اولو بابالاریمیزدان یادیگار قالان آنا دیلیمیز مدنیت عابیدسی اولماقلا یاناشی، دؤولتچیلییمیزین ده میثیل‌سیز زنگینلیینی داشیماق‌دادیر. او تایلی بو تایلی سویداشلاریمیزین دیلی بیر اولسا دا تا قدیم‌دن موختلیف لهجه‌لر مؤوجود اولوب.

Axar.az گونئی آذربایجان‌دا مؤوجود اولان لهجه‌لر سیل‌سیله‌سین‌دن ماراغا لهجه‌سی حاقین‌دا یازی تقدیم ائدیر:

بو لهجه سهند داغلارینین جنوب اتکلرین‌ده‌کی کند و شهرلرین‌ده یایقین‌دیر. ماراغادان شرقه طرف سرسکند حدودلارینا قدر، یئنی قارتووول و شللوند دره‌سینه، داشاتان‌دان جنوب دوغرولتوسونا سایین قالا، میاندواب (قوشاچای) آرالیغیندان سوووقبولاق یاخینلارینا و جیغاتی، تیغاتی چایلارینین دوزلوک و اووالارین‌دان ملیکان، بیناب، عجبشیر ایله آذرشهر آرالیغینا قدر داوام ائدیر. بورادا دا «ر» سسینین ایشله‌نمه‌مه‌سینی مونقوللارلا گلن شرقی گؤک تورکلرین و اونون یانین‌دا ماراغانین اوزون مدت ائلخانلی پایتختی اولماسیندان ایر‌لی گلسه گرکدیر. خالق آراسین‌دا یاستی دانیشیق شیوه‌سی تانینان بو آغیزدا بیر نئچه خصوصیت گؤزه چارپیر.

دانیشیق شیوه‌سی نه تبریز لهجه‌سی کیمی چوخ اوزانار، نه ده قاراداغ لهجه‌سی کیمی چوخ سرت و کسگیندیر، او ایکی‌سینین آراسین‌دا بیر یئر توتار. «ر» سسی یوخ دئییله‌جک قدر آز ایشلنیر، ایستر سؤزون اولین‌ده ایستر اورتاسین‌دا «ی» سسیله عوض اولونار. بئله کی «رحیم» یئرینه یحیم، «گلیرم» یئرینه گلییه‌م، «آرا» یئرینه آیا ایشلنیر.

تورک دیلینین گوجلو فعل قوه‌سینه صاحب اولدوغونا گؤره اساساً بوتون لهجه‌لرده نیسبی اولاراق دیل قایدالاری قورونوب ساخلانیلمیش‌دیر (خلج آدی وئردییمیز لهجه خاریج). آنجاق سس اویوشومو سس‌سیزلرله بیته‌ن اولایلاردا یوموشاق سس‌سیزلرده اویوشوم قای‌داسی ریایت ائدیلیر. قالاجاغام یئرینه قالاجه‌م، گله‌جه‌یه‌م یئرینه گله‌جه‌م، گئچدیی کیمی بعضی آد، سیفت و اکلرده ده سؤیلنیش فرقی گؤرسنیر. میثال اوچون «قارایا» قیه، «قایایا» قیه، «سارییا» سایی دئییله‌ن بو لهجه‌نین بو باریز نومونه‌سین قوشاچای دوزون‌ده گؤرمک اولار. ماراقلیدیرکی قوشاچایا چوخ یاخین اولان و اونون شرقین‌ده یئرلشه‌ن سایینقالا لهجه‌سی قوشاچایداکین‌دان تماما فرق‌لیدیر. اونا گؤره‌ده او بؤلگه‌نین لهجه‌سی قاراداغا داخیل ائدیلیبکی، بیر قورشاق کیمی جنوبی آذربایجانین اورتاسین‌دان گئچر ماکییا قدر دوام ائدر.