یوخاری

خمینی زنداندان کندی‌یه بو مکتوبو یازمیشدی - مصاحیبه

آنا صحیفه رپورتاژ
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

ایستکهلم‌دا یاشایان یازیچی ائلوجا آتالینین Kult.az-آ مصاحیبه‌سی:

- اصلن شیمالی آذربایجان‌لی اولسانیز دا، یارادیجیلیغینیزدا جنوبی آذربایجانا گئنیش یئر آییرمیسینیز. سبب ندیر؟

- آصیف آتانین روحانی اینتیباه ایدئیاسینداکی اوچونجو ایدئیا مستقیل وطندیر. مستقیل‌لیگی بیز بوتؤو آذربایجان‌دا، وطنین بوتؤولشمه‌سین‌ده گؤروروک. آتا دئییر: "ان یاخشی حال‌دا کاغیذ اوزرینده اولسا بئله، بو گون مستقیللییمیز اعلان اولونوب. اما اصل مستقیل‌لیک سیاسی، اقتصادی آسیللیلیق‌دان قورتارماقدیر. بو دا گونئیین قوزئیله بیرلشجیی آن باش وئره‌جک". عینی زاماندا آتا قاراباغین دا بیریوللوق حلینی آذربایجانین بیرلشمه‌سینده گؤرور. "ارمنی روحانی گوجدن قورخان دئییل، اونا ۵۰ میلیونلوق آذربایجانلی تپیی لازیمدیر"، - دئییردی. بیر آتا اؤولادی کیمی وطنیم آذربایجانین بوتؤولویونه و بوتؤولویوندن دوغان یئنی‌لمزلیینه، تک قلمی‌می یوخ، عمرومو سفربر ائتمیشه‌م.

- «ایران حزبوللاه زیندانین‌دا» اثری تاریخی حقیقتلردن بهره‌لنیب. عمومی یارادیجیلیغینیزین، همچینین اثرلرینیزین ژانری باره‌ده قیسا معلومات وئرردینیز.

- اثر ایران‌دا ایسلام انقیلابینین غلبه‌سی، اونون لابودلویو، «انقیلابی کیم ائتدی، نیه ائتدی، بون‌دا مقصد و مرام نه ایدی» کیمی سواللارا بدیعی فورمادا جواب وئریر. اولا، دئییم کی، رومان‌دا انقلابین ایرانا، بیز تورکلره، فارسلارین اؤزونه، بو رگیون‌دا یاشایان میللتلره و عینی زامان‌دا، بشره گتیردیی فاجعه‌دن بحث ائدیلیر. بیر تاریخی غلبه اوچون مینلرین اؤلمه‌سی عادی حال‌دیر، تکی قلبه اولسون، هامی قلبه نامینه اؤلور. بو، دؤولتین اینسانا باخیشی‌دیر. اما عائله‌دن بیر نفرین اؤلمه‌سی عائله اوچون بؤیوک فاجعه‌دیر، چونکی اینسان یاخینینی، دوغماسینی، اوزئدیلمزینی ایتیریر. رومان‌دا اینسانا دؤولتی باخیش خمینیزم ایدئولوگییاسیندا جانلاندیریلیر، اصل اینسانی باخیش ایسه آللاه کریم کیشینین اعدام اولونان قیزی فاطمه‌نین زیندانا دوشمسین‌ده آشکارلانیر. «انقلاب اؤز اؤولادلارینی یئییر» آکسیوماسینی آیری-آیری حادثه‌لرده حکایه‌لر فورماسین‌دا قلمه آلمیشام. تاریخی فاکتلارا فهمین گؤزو ایله باخیب یازمیشام، میللی و اینسانی مؤوقعییم بوردا اساس رول اویناییب. بیر ده ائله چیخماسین کی، بیزیم اوچون ملا رژیمی پیسدیر، شاه و یا خالق مجاهیدلری، کمونیستلر حاکمیتده اولسایدیلار، داها یاخشی اولاردی. کمونیستلرین کیم اولدوقلارینی ذاتاً ۷۰ ایل ایمپرییا داخیلینده یاشایارکن گؤرموشوک. ایمپرییا داخیلینده یاشاماق قول کیمی یاشاماقدیر، بیر آز دا اوبرازلی دئسک، مدنی قول، یعنی، زنجیری قولوندا یوخ، بینین‌ده اولان، مانقورتلاشمیش بیری. بوندان آرتیق دئمیرم، چونکی بیزیم اوخوجولارین خصوصی سوییه‌سی وار، اونلار آرتیق آنلادیلار من نه دئمک ایستییرم.

