آنا صحیفه ادبیات |
کولت. آز رقیه کبیرینین " ایچیندهکی قز "آدلی حکایهسینی تقدیم ائدیر:
یئنه ایچیمدهکی هیجانلی قیز باش قالدیریب. کولک قولاقلاریمدا کوشولداییر. اؤنومدهکی هئیبتلی آدامین آرخاسیجا گئدیرم. آغ-آپباغ قار، اؤرپک کیمی داغ-داشی بورویور.
منه دئین یوخدور بوردا نه ایشین وار! تانیمادیغین کیشی ایله بیرلیکده داغ-داشا گلیبسن...! ایچیمدهکی قیز سسلهنیر: «پیس دوشونمه؛ یولداشلاریمیزین هامیسی گؤونمه لیدی»
ایچیمدهکی دوز دئییر. بو آدامی یاخشی تانیماسام دا، بیلمیرم نهدندیر اونا گوونیرم. هئچ ده قورخمورام. اوندان اوشونمورم. راحاتام. نهدن ناراحات اولوم کی!؟ نه اولسا بیزی یوخاریدان بیر-بیریمیزه تانیتدیریبلار.
داغدان یوخاری قالخاندا، یولون قیراغینداکی دامچانی منه گؤستردی: « اورا، بهلول عمینین ائوی دی.» منیم گؤزوم، قاش- قاباقلی بولودلاردایدی. «ائله بیل یاغاجاق» دئدیم. بولودلارا باخیب اؤزومه گولدو. « ایکی ساعت چکمز، تئز قاییداریق» دئدی.
بیر آندا آیی بیغان، سرت سیماسی پوزولدو. شیرین- شیرین گولوشو ایچیمدهکی قیزین اورهیین تاپپیلداتدی..
بیلمهدیم نئجه یوخاری قالخدیق. باشیم سؤز-صؤحبته قاریشمیشدی؛ صحبته یوخ، ائشیتمه یه. ائله دانیشیردی، سانکی بیرحزبین باشقانی ایدی. من آنجاق قولاق آسیردیم. هردن استرسلی مکتب اوشاقلاری کیمی سواللارین جوابلایاندا، ایچیمدهکی قیز آز قالیردی اوندان سوروشسون «آخی بو سؤزلرین ائولنمهیه نه دخلی وار؟»
هر نه اولسا مندن یوخاری رتبه ده ایدی. سوروشسایدیم منه گولردی. اؤز یانیندا دوشونردی، بلکه بیر شئ آنلامیرام. یقین دخلی واردیر کی، منی معلّم کیمی سورغو-سوالا چکیردی. یوخسا اللی دفعه دئمزدی؛ « ائولنمهیه گؤره فیکیریمیزی بللی ائتمهلییک!» بلکه ده دوز دئییردی، یاخشی بیر ائولیلیک سورمهیه، مارکسیسم –کاپیتالیسمی داها یاخشی بیلمهلییدیک!
ایچیمدهکی کوسهین قیز بو سؤزلره داریخیردی. قاش-قاباغین ساللامیشدی. من اونون سؤزلرینه دقتله قولاق آسدیقدا، اوتانماز–اوتانمازگؤزونو اونون گؤزونه زیللهییردی. او ایسه گؤزلرین آیاغینا تیکیب، دورمادان دانیشیردی.
بیر ساعاتدان آرتیقدیر اونون آرخاسیجا آشاغی ائنیرم. یوخاری چیخاندا منیمله آیاق بیر چیخدی. هر بیر سؤزه مارکسدان بیر اؤرنک گتیردی.
نئچه دفعه ایچیمدهکی دیل اوتو یئمیش قیز، آغزین دولدوردو سوروشسون کی، «مارکسین ائولیلییه گؤره دوشونجهسی نهدیر؟» قویمادیم. «دینمه» دئدیم. دئییر بس کی، سیاسی ساوادیم شئهلهنیب. ائوه گئدنده کیتابلاری واراقلاییب اوخویارام.
