گؤرکه‌ملی روس یازی‌چیسی آنتون چئخووف ۱۹۶۰-جی ایلین ۲۹ یانوارین‌دا دوغولوب. دونیا ادبیاتینین گؤرکه‌م‌لی نماینده‌سی لئو تولستوی چئخوون یارادیجی‌لیغی حاقین‌دا بئله دئییب: «اگر بوتون روس ادبیاتی تصادف اوجباتین‌دان یوخا چیخسای‌دی و تکجه چئخوون حکایه‌لری قالسای‌دی، بونلار اصل روس حیاتی باره‌ده بوتون دونیا خالقلارین‌دا آیدین تسووور یاراتماق اوچون کیفایت ائدردی».

آخار. آذ چئخووفون حیاتی حاق‌دا هئچ بیلمهدیینیز معلوماتلاردان بعضی‌سینی تقدیم ائدیر:

چئخووفو خسته

گونلرین بیر گونو چئخووون یانینا بیر خسته گلیر، باشلاییر کی، دیشیم ده آغریییر، قارنیم دا آغریییر، باشیم دا آغریییر، قابیرغالاریم دا آغریییر، اویناقلاریم دا آغریییر، گؤزلریم قارالیر، بارماقلاریم ایسه تاقت‌سیزدیر. خسته‌یه کؤمه ک ائتمکیسته‌یه‌ن چئخوفو سوروشور: «بس سیزین سوی آدینیز نئجه‌دیر؟»

دئمره‌م، - خسته بونو دئییب قاچیر.

اوندا چئخوفو توپوروب «آت سویادی» حکایه‌سینی یازیر.

چئخوو و آلمانلار

چئخوو آلمان دیلینی بیلیردی، بونونچون ده آلمانلار اونون دونیاسینی دییشدیی آلمان شهرین‌ده (بادئنوایلئر شهری – رئد) هیکلینی قویورلار. بو گون آلمانییادا هیتلئرین بیرجه هیکلی ده یوخ‌دور، چئخووون‌سا وار.

چئخوو و کنیپپئر-چئخوفوا

گونلرین بیر گونو، قیش فصلینده، بلکه ده یاز، یا دا پاییزدا، آنجاق بیرجه یای‌دا دئییل‌دی، آنتون چئخوولا اولگا کنیپپئر قوناق اوتاغین‌دا اوتوروب چای ایچیرلرمیش. سیزین نه کوبود سویادینیز وار، - چئخوو گنج قیزا دئییر. سویادینیزدا آدامین قولاغینی جیرناقلایان نسه وار. سانکی، هارداسا قاغایی قیشقیریر. ائله بیل، آلمانلار اؤز آرالارین‌دا سؤیوش سؤیور. بونون آردینجا چئخوفو بیر نئچه دفعه یوکسک سسله قیشقیریر: «کنیپپئر، کنیپپئر»!
- یا دا، ائله بیل بازاردا آلوئرچیلر موشتری سسلییر. یا دا نیی‌سه رئکلام ائدیرلر. یامان بیابیرچی سویاددیر! – چئخوفو دئییر.

بونون قارشی‌سین‌دا اؤزونو ایتیرمه‌یه‌ن اولقا جاواب وئریر: ایندی کی، منیم سویادی‌می بیه‌نمیرسینیز، اوندا سیزینکینی ده بیابیر ائد‌ه جه‌م. بیر مدت سونرا او چئخووا اره گئدیر و اؤل‌نه کیمی هر ایکی سویادینی ساخلاییر.

چئخوفو و پوچتالیون

گونلرین بیر گونو، پاییزین اوغلان چاغین‌دا چئخوفو ایشلری ایله باغلی بیر مالیکانه‌یه باش چکمه‌لی اولور. قارشی‌سینا شن، کوره‌ن و دانیشقان بیر پوچتالیون چیخیر.

ائه آی آغا، بوردا هئچ داریخمازسان، - مالیکانه‌نین یاخینلیغینداچئخووو قارشیلایان پوچتالیون دئییر، - او الی ایله سول طرفی گؤستریر، - تسووور ائدین، بوردا یاشایان آغا یهودی قیزییلا ائوله‌ن‌دی و قونشو قیزی ایله اونا خیانت ائتمه‌یه باشلادی. یهودی قیزی وره‌مله‌ییب اؤلدو، آغای‌سا باشینا بیر گولله چاخ‌دی. یا دا او طرف‌ده‌کی، - او بارماغینی ساغا توشلاییر، - دایی باجی‌سی قیزی ایله یاشاییردی، هان‌سی‌سا پروفئسسور جاوان آروادییلا اونلارا قوناق گلدیک‌دن سونرا، داوا-قیرغین باشلادی نه باشلادی، ائوده بیر اشیا، قاب-قاجاق قالمادی، هامی‌سینی قیردیلار، سونرا دایی آز قال‌دی پروفئسسورو گولله‌له‌سین. گؤلون او یانین‌دا اوغلویلا بیرلیک‌ده بیر خانیم یاشاییردی، اوغلو پیئسلر یازیردی، سونرا ندن‌سه کئفی پوزول‌دو، او دا باشینا بیر گولله چاخ‌دی. او دره‌ده‌کی ائوین خانی‌می ایسه بورجلارین الین‌دن باشینی گؤتوروب پاری‌سه گئت‌دی، دی گل کی، صادق نؤکرینی یاددان چیخارت‌دی، نؤکر ده ائله بوردا اؤلدو.

چئخوو پوچتالیونو دینله‌ییب،دفترچه‌سینه نؤوبتی پیئ‌سینین سوژئتینی یازیردی.

چئخوفو و اؤلوم

چئخوفو بؤیوک رئالیست ایدی. او اج‌لی گلن‌ده اؤلجیینی دئدی و اؤلدو ده. او یاد یاتاغین‌دا، یاد شهرده، یاد اؤلکه‌ده و یاد اینسانلارین آراسین‌دا دونیاسینی دییش‌دی. منجه، چئخووو سئومه ک لازیمیدر، چونکی بیز هله ده تنهاییق، هله ده داریخیریق، یوللار همین پالچیق‌لی یوللاردیر، همین چای ایچمک مقامی‌دیر، همین قارلار یاغیب یاغیشا کئچیر، مورببه‌لر همینکی کیمی قوخویور، ائله او واختلارداکی کیمی دایم ایشله‌مک، کدرله‌نمک و عذاب چکمک، سئومه ک، سئومه‌مک، سیقارئت چکمه ک، ایچمه ک، گزمه ک لازیم‌دیر. همیشکی کیمی.