آنا صحیفه ادبیات |
"سازیمین سؤزو" اثرینین مؤلفی گونئیلی شاعر و اجتماعی خادیم بولود قاراچورلونون (سهند) آنیم گونودور.
Kult.az خبر وئریر کی، او، ۱۹۲۶-جی ایلین ۱پ آپرئلینده گونئی آذربایجانین ماراغا شهرینده آنادان اولوب.
گونئی آذربایجاندا مشهور قاراچورلو طایفهسیندان اولان سهند ایلک و اورتا تحصیلینی ماراغا و تبریز شهرلرینده آلیب. او، یئنییئتمه واختلاریندا "رازی" تخللوسو ایله یازسا دا، ۱۷ یاشیندان "سهند" ایمضاسی ایله شئیرلر یازماغا باشلاییر.
سهندین گنجلیک ایللری ایراندا ان چتین بیر دؤوره - آذربایجان خالقینین میللی موجادیله دؤورونه تصادف ائدیب. او، میللی حرکاتین ان فعال ایشتیراکچیلاریندان بیری اولوب.
۱۹۴۵-جی ایلده پیشورینین رهبرلیگی ایله گونئی آذربایجان میللی حکومتینین قورولماسی اونون حیاتینا و یارادیجیلیغینا موهوم تأثیر گؤستریب. میللی حکومتین دئوریلمهسیندن سونرا میللی و سیاسی فعالیتلرینی داوام ائتدیرهن سهند حبس ائدیلیب. ۱۹۵۱-۱۹۵۳-جو ایللر آراسی «آراز» و «خاطره» پوئمالارینی هبسخانادا قلهمه آلیب.
آذربایجان دیلینه قارشی اولان تضییقلر و آنا دیلینین یئرلی لهجه کیمی تقدیم ائدیلمهسی، اونون زنگین دیل اولماماسی بارهده تبلیغاتلار سههندی یئنی آنا دیلینده داها گوجلو اثرلر یازماغا تشویق ائدیب.
او، "دده قورقود" داستانلاری اساسیندا "سازیمین سؤزو" اثرینی یازیر. بو اثر آذربایجانلی یازیچیلار، ضیالیلار و اؤز دیلینده اوخویا بیلهن اینسانلار طرفیندن ماراقلا قارشیلانیر. سهندین بو اثری اینقیلابین ایلک ایللرینده، آذربایجان دیلینده نشرلره قاداغا قویولمامیشدان اؤنجه ایکی جیلدده چاپ ائدیلهرک یاییلیر. همین دؤورون آذربایجان معاصر ادبیاتیندا دا اؤزونمخسوس یئر توتوب.
سهند سووئت سوسیالیست آذربایجان رئسپوبلیکاسینین یازیچی و ضیالیلاری ایله، او جملهدن، بختیار واهابزاده، قابیل، مممد راهیم، سولئیمان روستهم و باشقالاری ایله داواملی مکتوبلاشیب، ادبی ساحهده فیکیر موبادیلهسی آپاریب.
شهریار سهندین شئیرلری و "سازیمین سؤزو" اثری ایله تانیش اولدوقدان سونرا اونون یارادیجیلیغینا و بدیعی تفککورونه وورولوب. بونون تأثیری آلتیندا مشهور "سهندییه" پوئماسینی یازاراق بولود قاراچورلویا اتحاف ائدیب.
شاعرین یاخین دوستو مشهور گونئیلی یازیچی گنجهلی سباهی سههندی صمد وورغونا اوخشادیردی. حقیقتهن، سهند هم گؤرونوشجه، هم ده یارادیجی تفککورو ایله S.Vurغونا بنزییردی. او اؤزو داهی شاعرین پرستیشکاری ایدی. شعرلرینین بیر چوخوندا اونون تأثیری هیسس اولونوردو.
۱۹۷۸-۱۹۷۹-جو ایللر ایراندا یاشایان خالقلارین اینقیلابینین قلبهسینه بسلدیی اومیدلرین بوشا چیخدیغینی گؤرهن شاعر درین کدر هیسسی، دئپرئسسییا یاشاییر و ۱۹۷۹-جو ایل آپرئلین ۱۱-ده ۶۳ یاشیندا اورک توتماسیندان حیاتینی ایتیریر.
منده اینسانام
من دئمیرم اوستون نژاددانام
دئمیرم ائللریم ائللردن باشدیر،
منیم مسلکیمده، انیم یولومدا
میللتلر هامیسی دوستدور، قارداشدیر
چاپماق ایستهمیرم من هئچ میللتی
نه دیلین، نه یوردون، نده امیین،
تهقیئ ائیلهمیرم، حدهلهمیرم
کئچمیشین، ایندیسین. یا گلجیین
من آییرمیرام، آیری سالمیرام
قارداشی قارداشدان، آروادی اردهن
آتانی بالادان، اتی دیرناقدان
اوریی اورکدن، قانادی پردن
پوزماق ایستهمیرم من بیرلیکلری
ایسنانلیق بیرلیگی ایدهآلیمدیر،
قارداشلیق، یولداشلیق، ابدی باریش
دونیادا ان بؤیوک آرزولاریمدیر
آنجاق بیر سؤزوم وار، منده اینسانام
دیلیم وار، خالقیم وار، یوردوم یووام وار
یئردن چیخمامیشام گؤبلک کیمی
آدامام، حاقیم وار، ائلیم اوبام وار
قول یارانمامیشام، یاراناندا من
هئچ کسه اولمارام، نه قول، نه اسیر
قورتولوش عصریدیر اینسانا بو عصر
اسیر اولانلاردا بوخووون کسیر.
تاریخ
2023.04.11 / 15:56
|
مولف
جاویدان
|