حاضردا دونیادا توغیان ائد‌ن جووید-۱۹ ویروسو آرتیق ۳۰۰۰ مین‌دن چوخ اینسانین جانین آلیب. لاکین کوروناویروس هئچ ده دونیانین ان تهلوکه‌لی میکروورقانیزمی ساییلمیر.

آخار. آز اونلارین ایلک ۱۰-لوغونو تقدیم ائدیر.

۱۰. مئرس-جوو

بو ویروس هم ده یاخین شرق رئسپیراتور سیندرومونو یارادیر. یولوخان خسته‌لرده اؤسکورک، قیزدیرما، نفس دارلیغی کیمی آغیر رئسپیراتور المتلر، هابئله ویروس پنئومونییاسی موشاهی‌ده ائدیلیر. بو ویروس‌دان اؤلوم حالی اولدوقجا یوکسک‌دیر. هر ۳ خسته‌دن بیری اؤلوب.

۹. اورتوخانویروسلار (هانتاویروسلار)

هانتویروسلار اینسانلارا شیمالی و جنوبی آمئریکاداکی گمیریجیلردن کئچه بیلر. ایلکین مرحله گوج‌لو اؤسکورک، نفس چاتیشمازلیغی، هابئله گوج‌لو یوخو ایله موشاهی‌ده اولونور. ۱۹۹۶-جی ایلده اومومدونیا سهییه تشکیلاتی بو ویروسا یاخالانانلارین یاری‌سینین اؤلدویونو خبر ائدیب. بو گون ده وضعیت او قدر دوزلمه‌ییب. خسته‌لنه‌نلر آراسین‌دا اؤلوم ریسکی ۳۶%-دیر.

۸. کونقو-کریم قانامالی هرارت ویروسو (کقهو)

کهو آغیر قیزدیرما و گوج‌لو قاناخما ایله موشاهی‌ده اولونان خسته‌لیک‌دیر. خستلیین سیمپتوملارینا دری و سئلیک‌لی قیشالاردا قاناخما (پئتئجهیائ)، قان‌لی قوسما و قارا نجیس داخیل‌دیر. بو ویروسا یاخالانانلار آراسین‌دا اؤلوم فایزی ۹-۵۰% آراسین‌دا دییشیر. اساس منبع گمیریجیلر و کیشیکبوینوزلو ائو حیوانلاری‌دیر. گنه دیشله‌مه‌سی ایله اینسانلارا اؤتورولور.

۷. لاس‌سا ماممارئناویروس

لاس‌سا ماممارئناویروس، آرئنا ویروسلاری عائله‌سینه عاییددیر و لاس‌سا هئمورراگیک قیزدیرماسینی یارادیر. یولوخانلارین ۲۰% -ده دیش اتین‌ده قاناخما، نفس دارلیغی، قوسما، سینه آغری‌سی و تضییق آزالماسی اینکیشاف ائدیر. خستخانایا یئرلشدیریلمه‌سینی طلب ائد‌ن خسته‌لر آراسین‌دا اؤلوم اورتا حسابلا ۱۵-۲۰% تشکیل ائدیر، لاکین بعضی خسته‌لیکلر زامانی ۵۰% -ا چاتا بیلر. لاس‌سا ماممارئناویروس ایله بیر اینسان گمیریجی نجی‌سیله چیرکلنمیش قیدا و یا اشیالارلا تماس‌دا اولارکه‌ن یولوخا بیلر.

۶. نیپاها ویروسو

نیپاها ویروسو اینفئک‌سییاسی ائنسئفالیت (بئینین ایلتیهابی) و تنففوس دارلیغینا سبب اولا بیلر. ویروس خسته‌نی تئز بیر زامان‌دا کوما وزییتینه گتیریب چیخاریر. اورتا حسابلا، یولوخانلارین تخمیناً ۴۰% -i خسته‌لیک‌دن اؤلور، لاکین بانقلادئش‌ده باش وئرمیش خسته‌لیک زامانی اؤلوم ۷۸% -ا چاتیب.

ویروس یاراسالاردان و یولوخموش بیر اینسان‌دان کئچه بیلر..

۵. هئرپئس ب ویروسو (ماجاجینئ آلپهاهئرپئسویروس ۱)

واختین‌دا موالیجه ائدیلمدیک‌ده، هئرپئس ویروسو ب سینیر سیستئمینین دای‌می زده‌له‌نمه‌سینه و یا اؤلومونه سبب اولور. اینفئک‌سییادان سونرا اؤلوم ۸۰% -ا چاتا بیلر. هئرپئس ب اینفئک‌سییالارینین طبیعی منبیی ماکاکا مئیمونلاری حساب اولونور.

۴. لوژو ماممارئناویروس

لوژو ماممارئناویروس لاس‌سا هرارتی پاتوگئنینین بیر قوهومودور. بو "لویو" هئمورراگیک هرارتینه سبب اولان تهلوکه‌لی بیر ویروس‌دور. بو خسته‌لیک حاقین‌دا بو گونه قدر چوخ آز معلومات وار: مؤوجود معلوماتلار جنوبی آفریکادان اولان جمعی ۵ خسته‌نین نومونه‌سینه اساس‌لانیر. اونلاردان دؤردو اؤلوب، یعنی اؤلوم نیسبتی ۸۰% تشکیل ائدیب. بو ویروسون طبیعی منبیی گمیریجیلردیر.

۳. ماربورق ویروسو

آبش خسته‌لیکلره نظارت و پروفیلاکتیکا مرکزلرینین متخصصلری بو ویروسو "ائبولا ویروسونون عمی‌سی اوغلو" آدلان‌دیریرلار. ماربورگ ویروسونون دوغوردوغو خسته‌لیک، اینسان‌دان اینسانا قان و دیگر فیزیولوژی مایئلرله تماس یولو ایله اؤتوروله بیلر. ویروسون اساس داشیییجیلاری یاراسالار و مئیمونلاردیر.

خسته‌لیک شدت‌لی باش آغری‌سی و بده‌ن زیفلیین‌دن سونرا باشلاییر، آردین‌دان چوخ سای‌دا قاناخما باش وئریر. اؤلوم درجه‌سی ۲۵% -دن ۹۰% -ا قدر دییشیر.

۲. ائبولا ویروسو

ائبولا ویروسونون دؤرد نؤوو قوسما، ایسهال، سپکی، قاراجیر و بؤیریین فونک‌سییاسینین پوزولماسی، هابئله قاناخما ایله موشاییت اولونان تهلوکه‌لی هئمورراگیک هرارته سبب اولا بیلر. بو ویروس‌دان اؤلوم حالی ۹۰% تشکیل ائدیر.

۱. قودوزلوق ویروسو

بو گونه قدر ان تهلوکه‌لی ویروس قودوز ویروسودور، چونکی خسته‌یه واختین‌دا قودوز پئیوه‌ن‌دی وئریلمدیی تق‌دیرده خسته‌لیک اؤلومله نتیجه‌لنیر.
قودوز ویروسو خسته حیوانلارین توپورجک و سینیر توخومالارین‌دا اولور. اینسانلار عمومیتله قودوز حیوانلارین دیشله‌مه‌لری ایله یولوخورلار.