ارسطو در #اخلاق سیاست را به عنوان کنشی تعریف می کند که در جستجوی بیشترین خیر و خوبی است؛ خیری که محصول تصمیماتی است که محصول مشورت هستند. به عبارت دیگر سیاست عرصه تصمیم گیری و تصمیم سازی بر اساس استدلال و خرد جمعی است؛ یعنی برایند مشورت باید تصمیمی باشد که خیر همگان را موجب شود.

مردم ایران سال 1398 را با مشکلات و بحرانهای مختلف اجتماعی زیادی پشت سر گذاشتند؛ بحرانهایی که مرتبا بر کمیت، کیفیت و ابعاد آن افزوده شد. بحرانهایی که علت العلل آنها غیبت خرد جمعی و مشورت در حوزه سیاست است. اما عده ای تلاش دارند تا این بحرانها را محصول انتخاب نادرست خرد جمعی وانمود کنند.

دنیا بنا به چند دلیل به تجربه دریافته است که کم هزینه ترین راه برای تصمیم سازی در حوزه عمومی خرد جمعی است: اول اینکه وقتی عموم مردم قوانین و خط مشی یا سیاستی را خودشان برگزینند، به احتمال زیاد، از آن بهتر تبعیت کرده و در نتیجه رابطه حکومت با ملت تقویت می شود؛پدیده ای که غایب بزرگ سیاست ورزی در ایران کنونی است.

دوم اینکه باز به تجربه ثابت شده است برایند عملی خرد جمعی به مراتب بهتر از خرد فردی است؛ حتی اگر آن فرد بسیار عاقل و فرهیخته باشد. سوم اینکه حتی انبیا نیز با اینکه به منبع وحی متصل بودند در کارهای عمومی مشورت می کردند و استدلالهای خردمندان را به کار می بستند.

خلاصه اینکه بحرانهای مختلف کشور اعم از کرونا و غیره محصول تنگی تفس و سرفه های خشک سیاست است. ریه های سیاست در کشور تنگ شده اند. همچنان که کرونا جان مردم را می گیرد، تنگی عرصه سیاست نیز جان جامعه را به مخاطره می اندازد.

همانطور که مبتلایان کرونا را پزشکان درمان می کنند، جامعه سیاسی مبتلا به انواع امراض را نیز متخصصان سیاست می توانند درمان کنند و شرط لازم این کار اهمیت دادن به مشورت و استدلالهای آنان است؛ امری که باز از عرصه سیاست ورزی کشورمان سالها غایب مانده است.