آنا صحیفه کولت |
بستکار-موسیقیشوناس فیرودین آللاهوئردی ماهنییا بسیت یاناشیلدیغینی بیلدیریب: «مئلودییادان باشلاساق، ماهنینین بؤیوک بیر حیصهسینده مئلودییا بیر نئچه نوتدان عبارتدیر. ماهنینین اولینده سؤزلری چیخارتساق (هانسی کی، خور »منده سیغار ایکی جهان"لا باشلاییر) دقتله فیکیر وئرسهنیز، گؤررسینیز کی، جمعی ایکی نوت وار. بو، موسیقییه، مئلودییایا بیر آز بسیت یاناشمادیر. ذاتاً سونراکی، نیسبتا داها چوخ نوت ایستیفاده اولونان موسیقی فرازالاری دا خصوصی اوریژیناللیغا گؤره فرقلنمیر.
سونرا گلیر هارمونییا. عادتا دئییرلر کی، شرق موسیقیسینده هارمونییا لازیم دئییل. اما ان آزیندان آذربایجان خالقی اوزئییر حاجیبیووون تیمسالیندا آرتیق یوز ایلدهن چوخدور کی، اؤز موسیقیسینه هارمونییا، آکوردلار تطبیق ائده بیلیر. بو باخیمدان او ماهنیدا من هارمونییا ائشیتمدیم. آکوردلار دئمک اولار کی یوخ ایدی. گؤردویونوز بوتون آلتلر دئمک اولار کی، عینی ملودییانی چالیردی. فیکیر وئرین، اوراداکی آلتلر سانکی بورونالتی میزیلدانیرلار. او قدر موسیقیچی ییغیلیب اورا، اما دئمک اولار کی، هئچ نه ایفا ائتمیرلر. بو ایصرافدیر. یئکون اولاراق اؤز شخصی فیکریمی دئییم کی، من بو اوچ اؤلچونون هئچ بیرینی همین ماهنیدا گؤرمدیم. ماهنینی شئدئور حساب ائلمک اولماز. اما ویدئو گؤرونتولردن خوشوم گلدی. ساده زحمتکئشلرین کوتلوی شکیلده بیهنمهسینی ده اوستونه گلسک، بو موسیقی نمونهسینی جمعیتیمیزین سیفاریشی حساب ائده بیلریک".
حاضردا آوروپادا یاشایان آذربایجانین تانینمیش بستکاری و کولتورولوقو ائلوین میرزیئو ده ویدئوموساهیبهسینده فیرودین آللئهوردیئوین تحلیلی ایله راض یلشادیغینی بیلدیریب: «بورادا پولیفونییادان بیر اثر-علامت یوخدور. منیم اوچون بو کومپوزیسییا بانال پوپدور. اونا گؤره ده فیکیر بیلدیرمک ایستهمیرم. اما کومپوزیسییانین یوبیلئی چرچیوهسینده اولماسی منه قریبه گلدی. چونکی واختیله فوزولینین یوبیلئیینده جاهانگیر جاهانگیروو مشهور »فضولی" کانتاتاسینی یازمیشدی. بو اثر چوخ محتشم یازیلمیشدی. گؤرونور، زامانین طلبیدیر. زامان ماکسیمال پریمیتیو اولماغی طلب ائدیر".
ائلمیر میرزیئو کومپوزیسییادا اینسترومنتال آلتلرین سسلهنمهسینی ده بینمدیینی دئییب: «اورادا تار، کامانچا، ساز چالینیر، اما بیر سس ائشیدیلمیر. اگر بو پولیفونیک دئییلسه، نیه بو قدر آدامی ایفا اوچون اورا ییغیبلار؟»
امکدار اینجهصنعت خادیمی، بستکار، پروفسور جیهون آللاهوئردیئو ایسه قید اولونان ماهنییا بو جور شرح بیلدیردی: «سامی یوسیف پشکار بستکار دئییل، اما پشکار موسیقی ایله مشغول اولور. او، »سیغمازام" قزلینه اؤزونمخصوص موسیقی یارادیب. البته کی، بورادا سیمفونیک اثر قویولماییب، ف.امیروو، نیازینین اثرلری کیمی پولیفونییا، هارمونییا گئنیشلهنمهسی یوخدور. سادهجه، کومپوزیسییادا بیر سیرا شرق، آذربایجانین خالق چالغی آلتلری سسلنیب. منه ائله گلیر، سامی یوسیف بونونلا دا یئنی بیر آنسامبل، اونیسونون داها گئنیشلنمیش فورماسینی یارادیب. بونو تنقید ده ائتمک اولماز، هر حالدا، بئله موسیقی ده اولمالیدیر".
لاییحهده ایشتیراک ائدن دیگر امکدار آرتیست، کامانچا ایفاچیسی توغرول اسدوللایئو ده تشکیل ائدیلهن کنسرتین چوخ محتشم لاییحه اولدوغونو بیلدیردی: «بو جور لاییحهده ایشتیراک ائتمک منیم اوچون چوخ بؤیوک فخر ایدی، هم ده چوخ بؤیوک زؤوق آلدیق. چونکی اؤز ایشینی بیلهن، صنعتینی سئوهن، پئشکار بیر اینسان اولان سامی یوسیف ایله بیرگه چالیشمیشدیق. لاییحهده یونئسکو-یا دوشن شکی خان سارایی، شیروانشاهلار سارایینا عایید موسیقی نمرهلری سالینمیشدی. کومپوزیسییالاردان بیری ده نسیمی ایله باغلی ایدی. بیز بو لاییحه اوغروندا گئجه-گوندوز چالیشدیق. بعضیلری حتی سوال وئریردی کی، فونوقراما وار ایدی. بیلدیردیک کی، قطیعهن فونوقراما اولماییب. بورادا مسئولیت حسی وار ایدی. چونکی دؤولتیمیزین، خالقیمیزین آدی گئدیردی. لاییحهنین پرودوسئری و رژیسسورو آندری بولتئنک ده بیلدیردی کی، هله بو گونه قدر بو جور کنسرت گؤرمهییب. کنسرتده بوتون اؤلکهلردن نمایندهلر وار ایدی. اونلار کنسرتی تلفنلا چکیر، جانلی یاییم ائدیر، سوسیال شبکهلرده پایلاشیردیلار».
تاریخ
2019.09.17 / 11:52
|
مولف
Axar.az
|