اظهار، فلسفی-بدیعی مینیاتور، حکایه، ناغیل، منسور شعر، ائسه، رومان، درام و س. ژانرلاردا یازیرام. فلسفی-بدیعی مینیاتور ژانری صرف اؤز یاراتدیغیم ژانردیر، آدینی آصیف آتا وئریب. بو ژانردا یازاندا اؤزومو داها مسئولیت‌لی حس ائدیره‌م، بلکه ده ژانرین طلبی فیکیرچیلیک یؤنوندن ایر‌لی گلیر، یا ندیرسه، منه چوخ دوغمادیر. حاضردا "دوشونجه‌لر" آدلی بیر کیتاب اوزرین‌ده چالیشیرام کی، بو ژانردادیر و بیر آز دا خصوصی حاضرلیق‌لی اوخوجولار اوچون نظرده توتموشام.

- سون کیتابینیزدا ایسلام انقلابینین گتیردیی فلاکتلردن دانیشیرسینیز. فلاکتین سناری مؤلفلری کیملردیر و اونلار گئدیشاتین بوگونکو مجرایا گلجیینی پروقنوزلاشدیرمیشدیلارمی؟

- بئله بیر فیکیر وار: "انقلاب ایدئیاسینی متفکیرلر اورتایا آتیر، فیریلداقچیلار ایسه اوندان بهرلنیرلر". دینی دولت ایدئیاسی نه آیت اللاه خمینینین، نه ده آمریکانین ایدی. ذاتاً، خمینی‌ده ایدئیا ایجاد ائد‌جک بئیین ده یوخ ایدی. تصور ائدین کی، اسلام انقلابی غلبه چالدیغی ایلک گونلرده خاریجی ژورنالیست بون‌دان سوروشور کی: "اقتصادیات حاق‌دا فیکرینیز ندیر؟" جوابین‌دا دئییر: "اقتصادیات اشیینکیدیر!" سیز اؤزونوز دوشونون، بو بیین صاحبی انقلاب ایدئیاسینی و گئرچکلشمه‌سینی نئجه پلانلاشدیرا بیلردی؟ خمینی و انقلاب مؤوضوسونا سون قویماق اوچون بیر مسئله‌نی ده دئییم، بوتون گونو تسبیح چئویریب، ذکر ائد‌ن بیین کهنه‌نی داغیدا بیلمز. ذکر تکراردیر، انقلاب ائتمک اوچون کهنه‌نی داغیدیب، یئنینی اونون یئرینده قورورسان. انقلابلار کهنه‌نین تکراری اولدو، یئنی جمعیت یاراتدیلار، لاکین اینسانی دییشمه‌دیلر. یالنیز قورولوش دییشدی و کهنه تفکرلو اینسانلار یئنی قورولوشو ایداره ائتدیلر. دینی دولت ایدئیاسی سوسیولوق علی شریعتینین ایدی. او، ایران‌دا دینی دؤولتین یارانماسینی ایستییردی، شاه رژیمینه قارشییدی، شاه اونو زیندانا آتمیشدی، اونیورسیتتده درس دئمیینه ایزن وئرمیردی، اثرلرینین چاپینا قاداغا قویموشدو. لاکین شریعتی غربله ایشبیرلیینین طرفداری دئییلدی. هارداسا، مصدیق کیمی نفتین و صنایعنین میللیلشمه‌سینین طرفداری ایدی. او، غربین ایشغالچی‌لیق سیاستینی یاخشی آنلاییردی، اینگیلتره‌ده تحصیل آلمیشدی، ژان-پول سارترلا دوست ایدی، سارتر اونو "شرقین مارکسی" حساب ائدیردی. گؤروندویو کیمی، انقلاب سناریسینین مؤلفی آغ ائو ایدی و انقلابین گئرچکلشمه‌سی اوچون فاناتیک ملا اونلارا گرک ایدی، اونو دا خمینینین سیماسیندا گؤروردولر. قید ائدیم کی، خمینی هله ۱۹۶۲-جی ایلده محمدرضا پهلوینین آغ انقلابینا قارشی دوران زامان شاه زیندانینا آتیلدیقدان سونرا آمریکا پرزیدنتی جون کندییه آغ ائوله ایشله‌مه‌یه حاضر اولدوغونو بیلدیریر.

