فعللرین زامان، شخص و فورما علامتلرینه گؤره ده ییشمه سی"

فعللرین تصریفینده شخص و زامان شکیلچیلریندن باشقا بیر آیری شکیلچیلرده واردیر کی، ایشین نه جور و نه شکیلده اجرا اولونماسینی بیلدیریر. مثلا امر شکلینده، شرط شکلینده.. بو شکیلچیلر، هابئله شخص و زامان شکیلچیلرینین اولوب اولماماسیندان فعلین شکیللری و یا فورمالاری میدانا گلیر. فعلین شکیللری آشاغیداکیلاردیر.

١.- مصدر شکلی (فورما)
مصدر باره ده کئچمیشده دانیشیلمیشدیر. اورایا مراجعه ائدین.

٢.-امر شکلی

امر فعلین ائله بیر شکلیدیر کی، یالنیز بیتیشن شخص عوضلیکلری اولار. امرین زامان شکیلچیلری اولمور، آنجاق زامان تصور اولونور کی، گلجه یه عایددیر.

امر فعلینین شکیلچیلری: ١.- بیرینجی شخص معمولا اؤز اؤزونه امر ائده بیلمز. بونونلا برابر بیرینجی شخص تکده سس سیزله قورتاران کؤکلرده دؤرد چشیدلی " یم- ̂یم- وم- ۆم" و سسلی ایله قورتارانلاردا، ایکی سسلینی بیر-بیریندن آییرماق اوچون سس سیزز "ی" ده علاوه اولار" ییم- ̂ییم- یوم- یۆم". مثلا: گلیم، آلیم، گؤروم، قاچیم، اوتوروم...

بیرینجی شخصین جمعینده سس سیز ایله بیتن کؤکلرده "آق- ه ک" و سسلی ایله بیتنلرده "یاق- یه ک" دیر. مثلا: سورویک، آلاق، گله ک... بو شکیلچیلر شکیلجه امر، لاکن مضمونجا گرکلیک و لازیملیق بیلدیریر.

٢. ایکینجی شخص تکده امر فقت فعلین کؤکو اولار و هئچ بیر شخص علامتی اولماز. مثلا: یاز، وور، گل..

امرین یکینجی شخصین جمعینین علامتلری، کؤک سس سیزله بیتنده، دؤرد چشیدلی "ین- ̂ین- ون- ۆن" و یا "یز- ̂یز-وز- ۆز"دیر.مثلا: آلین، گلین، وورون... هر ایکی شکیل بیر یئرده ایشله نه بیلر. مثلا: آلینیز، یازینیز..

کؤک سسلی ایله قورتاراندا، ایکی سسلینی بیر-بیریندن آییرماق اوچون، "ی" سسسیزی ده شکیلچیلرین اولینه علاوه اولار. مثلا: قالایین، سورویون..

هر ایکی شکیل بیر یئرده ایشلننده ایکینجیسی اوچون"ی" سس سیزینه احتیاج قالمیر.

٣. اوچونجو شخصین تکین امرینده علامت دؤرد چشیدلی" سین- ̂سین- سون- سۆن"دور. جمعده ایسه بو شکیلچیلره "لار- لر" جمع علامتی ده علاوه اولار. مثلا: آلسینلار، گلسینلر، گؤرسونلر...