اولو بابالاریمیزدان یادیگار قالان آنا دیلیمیز مدنیت عابیدسی اولماقلا یاناشی، دؤولتچیلییمیزین ده میثیل‌سیز زنگینلیینی داشیماق‌دادیر. او تایلی بو تایلی سویداشلاریمیزین دیلی بیر اولسا دا تا قدیم‌دن موختلیف لهجه‌لر مؤوجود اولوب.

Axar.az گونئی آذربایجان‌دا مؤوجود اولان لهجه‌لر سیل‌سیله‌سین‌دن زنجان لهجه‌سی حاقین‌دا یازی تقدیم ائدیر:۶ – اردبیل لهجه‌سی قیزیل اوز‌ن چایینین تاریم و منجیل ایستیقامتین‌ده یئنی‌دن شرقه بورولدوغو مجراسینین جنوب حیصه‌سین‌دن باشلار، زنجان، هیدج یاخینلیقلارین‌دا سلطانییه و خودابنده‌دن کئچیب بیجارین جنوبوندان کوردوستانا دایانان بؤلگه‌لری احاته ائد‌رک شرقه دوغرو سونقور و قوروه لهجه‌سین ایچینه آلار. ماهنیشان‌دان کوزکونانا و اورادان قیزیل اوز‌ن چایینین قیز کؤرپوسون‌دن قاف داغلاری و قیز قالاسینین اتکلرینه قدر اوزانان گئنیش بؤلگه‌نی ایچینه آلان بو لهجه‌نی دانیشانلار شرقه طرف گئتدیکجه داها غلیظ و قدیم تورک لهجه‌سی اولان همدان لهجه‌سینه یاخینلاشیر. همدان، بیجار و زنجان آراسینداکی اووالاردا یاشایان آوشارلار، بئیدیل‌لیلرین یانین‌دا، ائلخان‌لیلارین و خصوصا سلطان اولجایتونون یایلاغی و یای پایتختی ساییلان سلطانییه‌نین اطرافین‌دا طبیعی اولاراق آلتای و داها دوغو تورک لهجه‌لری ایشلندیینه گؤره، بو لهجه‌نین بوتؤولوکده یئنی و اسکی تورکجه‌نین قاریشماسین‌دان میدانا گلدیینی سؤیله‌مک مومکوندور.

تورکجه‌نین گؤزل و قایدا پوزونتوسونا چوخ یول وئرمه‌دن دانیشیلان بو بؤلگه‌لرده سؤزلر تام دقتله ایشلنیر. آنجاق قاراداغ لهجه‌سی قدر ده سرت اولمایان بو لهجه‌ده بوتون حرفلر خصوصا «ر» حرفی یئرین‌ده ایشلنیر. علاوه ائتمک لازیم‌دیر کی شرق ایستیقامتین‌ده همدان و قزوینه یاخینلاشدیقجا اوراداکی دیل اؤزللیکلری تأثیری آلتینا گیرر و یاواش-یاواش «گلیرسن» یئرینه گلیرن دئمه‌یه باشلانار. بو لهجه‌نین بیر اؤزللیگی ده «ج» سسینین «ج» و «ک» آراسین‌دا بیر سسله ایفاده‌سی‌دیر.