قالدی، انقلابین سونوجو، سیزین دئدیینیز کیمی، بو گونله باغلی اولان حیصه‌سینه. نه انقلاب توخومونو ایرانا سپه‌نلری، نه ده حاکمیته گلنلری کوتله دوشوندورور. "وامپیر"، "ایرارئتمه تعلیملری" کیمی رومانداکی بیر چوخ بؤلمه‌لرده بونلاری ایضاح ائتمیشه‌م. خمینی خالقین فلاکتیندن بهره‌لنیب، حاکمیته گلدی، خالق شاه رژیمیندن، اؤلکه‌نین تالانماسیندان جانا دویموشدو، خمینی ایسه وعدلرله اونو آلداتدی. کوتله ۴۰ ایل سونرانی گؤرمز، بونو ضیالی گؤرر. ایران آیدینلاری ایسه اؤلکه‌نی کوتلوی ترک ائتدیلر. بیر قیسمی زیندانلاردا چورودو، قالانی ایسه سوسوب بویوندوروغا گیردی.

- خمینیزم ترمینیندن دانیشاردینیز…

- اسلام انقلابینی بو گونه قدر یاشادان خمینیزم‌دیر. بو ترمینی ایضاح ائتمک اوچون ایلک باش‌دان دئملیگیک، خمینیزمین جانین‌دا قورخو و نفرت گیزلنیب. خمینیزم ۳ اساس حالدیر: بیرینجی، علم آداملارینین وظیفه‌دن گؤتورولوب، اونلارین یئرینه ایمان آداملارینی، فاناتیکلری یئرلشدیرمک. تصور ائدین کی، ایران اوردوسونون رهبری گنرال قاسم سلیمانی جمعی ۴ کلاس بیتیرمیشدی، لاجیوردی اسلام انقلاب محکمه‌سینین صدری ایدی، جمعی ۶ کلاس تحصیلی واردی و س.

ایکینجی حال خمینینین زیندانا باخیشی ایدی. او دئییردی: «زیندانلار شفاخانادیر، محبوسلار دا خسته. ساغالمالاری اوچون اونلار زیندانا آتیلیرلار. جمعیت‌دن تجرید ائدیلیرلر کی، بوندان آرتیق جینایت ائتمه‌سینلر». خمینی دئییردی، خوش او محبوسون حالینا کی، ایشگه‌نجه آلتیندا اؤلور، اونون داها گناه ائتمک شانسی یوخدور.

خمینیزمین اوچونجو جهتی قادینا مناسیبتدیر. هله ۱۹۶۲-جی ایلده پهلوینین آغ انقلابین‌دا قادینا سس‌وئرمه حاقی تعیین ائدیلمیشدی. بو زامان خمینی شاها مکتوب یازیب، «قادینین سئچیب-سئچیلمک حاقی اولا بیلمز، چونکی اونون بئینی تویوق بئینیدیر» دئییردی. اونون اوچون قادین یالنیز جین‌سی مناسیبتلرده آلت ایدی، بونو دا روماندا قدرینجه ایضاح ائتمیشه‌م.

