آنا صحیفه کولت |
اگر رفیقهن ایرانشناسدیرسا، اوستهلیک، گوگوشون فاناتیدیرسا، قاچیشین یوخدور؛ سن ده سئوجکسهن. «سکینه دایقیزی»نی سئومهمک ممکون دئییل…
اما... ترددلریم ده وار. منه گوگوشو حقیقتامی رفیقهم سئودیریب، یوخسا سادهجه، آلتشعورومداکی، ذهنیمدهکی کهنه اینفورماسییالاری اویادیب؟! اؤزومو آنلایاندان آهنربا کیمی چکیب بو سس منی.
منجه، گوگوش منیم چوجوقلوغومدور، چوجوقلوغومون یامیاشیل امیدلریدیر. گؤزل آرزولاریمدیر، قلبیمین هئچ واخت اؤلزیمهیهن ایشیغیدیر. ایکییه بؤلونموش وطندیر، گونئیدیر، آذربایجانلیلارین کدرینین فارسجا شکلی، آیریلیغین، یاریمچیقلیغین سسیدیر…
و گلهجکله باغلی پروژکتوردور. بلی، محض بئله تصور ائدیرم؛ پروژکتور… او قدر گور ایشیق… یعنی او قدر کی، زیللنیب باخا بیلمیرسن، خیال ائدیرسهن…
اونونلا باغلی خبرلری همیشه ماراقلا ایزلمیشهم. آذربایجانا نیه گلمهمهسینی، نیه باکیدا کنسرت وئرمک ایستمهمهسینی ده آراشدیرماغا جهد ائتمیشهم، اما هئچ واخت ایناندیریجی بیر جواب تاپا بیلممیشهم…
سونرا - سون ایللرده ائشیتدیم کی، آرتیق صحنه ایله وداعلاشماغا حاضیرلاشیر گوگوش و دنیا تورنسینه ده بو سببدن چیخیب. فینال کنسرتلرینی وئریر. کنسرتلرین کئچیریلدیی شهرلرین سیاهیسینا باخدیم: ویانا، لوندون، فرانکفورت، مونهن، دوبای…
قسمت استانبول کنسرتینه ایمیش. تورکیهدهکی دوستلاریمین کمکلیی ایله بیلت آختاریشینا چیخدیق - محض آختاریشینا. چونکی گوگوشون کنسرتینه بیلت آلماق حددن ضیاده چتین بیر تکنیکی پروسسدیر. تصور ائدین، بیلت آلماق ایستییرسینیز، آنلاین ممکون دئییل. سایتدا قید ائدیلمیش تلفون نمرهسینه زنگ ائدیرسینیز، اما بیلت ساتمیرلار سیزه. سوروشورلار کی، ایرانلیسینیز؟ «یوخ» جوابی آلدیقدا «کنسرت ایرانلیلار اوچون نظرده توتولوب» دئییرلر. بلی، تعجبلودور، اما محض بئله جواب وئریرلر. استانبولدا یاشایان باکیلی رفیقهم حتی اونلارلا مباحثه ده ائدیب. «بیز ایرانلی دئییلیک، آذربایجانلییق، گوگوش دا آذربایجانلیدیر و بیز اونون کنسرتینده اشتراک ائتمک ایستییریک».
نهایت، استانبولدا یاشایان بیر گونئیلی سویداشیمیز کمکیمیزه چاتدی. بیلت آلا بیلدیک. و من نوروز بایرامینی باکیدا عائلهمله بیرلیکده قید ائتدیکدن درحال سونرا استانبولا – گوگوشون کنسرتینه تلسدیم…
آتاشهیردهکی «اولکر ائتکینلیک و اسپور سالونو» ۱۵ مین تاماشاچی توتوملودور. تهلوکهسیزلیک تدبیرلری یوکسک سویهدهدیر. جدی یوخلامالاردان سونرا تاماشاچیلار سالونا بوراخیلیر. غریبه و حیرتآمیز داها بیر مقام اودور کی، ۱۵ مینلیک زال آغزینادک دولدو. فارس و انگلیس دیللرینده دانیشان، اصلا ایرانلی، فارس، تورک اولدوقلاری بیلینهن انسانلار اؤز یئرلرینی آختاریب تاپیر، بوش صحنه ایله، دوستلاری، عائله عضولری ایله هوسله شکللر چکدیریردیلر. ماراقلا ایزلییردیم بو انسانلاری. نیه گوگوشو بو قدر سئویر ایرانلیلار؟ بلکه اونلار اوچون ده او، نوستالژیدیر، اونودولمایان، هئچ واخت کهنهلمهیهن کئچمیشدیر؟ بو پوپولیارلیغین و سئوگینین سری ندیر؟ و تکجه یاشلی، اورتا نسل دئییل کنسرته گلنلر. گنجلر ده یئترینجهدیر.
