیخار. اونا گؤره بو قاداغا آلقیشلاناسیدیر.
و یاخود: باکی قیمتلریندن ده اوجوز آیاقاوستو دؤنرخانالار، کافهلر نه قدر دئسهنیز!
قاراباغا گزمک، گؤرمک، قورورلانماق، او فسونکار طبیعتدن ذوق آلماق، شهیدلریمیزی یاد ائتمک، غلبهمیزله اؤیونمک اوچون گئدرسینیزسه، هئچ بیر باهالیق یوخدور؛ یئییب-ایچمک، ایلهنمک، ان یاخشی هتلده قالماق ایستهرسینیزسه، اوندا خوش استراحت – آنجاق قاییدیب، باهالیقدان شیکایتلنمهیین!
قاراباغی زیبیللهمهیین!
سانکی سئچیب، خصوصی پلیسلر گؤندریبلر قاراباغا: ایستیقانلی، مهربان، اونسیتجیل. بلکه ده او تورپاقلارین آئوراسینداندیر، هاواسیندان، سویونداندیر – یاردیم ائتمهیه تلسیرلر، هم ده اورکله!
اما صمیمی دئییرم، ناراضی دا قالدیم – زیارتچیلره حددن آرتیق گذشت ائدیرلر و هئچ کسین خطرینه دیمهمک بارهده سانکی تاپشیریق آلیبلار. بیزسه بوندان گؤزلجه سو-استیفاده ائدیریک!
عسگران قالاسینین اؤنونده اصل زیبیلخانا یارادیلمیشدی – پلاستیک-شوشه بوتولکا، سیگارت قوتولاری، گونهباخان تومو قابلاری، سئللوفان توربالاردان توتموش یارییئییلمیش قارپیز-یئمیش توللانتیلارینا قدر. تصور بئله ائتمک اولمور کی، بیر تاریخی عابیدنی زیارت ائدنلر اونون اؤنونه قارپیز-یئمیش قابیغی بوراخیب گئده بیلیرلر.
پلیسلر ایسه یالنیز خواهیش و چاغیریش ائدیردیلر.
دؤزولمز منظرهایدی و قیسا مدتدن سونرا قالا دیوارلارینین اطرافینین چیچک کیمی تمیزلندیینی ده گؤردوک – پلیسلرین ایشیدی.
داها سرت تدبیره احتیاج وار: زیبیلی یئره آتانا تمیزلتمک، سونرا دا هامینین گؤزو قارشیسیندا اونو یوکسک مبلغده جریمهلهمک! انضیباطی رئسورسلار ایشه دوشمهسه، «معاریفلندیرمه» ایله، چاغیریشلا دوزهلن دئییلیک! گویا کیم قانمیر کی، تاریخی عابیدهنین دیبینه قارپیز قابیغی آتماق اولماز!
شوشادا آددیمباشی زیبیل قابلارینا راست گلرسینیز – «تمیز شهر» قوتولاری خانکندیده ده وار، لاچیندا دا؛ آنجاق اؤتن گون شوشا قوروق ادارهسی شهری زیبیللهلهمهمکله باغلی زیارتچیلره، توریستلره مراجعت یایماغا مجبور اولور.
نیه بو جور مراجعت یاییلمالیدیر؟ نیه بو دورومو یاراتمالیییق؟
طبیعی کی، بونلار نهاینکی بوتون زیارتچیلره، حتی گئدنلرین ۹۵ فایزینه عایید دئییل. آنجاق هر ۱۰۰ نفرین ۳-۵-نین مسئولیتسیزلییی، مدنیتسیزلییی عیبهجر منظرهنین اورتایا چیخماسینا کفایت ائدیر!
قاراباغدا تیکینتیده نلر چاتمیر؟
لاچیندا هانسیسا ائوین تیکینتیسینده و یا تعمیرینده چاتیشمازلیق اولدوغونو بیلدیرهن ویدئولاری بیز ده گؤرموشوک، اونا گؤره لاچینین تکجه مرکزی کوچهسینی یوخ، آرا کوچهلرینی ده گزمهیه چالیشدیق.
ایری-اسکیک اولمامیش اولماز یقین: ایکی ایل مدتینده باشدان-باشا یئنیدن قورولان، تیکیلن، برپا ائدیلن لاچیندا بیر و یا بیر نئچه ائوده اسکیکلیین اولماسی ممکندور. ایشین حجمی، میقیاسی و سرعتی او قدر بؤیوکدور کی، خیردا چاتیشمازلیقلارین اولماماسی آداما غریبه گلردی. اما بونلار بؤیوک قوروجولوغا کؤلگه سالماز.
بیر مدت اؤنجه ۲۰۲۶-جی ایلده قاراباغا کؤچورولهنلرین سایینین ۱۴۰ مینه چاتاجاغی حاقدا رسمی معلومات یاییلمیشدی. آغدام شهرینده تیکینتی میقیاسینی گؤرهنده بو رقمه قطعی شبهه ائتمهدیک...
ننه-بابا هیکلی نیه سؤکولمور؟
سؤکولمهسه یاخشیدیر. بو هیکل ارمنیلرین قاراباغا ۱۸۲۹-جو ایلدن باشلایان کوتلوی کؤچونون ۱۵۰ ایللیی شرفینه اوجالدیلیب؛ بو هیکل ارمنیلرین قاراباغ حاقدا اویدورما تاریخلرینی ارمنیلرین اؤزلرینین پوچا چیخارتدیغی فاکتدیر. بو فاکتدان نیه امتناع ائتمهلییک کی؟
خانکندییه کؤچ نه واخت باشلایاجاق؟
یالنیز خانکندیدن چیخاندا آوتوموبیللر یوخلانیلیر، قالان هئچ بیر شهرده چیخیشدا یوخلانیش یوخدور. یوک یئرینه قدر باخیرلار. چونکی خانکندیده بوتون ائولر قورونوب، دئییلنه گؤره، ائولرده ماسا اوزرینده قالان استکانا بئله توخونولماییب. ماشینلار یوخلانیلیر کی، انسانلار هانسیسا اشیانی کیمسه اؤزو ایله آپارماسین.
خانکندیده چالیشان و موقتی یئرلشهنلرین سؤزلرینه گؤره، شهره کؤچ سنتیابردا باشلایاجاق. بلکه ده کرکیجاهان و مالیبیلی - خانکندی شهرینین انضباطی اراضیسینه داخیل اولان و بیری شهرین بو، دیگری عکس طرفینده یئرلشن کندلر - حاقدا یاییلان خبری نظرده توتورلار. سوروشدوق – «یوخ، شهرین اؤزونه» دئدیلر...
...خانکندیدن بو آرزو، بو دعا، بو نیتله آیریلدیق:
ایلاهی، بو گؤزل شهریمیزه بیر ده ارمنی آیاغی دیمهسین!
تاریخ
2024.08.24 / 17:00
|
مولف
آنار نیفتعلیئو
|