استکهلمدا یاشایان تانینمیش یازیچی-فیلوسوف الوجا آتالینین Kult.az-آ مصاحبه‌سی:

- بیر مدت اول تقدیماتی باش توتان «ایران حزب‌الله زندانیندا» کتابینیزا اوخوجولارین مناسیبتی نئجه اولدو؟

- اولجه، اونو وورغولاییم کی، ۱۲ ایل اوزرینده چالیشدیغیم "ایران حزب‌الله زندانیندا" رومانیمین اوخوجولارین اختیارینا وئریلمه‌سینه گؤره اولدوقجا فرحلییم. انسان آغیر یوکو منزل باشینا چاتدیراندا نئجه سئوینیرسه، منیم ده ایچیمده بئله بیر سئوینج ایله یاناشی هم ده کدر وار. چونکی یازدیقلاریمی ملتیمیز هله ده آجیناجاقلی و مدهش درجه‌ده یاشاییر. اوخوجولارین مناسیبتینه گلدیکده ایسه، کتاب اونلاری سیلکه‌له‌ییب. اثری اوخویانلارین اکثریتی، طبیعی کی، گونئی‌لی اوخوجولاری چیخماق شرطی ایله، ایرانی دریندن تانیمادیقلارینا تأسف ائدیرلر. اصلینده، منیم ده یازماقدا مقصدیم موللا رژیمینین حقیقی صفتینی نمایش ائتدیرمک، ملتیمین کیمین الینده اسیر اولدوغونو گؤسترمکدیر. بیر مسئله‌نی ده قید ائدیم کی، محض بو کتابین چاپیندان سونرا گونئیدن چوخلو زنگلر و مساژلار آلیرام. زنداندا اولموش سویداشلاریمیز خاطره‌لرینی منه نقل ائتمک ایستییرلر. ساعتلارلا انسانلاری دینلییرم، بونونلا دا سانکی اونلارا پسیخوتراپیا کئچیرم. زنداندا اولموش انسانلار ایچلرینی بوشالتمالیدیرلار، یوخسا چکدیکلری ایشگه‌نجه‌لر اونلارین بئیینلرینده داشلاشیب قالیر. گوجوم چاتدیقجا اونلاری دینلییر و قیدلریمی ائدیرم.

- کتابا گلن رایلره ده توخوناردینیز...

- ایلک رای کتابین رئداکتورو انتیقه قوناقدان گلیب. تقدیماتدا دا فکرینی سؤیله‌دی و منی قیناییر کی، اثرین قهرمانی فاطمانی نیه اؤلدوردوم. «بو کتابی هانسی اورکله یازدین؟» - سوالینی وئرمه‌سینده غریبه‌لیک آختارمیرام، او، کتابی گؤزیاشلاری ایله رئداکته ائتدیی کیمی، من ده چوخ عذابلا یازیب باشا چیخارتمیشام. اوفتولمولوق عالیم پاشا قلبینور «محتشم رماندیر» کیمی دیرلندیردی، تورکمنیستانین تانینمیش یازیچی‌سی اورازموراد مورادوو اثریمین یالنیز مارکسین «پاتریارخین پاییزی» رمانی ایله مقایسه ائدیله بیلجیینی وورغولاییب. اوستوندن ده «بیز هامیمیز اوتولموش خوروزلاریق» فیکرینی یازیب. بیلیرسینیز کی، رماندا خمینی اؤز وارثی منتظرییه دورمادان سککیز ایل اداره‌ائتمه تعلیمی کئچرکن بیر فئرما تویوغو یولوب لوتلییر، لاکین وارثی ایسته‌نیلن درسی اوندان آلا بیلمیر. سئویملی ژورنالیستیمیز ائیروز ممدوولا رمان حاقدا بیر آی آردیجیل فکر مبادله‌میز اولدو، ۳-۴ گون دالبادال منه سسلی گؤندردیی تحلیل هله ده تلفونومدا وار، «جلوبهووسئ»دا کتابین تقدیماتی زمانی بیر حصه‌سی اوردان سسلندیریلدی.

و نظره آلساق کی، هر گون دنیانین مختلیف اؤلکه‌لرین‌دن اوخوجو زنگلری، مساژلاری آلیرام، او زمان کتابلا باغلی رایلری سایماقلا قورتارماق اولماز.

- اثر نئچه نسخه چاپ اولونموشدو و هامیسی ساتیلدی‌می؟

- ۱۰۰۰ نوسخه ایله «قانون» نشریاتی چاپ ائدیب، اما نه قدر ساتیلماسی حاقدا دقیق معلوماتیم یوخدور. اوخوجولار بیر-بیر کتابلا شکیل چکدیریب منه آتیرلار، دنیانین مختلیف اؤلکه‌لریندن «کتابی نئجه الده ائده بیلرم؟» - سوالینی هر گون دفعه‌لرله ائشیدیرم.