بیر زمانلارین ان مشهور موغهننیسی گوگوش ایراندا گؤزللیک و استیل ایکوناسی کیمی قبول ائدیلیب. قادینلار محض اونون کیمی گئیینمهیه، اونون کیمی گؤرونمهیه، اونا بنزهمهیه جان آتیب. چکیلدیی فیلملر تکجه ایراندا یوخ، بوتون اورتا شرقده، کئچمیش اس.اس.ار.ای-ده ماراقلا ایزلنیلیب. ایرانین ان باهالی موغهننی و آکتریساسی اولوب. شاه سارایینداکی بوتون تدبیرلرده قوناق و صنعتچی کیمی اشتراک ائدیب. فرح پهلوی ایله یاخین اولوب…
بوتون بونلار ایران انقلابینا قدر اولوب. سونرا ایرانین ان گؤزده، ان اؤزگور قادینینین – گوگوشون الیندن هر شیی آلینیب. ان باشلیجاسی ایسه آزادلیغی و صحنهسی. شهرتین، پوپولیارلیغین ان اوستوندن آشاغی ائندیریلیب. ایشیقسیز و پنجرهسیز بیر اوتاقدا دوستاق ائدیلیب.
بو یازییا باشلامازدان اؤنجه گوگوشلا باغلی بیر آراشدیرما ائتمهیه چالیشدیم. گوگلین آذربایجان سگمنتینده چوخ آزدیر اونونلا باغلی معلومات. و دئمک اولار، هامی بیر-بیرینی تکرارلاییب، کوپیالاییب گوگوشدان بحث ائدرکهن. و بیز الیمیزدهکی ان آز اینفورماسییا ایله سئومیشیک گوگوشو. گوگوشو اؤزوموزونکو سایمیشیق، آذربایجانلی، تورک حساب ائتمیشیک. تورکلویو، آذربایجانلیلیغی اوندان دویماغی، گؤرمیی، حس ائتمیی چوخ اومموشوق. اومدوغوموزو آلا بیلمهیهنده، حس ائتمهیهنده اوزولموشوک…
گوگوش اصلا بیر گنجهلی بالاسیدیر. گوگوشون آتا و آناسی گنجهدن باکییا، باکیدان تهرانا کؤچوبلر و اونلارین فایقه آدلی قیزلاری تهراندا دوغولوب. فایقه آتشین کؤرپهلیکدن او قدر گؤزل اولوب کی، گؤرنلر اونو «قو قوشو» آدلاندیریب. قو قوشونا بنزهیهن فایقه ده گؤرونور، بو آدی او قدر بینیب کی، صحنه ایسمی ده محض گوگوش اولوب…
کنسرتاؤنجهسی «اولکر»ده تانیش اولدوغوم آداملار منی تعجبلندیردیی کیمی، یقین کی، من ده اونلاری تعجبلندیریردیم. گنج بیر قیز انگلیسجه فارس دیلینی بیلیب-بیلمدییمی سوروشدو. «یوخ» جوابی وئردیم.
- بس اوندا نئجه آنلایاجاقسینیز گوگوشو؟ آخی او فارسجا اوخویور…
- اما او آذربایجانلیدیر. امید ائدیرم کی، آذربایجانجا دا اوخویار. اما موسیقینین دیلی یوخدو کی! هانسی دیلده اوخویورسا-اوخوسون، گوگوش محتشمدیر…
باشقا بیر گنج ده اسرارلا ایرانلی اولمادیغیم حالدا گوگوشون کنسرتینه نیه گلدییمی سوروشور. محض بئله جواب وئریرم:
- یقین کی، کئچمیشی آختاریرام…
و اؤیرنیرم کی، کنسرتدهکیلر یالنیز ایراندا یاشایان ایرانلیلار دئییل. آمریکا-دان، کانادادان، بلچیکادان و باشقا اؤلکهلردن محض بو کنسرتده اشتراک ائتمک، گوگوشو گؤرمک، دینلهمک اوچون گلنلر وار.
