یوخاری

آنا دیلینی اؤیرنک -غیر معین عوضلیکلر

آنا صحیفه آنا دیلی
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

غیر معین شخصلر و یا شئیلری بیلدیرمک اوچون غیر معین عوضلیکلر ایشله نیر. بو عوضلیکلرین آشاغیداکی نوعلری واردیر:

الف- "کیم" عوضلییینه "ی- یسه- سه- ایسه" شکیلچیلرینین بیرینی علاوه ائتمک یا اوندان اول "هر- هچ" کلمه لرینین بیرینی آرتیرماقلا دوزه لن غیر معین عوضلیکلر: کیمی- کیمیسی- کیمسه- کیم ایسه- هر کیم- هئچ کیم...

بو عوضلیکلر "کیم ایسه" دن باشقا حاللانیر، لاکین جمعلنمز: کیمینین- کیمینه- کیمیسینین- کیمیسینه- کیمیسیندن- کیمسه نین- کیمسه دن- هر کیمه- هرکیمین- هئچ کیمی...

بو عوضلیکلردن "کیمسه، هر کیم، هئچ کیم" منصوبیت شکیلچیلرینی قبول ائدیر. مثال: کیمسم- کیمسه ن- کیمسه سی- هر کیمیمیز- هر کیمی- هئچ کیمیم- هئچ کیملری...

ب- "بیر" سؤزو اساسیندا دوزه لنلر: بیری- بیریسی- هر بیری- هئچ بیری- هئچ بیر- هر بیر.

بو عوضلیکلردن "هر بیر- هئچ بیر" دن باشقا قالانلاری حاللانیر، لاکن جمعلنمیر.

بو عوضلیکلردن "هر بیری- هئچ بیری" منصوبیت شکیلچیلرینین یالنیز بیرینجی و ایکینجی شخص جمعینین علامتلرینی قبول ائدیر. مثال: هر بیریمیز- هئچ بیریمیز. اوچونجو شخص علامتینی قبول ائدیر. هر بیریسی، هئچ بیریسی. بونلار حاللانیر. ییه لیک و یئرلیک حالیندا "کی" قبول ائدیر.

ج-"نه" سؤزونون اساسیندا دوزه لنلر: نه ایسه- هئچ نه- هر نه- ها بئله حال شکیلچیلرینی قبول ائتمیش "نه" سؤزونه "سه" قوشماسی آرتیرماقلا دوزه لنلر: نه یین سه- نه یه سه- نهیی سه- نه ده سه- ندنسه..

بو سون عوضلیکلردن بیرینجیلری منصوبیت، حال علامتلرینی قبول ائدیر، لاکن ایکینجی دسته اونلارین هئچ بیرینی قبول ائتمیر.

د- "کس- زاد" سؤزلرینین اساسیندا دوزه لن غیر معین عوضلیکلر: هئچ کس- هر کس- بیر کس- هر بیر کس- هئچ بیر کس- هر زاد- هئچ زاد- هر بیر زاد- فیلانکس

بو غیر معین عوضلیکلرین هامیسی حاللانیر، لاکن "فیلانکس"دن باشقا هئچ بیری جمع علامتی قبول ائتمیر. چونکی "هئچ" سؤزو یوخلوق، "بیر" سؤزو تکلیک و "هر" سؤزو چوخلوق بیلدیریر.

ه- نئچه- بعضی- هامی: سؤزلری واسطه سیله دوزه لن غیر معین عوضلیکلر: نئچه سی- بعضی- بعضیسی- بعضیلری- هامی- هامیسی.

بو عوضلیکلر ده حاللانیر، لاکن جمع علامتی قبول ائتمیر. آیدیندیر کی، بو عوضلیکلر سسلی ایله بیتدیکلری اوچون، سسلی ایله باشلانان شکیلچیلرله ایشلننده یا "س" و یا "ی" حرفی علاوه اولونور. "بعضی، بعضیلری، هامی" عوضلیکری منصوبیتین جمع لرینی قبول ائدیر.