- آرتیق کتابین ترجمه‌سی ایله باغلی پروسس باشلانیلیب. اثر هانسی دیللره و کیملر طرفیندن ترجمه اولوناجاق؟

- کتابلا باغلی مللا رژیمی طرفیندن هده‌لر و تهدید گلدییندن هله‌لیک هئچ بیر ترجمه‌چینین آدینی چکمک ایستمیرم. یالنیز بونو دئیه‌جم کی، ترجمه‌چینین بیرینین عائله‌سینه اطلاعات طرفیندن تضییق ائدیلیب. بونا باخمایاراق، کتاب آرتیق تورک دیلینه ترجمه ائدیلیب، تورکیه‌ده هنرلی یاییم ائوی آختاریریق. بیلیرسینیز کی، لیره‌نین دیری آزالدیغیندان هر شئ کیمی اوردا کاغیذین دا قیمتی چوخ قالخیب و یاییم ائولرینین اؤز حسابلارینا کتاب نشرائتمه گوجو آزالیب. اما بیر نئچه یاییم ائوی کتاب حاقدا یوکسک فکرده‌دیر. فارس دیلینه ترجمه‌نی ایسه ایکی نفر ائدیر. بیرینجی کتاب - "انقیلابین تراوماسی" آرتیق مطبوعاتدا، گونئیین بیر نئچه سایت و تلگرام کانالیندا یاییملاندی. دئییلنه گؤره، گونئیین ایچینده چوخ اوخونور، هر کس بیر-بیرینه کتابین لینکینی گؤندریر. ایکینجی کتاب – «اوچ وعد، اوچ طلب» اثرینین ترجمه‌چیسی ایشه او قدر حساس یاناشیر کی، اؤزوم ده حیرت ائدیرم. هر حکایه‌نی ترجمه ائدیب بیتیرندن سونرا ۱۰ نفر ملی فعالا اوخوتدوروب رای آلیر، اوزون-اوزادی فکر مبادله‌سی ائدیرلر. اصلینده، بو منی قانع ائدیر کی، کتابی اؤنجه زنداندا ایللرله یاتمیش حرکات اؤندرلری اوخویوب دیرلندیریرلر.

«قانلی ارکستر» کتابی آرتیق بیر هفته‌یه بیتیر. بو حصه ان ایری حجملی حصه‌دیر، هارداسا ۳۵۰ صفحه‌دیر. انگلیس دیلینه چئویرمه ایشلری گئدیر، آلمان دیلینه ترجمه‌سی ایسه یئنی باشلاییب.

- رومانین اکرانلاشدیریلماسی ایله باغلی هر هانسی تکلیف آلمیسینیزمی؟

- تکلیفلری دیرلندیررم. چونکی بوگونکو دنیا گؤرونتولو اینفورماسیایا یوکسک دیر وئریر. رمانین اکرانلاشدیریلماسیندان اؤترو آذربایجان و تورکیه‌دن بعضی فکیرلر سسلندیریلیب، اما رئال ایشه هله کی، باشلانماییب. تقدیماتدا باکیداکی " تئاتری" خالق آرتیستی ویدادی حسنووون سناریسی و قورولوشو اساسیندا اثردن «لنین و خمینی آزادلیق میدانیندا» پارچاسینی تاماشا اولاراق نمایش ائتدیردی. گئرچکدن، بؤیوک ماراقلا قارشیلاندی، هله ده بونونلا باغلی فکر مبادله‌سی گئدیر.

بیر نئچه دراماتورق صحبت اسناسیندا رمانا حیرتلندیکلرینی، اثردن، اساساً ده فاطمانین تالعییندن «یاخشی فیلم چیخار» کیمی فکرلری شخصاً اؤزومه سؤیلییبلر.

- کتابا هانسی اؤلکه‌لرده ماراق داها چوخ اولدو؟

- آذربایجان، تورکیه، ایران باشدا اولماقلا و دنیانین هر یئریندن تورک‌دیللی اوخوجولار ماراقلا قارشیلادیلار.

- باکیدا و ایراندا بیر نئچه بین‌الخالق کتاب سرگیسی کئچیریلیب. سیز ده قاتیلا بیلدینیزمی؟

- سؤزسوز کی، ایرانا دعوت آلماغی گؤزلمیرم، بیر حالدا کی، بو کتابا گؤره علیه‌ایمه یازیلار یازیلیر، ویدئولار حاضرلاییرلار. باکیداکی کتاب سرگیلری ایله باغلی بیرینجی توران کتاب سرگیسینه دعوت آلمیشدیم، آیریجا اثرلریم ده اوردا نمایش اولونوردو. لاکن چالیشدیغیم اوچون گئده بیلمدیم، تأسف.

- کتابینیزلا باغلی باشقا نه ایشلر نظرده توتولور؟

- کتابین آودیو وئرسیاسی حاقدا تکلیفلر آلمیشام. سسلندیرمه اوچون معین قدر مادیات لازمدیر. دنیانین تانینمیش یازیچیلارینین اثرلرینی اؤز سسلری ایله اوخوماسینی نمونه گتیریب، اثری اؤزومون اوخومامی تکلیف ائدیرلر، بونا ایسه زمانیم امکان وئرمیر. هم چالیشیرام، هم ده یازماغا داها چوخ زمان آییرماغا جان آتیرام. کتاب ایری‌حجملی اولدوغو اوچون بؤیوک واخت طلب ائدیر. کیمسه فداکارلیق ائدیب، اثری سسلی یازارسا، اعلا اولار. چونکی گونئیده لاتین الفباسینی اوخوماغی باجارانلار چوخ دئییل و سسلی اثری داها چوخ دینلییرلر. قید ائدیم کی، رماندا یئر آلان «خمینی ایله وارثین صحبتی» حکاینی اؤز سسیمله اوخوموشام، دئمک اولار، دنیانین هر یئرینه یاییلیب. محض سسلندیردییم بو حکایه‌نین سایه‌سینده اوخوجولار رمانی اوخوماق اوچون آختاریرلار.