آمریکا-دا یاشایان بیر قادین انگلیس دیلینده آناسینی کنسرته گتیردیینی دئدی. «آنام چوخ یاشلانیب. ایرانی چوخدان ترک ائتمیشیک. اونا سورپریز ائتمک اوچون بو کنسرته گتیردیم» دئییر.
نهایت، کنسرت. قو قوشو صحنهده گؤرونور. گؤزل آلا گؤزلر دوپدولودور. گؤز یاشییلا، حسرتله، اؤزلهمله ایلک ماهنیسینی اوخویور. زال جوشوب. هامی اونونلا بیرلیکده اوخویور. بعضا او دایانیر و زالی دینلییر. زال جوشغو و سئوگیله، خورلا گوگوشون ماهنیلارینی ایفا ائدیر. اونون بوتون ماهنیلارینی ازبر بیلیرلر. گوگوش آغلاییر، زال اوخویور... گوگوش اوخویور، زال آغلاییر... معجزوی، سرلی و سحرلی بیر اورتامدا داوام ائدیر کنسرت. صحنهدهکی بؤیوک مونیتوردا گوگوشون گنجلیک فوتوشکللری، چکیلدیی فیلملردن فراگمنتلر یاییملانیر و صحنهدهکی گوگوشون نه قدر یاشلاندیغینین فرقینه واریرسان. ایللر کئچیب، آنجاق ۷۴ یاشلی موغهننی یئنه صحنهدهدیر. اصالته و دیک دوروشا باخین. گنج و گؤزل گوگوشلا ۷۴ یاشلی گوگوش آراسیندا فرق آرامایاق. اصالت دییشمهییب گوگوشدا. صحنهیه یئنه ده چوخ یاراشیر. یئنه ده گمراه و گؤزلدیر اوزون بویلو گنجهلی قیزی. گؤزلر ده همینکیدیر.
مونیتوردان مهسا امینینین شکللری بویلانیر. دئمک کی، آزادلیق آرزولارینا هله ده باغلیدیر گوگوش. او دا اصلینده مهسا امینیدیر. شووینیزمه، جهالته، زورلا باغلانماغا و اؤرتونمهیه اطاعت ائتمهیهن بوتون قادینلار مهسا امینیدیر. گوگوش هم ده او سئوگیدیر – آزادلیق سئوگیسی. قادینی آزاد و گوجلو اولمایان یئرده خوشبختلیک یوخدور، اولا بیلمز. آزادلیق ان بؤیوک خوشبختلیکدیر…
گوگوش ۲،۵ ساعتلیق کنسرت عرضینده یالنیز فارسجا اوخودو، آودیتورییایا فارسجا خطاب ائتدی. فارس دیلینی بیلمهسهم ده، تخمین ائدیردیم، ایران سئوگیسیندن، حسرتیندن، آیریلیق آجیسیندان هیچقیرا-هیچقیرا دانیشدی. آودیتورییایا سئوگی اؤتوردو، سئوگی قبول ائتدی. چوخ دویغولاندی، چوخ دویغولاندیردی. اما آذربایجان و آذربایجانلیلاردان دانیشمادی. بیر کلمه ایله ده خاطیرلامادی. یوتوبداکی بعضی کنسرتلریندن یاییملانان ویدئولاردا بعضا تاماشاچیلاردان سوروشور: «منیم همشهرلیلریمدن بوردا کیم وار؟» زالداکیلار دا خورلا اونون سسینه سس وئریر، گوگوشو ممنون ائدیرلر. بو دفعه اولمادی. زالدا بعضا آذربایجانجا سؤزلر ائشیتدیم، گوگوشدان آذربایجانجا ماهنی ایستهیهنلر اولدو. اما ضعیف ایدی، بلکه ده او سسلر هئچ صحنهیه گئدیب چاتمادی.