"هره" عوضلیییندن " هره سی" غیر معین عوضلییی ده دوزه لیر، یعنی نسبت شکیلچیسینی علاوه ائتمکله تزه عوضلیک یارانیر.

هره عوضلییینین اؤزونه خاس خصوصیتلری واردیر. بو سؤزون معناسی اوندان عبارتدیر کی، شخصه عاید بیر مقدارین بیر نئچه عینی حصه یه بؤلوندویونو بیلدیریر. بیر سؤزون معناسیندا چوخلوق مضمونو اولدوغو اوچون نسبت شکیلچیلریندن بیرینجی و ایکینجی شخص تکین علامتلرینی قبول ائده بیلمیر، لاکن همین شخصلرین جمعلرینین علامتلرینی قبول ائدیر: هره میز- هره نیز. بو عوضلیکلر و "هره" نین اؤزو جمع علامتینی قبول ائتمیر. بو عوضلیک "سی" شکیلچیسینی قبول ائتمکله اوچونجو شخص تک جمع نسبت شکیلچیلرینی قبول ائدیر. هره سی- اونلارین هره سی.

"هر" اساسیندا دوزه لن بو غیرمعین عوضلیکلرین هامیسی حاللانیر. هره میزین. هره میزدن- هره سی- هره سینی- اونلارین هره سینه..

هره اساسیندا دوزه لن بو سون عوضلیکلر حاللاناندان سونرا "کی" شکیلچیسینی ده قبول ائدرک "ییه لیک شخص عوضلیکلری" کیمی ایشلنیر. مثلا: هره سینده کی- اونلارین هره سینینکی...

مثاللاردان گؤروندویو کیمی بو عوضلیکلر یالنیز ییه لیک و یئرلیک حالدا اولارکن اولاراا "کی" شکیلچیسینی قوشماق اولار.

"هره" ان چوخ ایشلنن غیر معین عوضلیکلردن بیریدیر کی، یوخاریدا گؤستردیییمیز کیمی حاللانیر، لاکن جمعلنمیر.

غیر معین عوضلیکلردن بعضیلری منصوبیت شکیلچیلری قبول ائده بیلر. مثلا: کیمسه میز- هئچ کیمی- هئچ کسیم- هر کسین- هئچ بیر کسلری- بعضیلریمیز- هامیمیز- فیلانکسین.

لاکن بو عوضلیکلردن "بیر" واسطه سیله دوزه لنلر، "نئچه"، "هره" سؤزلری واسطه سیله یارانانلار،، ها بئله کیمی، کیمیسی، کیم ایسه، بعضی، بعضیسی، هامیسی، هرسی..عوضلیکلری منصوبیت شکیلچیلری قبول ائتمیر.

یوخاریدا گؤستردییمیز کیمی بو عوضلیکلرین بعضیسی بیرینجی و ایکینجی شخص جمع نسبت شکیلچیلرینی و وعین شرطله اوچونجو شخصین تک و جمعینین نسبت شکیلچیلیرینی قبول ائدیر.

تاریخ
2017.05.25 / 14:16
مولف
Axar.az
شرح لر
دیگر خبرلر

خاریج‌ده یاشایان آذربایجان‌لیلار اوچون آنا دیلی لاییحه‌سی

آنا دیلین‌ده فعللرین شکیللری - ویدئو

دیل و آنا دیلی

یازی ـ پوزو یانلیش‌لاری

عرب الیفباسیندا دیلیمیزدکی یازی گرافیکاسیندان!

سویداشلاریمیزین دیل گلنیی- ماراغا لهجه‌سی

بو گون آذربایجان تورکجه‌سینین رسمی دیل اعلان ائدیلدیی گوندور

آذربایجان دیلینین یازی قایدالاری

آنا دییلی - اسملرین قورولوشجا نوعلری/ ویدئو

بعضی سؤزلرین دوزگون تلفظ قایداسی معینلشدی

خبر خطّی
Axar.az'da reklam Bağla
Reklam
Bize yazin Bağla