آنا صحیفه کولت |
قاجار ائتنونیمینه ایلک دفعه میلاددان اؤنجه ۶۵۰-جی ایلده راست گلیریک. بورادا قاجار طایفهسینین آدی آقافیس شکلینده ایشلنیر. سونرادان بو آد آغاچری شکلینه دوشدو. داها دوغروسو، تورکون اؤز دیلینده بئله سسلهنمهیه باشلادی.
«چری» قدیم تورک دیللرینده قوشون معناسینی وئریر. صفوی دؤورونده ییغما قوشونا «چریک» دئییردیلر. عینی زاماندا عثمانلی دؤولتینده ده ییغما اوردو یئنیچری آدلانیردی. بو آدی موختلیف عالیملر موختلیف جور ایضاح ائدیرلر. مثلاً، قربی آوروپا عالیملرینین فیکرینجه، «آغاچری» سؤزو «آغ خزر» دئمکدیر، یعنی خزرلرین شرق قولونو تشکیل ائدن بیر توپلوم نظرده توتولور. ماجار عالیملری، خصوصیله یولیوس نئمئت قئید ائدیر کی، «آغاچری» قوشونون اؤنونده گئدندیر، یعنی اوردونون آغاسی معناسیندا ایشلنیر. روس شرقشوناسی آلئکساندر ویلیاموویچ قادلو حساب ائدیردی کی، بو سؤز «آغاچ اری»، «دئرئوئسنییئ لیودی»، یعنی آغاج ارلری معناسیندا ایشلنیر. لاکین تدقیقاتلار گؤستردی کی، ماجار عالیملرینین یاناشماسی داها دوغرودور. بئله کی، آغاچری سؤزونه بیز سونرادان «قجرچی» فورماسیندا راست گلجییک. بوتون صفوی دؤورونه عایید منبعلرده قجرچیلر صفوی اوردوسونون اؤنونده گئدن، آوانقارد قوشون حیسهلرینه دئییلیردی. ائتیمولوژی باخیمدان ایسه ایستر محمود کاشغاریده، ایسترسه ده تورک دیللرینین ائتیمولوژی لوغتینده «قاجار» کسکین، اؤتکهم کیشی معناسینی وئریر، عینی زاماندا اییلمز، مغرور معنالاریندا ایشلنیر.
ائرکهن اورتا عصرلردن باشلایاراق آرتیق قاجارلار آذربایجان تاریخینده چوخ موهوم ایزلر قویوبلار. بو ایزلری سیلمک مومکون اولماییب. یعنی، اگر هونلار دؤورونده بونلار «آغاچری» آدلانیرسا، خزر خاقانلیغینین ترکیبینده اولدوغو دؤورده بیزانس منبعلرینده «آککاچیر»، حتی «آککازور» فورماسیندا ایشلنیر. آذربایجان دؤولتلرینین قورولوشوندا قاجارلارین میسیلسیز خیدمتلری وار. «اوغوزنامه»لرده وئریلهن معلوماتا گؤره، قاجارلار بیر اوجو دیاربکیر، او بیری اوجو ایسه ایندیکی آسترابادا، شیمالدا ایسه حتی دربهنده قدر اوزانان اراضیلرده یاشاییردیلار. آرتیق حسن پادشاه بایاندورلونون دؤورونده ندنسه قاجارلاری آذربایجانین مرکزینه دوغرو ییغماغا باشلادیلار.
تاریخ
2020.07.04 / 13:41
|
مولف
Axar.az
|