نیه بیر آذربایجانلی موغهننیدن، دنیاجا مشهور بیر ایسیمدن بو قدر آیری و آرالییق؟ ارمنیلرین بئله بیر موغهننیسی، گوگوشو اولسایدی، اونلار نهلر ائدردیلر، خاطیرلادیممی؟ اما بیز – ۵۰ میلیونلوق بیر توپلوم اؤز الیمیزله اونو یاد ائللره، یاد مدنیتلره، یاد دیللره پیشکش ائتمیشیک.
آنسامبلینی تقدیم ائدرکهن معلوم اولدو کی، ایتالیان، افغان، یاپون، تورک، فارس موسیقیچیلرله یاناشی، ۲ نفر ده ارمنی وار. گوگوش اونلاری دا سئوگی و سایغییلا تقدیم ائتدی. بس بیز بو نوانسلاردا سیاسی چالارلار آختارمالییقمی؟ اطرافیندا فارس و ارمنی اصلیللی خیلی آدام وار، بو رئاللیقدیر، کنسرتلرینین تشکیل ائدنلر، اونا ماهنی بستهلهیهنلر، اونو صحنهده مشایعت ائدنلر، اونا هر معنادا دستک اولانلار… گوگوشو بونلارا گؤره اتهام ائتمهلی، کوسوب اینجیملییکمی؟ بلی، گوگوش آذربایجانلیدیر، او بونو هئچ واخت دانماییب، یئری گلدیکجه دیله گتیریب. کنسرتلرده آذربایجانجا دا ماهنیلار ایفا ائدیب. رشید بهبودوودان سونرا مشهور «آیریلیق» ماهنیسینین ان ماهر ایفاچیسی دا اودور. اما بیز بونا گؤره اونا منتدارلیغیمیزی ایفاده ائتمیشیکمی؟ گوگوشو قازانماق، اؤزوموزونکولشدیرمک، آذربایجانین بیر پارچاسی، مثقالی، ایشیغی، سسی، مثال اوچون، مسلم ماگومایئوی ائتمک اوچون نه ائتمیشیک، هانسی فداکارلیغا ال آتمیشیق؟ سون ۳۵ ایللیک مستقللیک تاریخیمیزده گوگوش وارمی، اونو گتیرمیشیکمی آذربایجانا، گتیره بیلمیشیکمی؟ نه قدر یانیندا، یاخینیندا اولموشوق؟ خارجدهکی دیاسپور تشکیلاتلاریمیز، سفیرلیکلریمیز، دیاسپور کمیتهسی اونونلا یاخینلاشماغا هر هانسی بیر جهد ائدیبمی؟
تأسف کی، ائتممیشیک و او بوشلوغو فارسلار دولدوروب، فرصتچی ارمنیلر دولدوروب.
حالبوکی چوخ شی ائده بیلردیک. بو گؤزل، متانتلی، اصالتلی، نجیب آذربایجانلی قیزینا - دوغمامیزا دوغمالیغی حس ائتدیره بیلممیشیکسه، گناهی باشقالاریندا و گوگوشدا آختارمامالی، باشقالارینی سوچلامامالییق. ائله خالق ماهنیلاریمیز وار کی، اونلاری محض گوگوش تانیتدیریب و سئودیریب. صحنه پرفورمانسی همیشه سویهلی و اونیکال اولوب…
بیزسه اوزاقدان سیر ائتمکله و دئیینمکله مشغول اولموشوق.
سواللار چوخ، جواب یا یوخدور، یا دا یوخ کیمیدیر…
درد اوندادیر کی، بیز انسانلارا وطن کیمی باخمیریق. اگر آداملاریمیزا وطن کیمی باخماغی اؤیرنسک، هر شی داها دا گؤزل اولا بیلر، داها دا گؤزللشر…
الیمیز گوجلنر، داها اورکلی، داها گوجلو اولا بیلریک…
اؤزومو خوشبخت ساییرام کی، گوگوشو صحنهده گؤردوم…
تاریخ
2024.03.29 / 23:00
|
مولف
آینور جمال
|