یورولموشام. قار دنهجیکلری هوژمونن اوز-گؤزومه چیرپیلیر، گؤزلویومه آغ اؤرتوک چکیر. گؤزلویو گؤتورورم. اونو، بیر قارالتی کیمی گؤرورم. آددیملاریمی یاواشلادیرام. تیترهییرم. یقین اوشویورم. یووو...خ! اوشومورم. تردن ایسلانان پالتارلاریم، جانیما سوواشیر.
اؤنومدهکی هئیبتلی آدامیم گئری دؤنوب، منه باخیر: «یورولدونمو؟»
دینمیرم. دیل اوتو یئمیش قیز، آغزینی آچیر، گؤزونو یومور: « دئییرسن بس منیم ده سنه تای، بو هئیبت ده آیی گوجوم وار؟» من دوداقلاریمی دیشلهییرم.
او ایسه « آز قالیر بهلول عمینین دامچاسینا یئتیشک» دئییر. اللرینی جیبینه قویوب، یئنه اوزومه گولور. بیغلاریندا بوز، سیرسیرا باغلاییب.
قار دنهلری هؤلهسک اؤزلرینی داغ-داشا چیرپیرلار. چرقدیم ایسلانیب. قارا کاپشنیمین رنگی دئییشیلیب، آغ رنگه چالیر. یئره دوشن قاری، تورپاق اممیر. قوش باشی قارین اوست- اوسته قالانماسی چوخ خوشوما گلیر.
یئنه ده تیترهییرم. بلکهده قورخورام. نهدن قورخمالیام؟ او کی، بورالاری یاخشی تانیییر. اؤزو ده گوجلو، قوللو- قووتلیدیر. دقتله اونا باخیرام. ایچیمدهکی قیز دئییر:
«ائله بیل قاباندی، باشینی سالیب قاباقدا گئدیر».
«کس سسینی» دئییرم. بو نه سؤزدو؟ آللاه قویسا اونونلا ائولنهجهیم هاااا...!
ایچیمدهکی دلیسوو قیز دینج دورا بیلمیر. قیمیلدانیر. دئییر «بو هوندور هیبتلی هئیکله، آییدان باشقا نه دئمک اولار؟»
اونو حاقلاییرام، « امّا مهربان آیی!» دئییرم. «بیر آزدا چؤل شوفرلرینه اوخشاییر.»
ایلک گؤروشده، اونو اوزاقدان گؤردوکده، دوستوم پرییه دئدیم «شوفردی؟» بیغلاری بورما دئییلدی؛استالینین بوغلاری کیمیایدی. بویلو-بوخونلو،کورهکلی، امریکایی اوورکوت ایچنده ائله شستلی گؤرونوردو کی، «چؤل شوفری » دئدییمه اوتاندیم.
پری، «جاواد یولداشیمیزدی» دئدی. الینی منه ساری اوزالدیب گولومسهدی: «جوجه جاواد! منه جوجه جاواد دئییرلر.»
گوله-گوله اونون آیی قامتینه باخدیم. ایچیمدهکی دیلاوتو یئمیش قیز دئدی: «اگر جوجه، آیی یئکهلیکده اولسا، گؤر خوروز نه اولار!»
جوجه جاواد، ائله بیل ایچیمدهکینین سسینی ائشیتدی. داماغینداکی سیگاری، بارماقلاریندا توتوب، قاپینین باشینداکی تابلونو گؤستردی.
ساپ ساری، مخمر قانادلی جوجه شکلینین اوستونده یازیلمیشدی "جوجهکشی لاری". هله اوندا آنلادیمکی نییه بو هئیکللی آداما جوجه جاواد دئییرلر.
کولک شدّتلهنیب. داغآشاغی ائنرکن هر آددیم باشی ایچیمدهکی قیزین هیجانی آرتیر. «بیر آز ایرهلی یئری،الیندن توت» دئییر. «یورولموشام، آیاغیم سویروشور!» دئه. ایچیمدهکینین سؤزونه قولاق وئرمیرم. یاواش-یاواش اونون آرخاسیجا گئدیرم. آیاقلاریمی قار اوستوندهکی آیاق ایزلرینه قویورام. نهدن بو آداما اینانیب "تک آلتی"یا گلدییمی، بیلمیرم. ایچیمدهکی قیزجیغاز آتیلیب، دوشور:« نئجهکی بیلمیرم؟ دئینه ازیلیب، بوزولمک ایستردین دا...نه یامان دا ازیلدین...لاپ ائله شیرین سالدین ها اؤزونوووو...»
ایچیمدهکینه « دینمه، اؤز ایشینه باخ » دئییرم.
یقین، منی آرتیق تانیماق اوچون بورالارا گتیریب. دئمیشلر: ییر آدامی یاخشی تانیماق اوچون، اونونلا یول- یولداشی اولمالیسان. یوخسا مارکسین فلسفهسی، مانیفستینی، اوندا گرهک باغلی قاپیلارین دالیسیندا، سیگارلارین توستو–دومانیندا دانیشاسان. گل داغین دؤشونده، بو گؤزللیکده رومانتیک یئرده، فلسفهدن دانیش؛ نه اولسون کی! بیلیرم منی سیناییر. یوخسا بیلمیر کی، هر ایشین، هر سؤزون بیر یئری وار!؟
ایچیمدهکی شیلتاقلیق ائدیر. منی راحات بوراخمیر. قار دنه جیکلری داغ-داشا چیرپیلان کیمی، اؤزونو دوشونجهمین اورتاسینا چیرپیر. «آیاغین بودرهسه، تپهسی اوسته درهنین دیبینه دوشهجکسن» دئییر. «یاخشی واختدی، گئت الیندن توت!».
دئییرم: «منکی یالوارمایاجام، اؤزو گرهک بیلسین دا...». ایچیمدهکی دجل قیز، «دایان! گئتمه» دئییر. آیاقلاریم، تپهنین یئنیشینده میخلانیر قالیر.. داغ جیغیریندا، آغ-قارا هئیکله اوخشاییرام. او ایسه اللری جیبلرینده آستا-آستا آشاغی ائنیر. دجل قیز ایچیمدن سسلهنیر:«جاواد یولداش!...یولداش...» دؤنوب منه باخیر. باخیشی، چوخ مهرباندیر. «یورولدونمو؟» دینمیرم. قارآدامی کیمی دونوق گؤزلریمی اونا تیکیرم.«یاریم ساعاتا، بهلول عمینین دامچاسینداییق» دئییب، یولا دوشور.
من هله دایانمیشام. بیر ده دؤنوب گوله-گوله «بهلول عمی نین چایینی ایچسن یورغونلوغون چیخار» دئییر.
ایچیمدهکی دجل قیزا آجیقلانیرام. «ائشیتدینمی نه دئییر!؟ او دا سنین جاوابین! ایندی سسینی کس، اونون آرخاسینجا گئت». ایچیمدهکی دوداقلارین بوزور.آز قالیر آغلاسین. من ده سسسیزجه اونون آرخاسیجا گئدیرم.
هردن بیر دایانیب منه باخیر. اوزومه گولومسهییر. قار ایله اؤرتولوب آغاران بیغلاری، قیروو توتموش اوتلارا اوخشاییر. اونا باخماق، یامان خوشوما گلیر. گؤیرمیش دوداقلاری، قارلی بیغلارینین آلتیندا یقین بوز باغلاییب..گئت-گئده او دوداقلارلا اؤپولمک هوسی منده گوجلهنیر. دوداقلاریم یانیر. بیر اوووج قار گؤتورورم. اؤزومدن اوتانیرام. بهلول عمینین چایینی تئزلیکله ایچسهیدیم...
داوامی وار
تاریخ
2020.05.10 / 11:27
|
مولف
Axar.az
|