- بیر چوخلاری بئله حساب ائدیر کی، ایران بو گون انقلابین ائشیینده‌دیر. قئیدلرینیزده ایسه انقلابلارین اینسان یئتیشدیرمدیینی بیلدیریرسینیز. بوگونکو ایرانی، خالقلارین مقدراتی ایله باغلی دوشونجه‌لرینیزی بؤلوشردینیز…

- اسلام انقلابینین تاختدا اوتورتدوقلاری آرتیق کهنه قایدالارلا دؤولتی ایداره ائده بیلمیرلر. ایستر اقتصادی، ایسترسه ده سیاسی باخیم‌دان کوتله‌نین طلبلرینی اؤدمیرلر. ۲۱-جی عصرده ۷-جی عصرین طلبلری ایله کوتله‌نی ایداره ائتمک آبسورددور، جفنگدیر. هم ده نظره آلساق کی، ایران جمعیتین‌ده گنجلیک اوستونلوک تشکیل ائدیر و بوتون دؤورلرده گنجلیک کهنه‌لییه بویون ایمیر، یئنی‌لیک طلب ائدیر - هم جمعیت‌ده، هم ده اینسانا باخیش‌دا. زیکیرچیلیکله مشغول اولان ملا رژیمی بونو وئرمه‌یه و اؤزونو دییشمه‌یه قادیر دئییل.

خالقلارین مقدراتی مسئله‌سینه گلدیکده، ایران ایمپرییادیر. ایمپرییانین‌سا اؤز قانونلاری وار، بیر میللت حاکم اولور، دیگر میللتلرین امیی، بئینی اونا خیدمت ائدیر. یعنی قول تفکرو. ایمپئییا صاحبی سنه اؤزونو قولدار کیمی یوخ، بیر آتا، والیدین کیمی تقدیم ائدیر و ایناندیریر کی، او اولماسا، سنی دیدیب-پارچالایارلار. ۳۰ ایل بوندان قاباق روس ایمپرییاسینین ترکیبیندن چیخاندا ثبوت ائتدیک کی، اؤزوموز اؤزوموزو ایداره ائتمه‌یه قادیریک. گونئی‌ده ده، همچینین ۱۹۴۶-جی ایلده محمدرضا پهلوینین اؤز قانین‌دا بوغدوغو میللی حکومتیمیز برپا ائدیلمه‌لیدیر.

- گونئیین مستقیل‌لیگی و بوتؤو آذربایجان ایدئیاسینین گئرچکلشمه‌سی ممکن‌دورمو؟

- البته، ممکن‌دور! عکس حال‌دا، علیمه قلم آلیب، بو اثری یازمازدیم. ایستدیم کی، اوخوجولار تاریخلرینی یاخشی بیلسینلر، اؤزلرینه گووه‌نسینلر، کیملیکلرینی، نیه قادیر اولدوقلارینی آنلاسینلار. تاریخی حادثه اولدو، کئچدی دئییل، تاریخی حادثه‌نین آپاریجی قوه‌سی اینساندیر، خالق‌دیر. بونو مباریزه‌ده اولانلاریمیز اؤیره‌نمه‌لیدیر.

تاریخ
2023.02.21 / 10:05
مولف
وصاله اسگندرووا
دیگر خبرلر

ناپلئونون تورکلر حاقیندا دئدیکلری…

سرحدیمیزده قارشی‌دورما گؤزلنیلیر - باکی دقتله ایزلییر

شوشانی کیم و نیه شرله‌ییر؟

ایدمان ائتمه‌دن آریقلاماغین فسادلاری نلردیر؟

مارکوو: باکی‌دان اوکراینایا سلاح وئرمه‌سی طلب اولونور

ارمنی ایله ائوله‌نه‌ن، دیله‌نه‌ن آذربایجانلی میلیونچو…

۲۰۲۳ گونئی آذربایجان‌دا نئجه یاددا قالدی؟

رایسایا قاراباغ اوچون آمریکادا وئریلن باهالی اوزوک – فوتو

"آذربایجان" آدی تورکمنچای سازشینده - تاریخی فاکت

آتاتورک ناخچیوانلا سرحدی جیبینین پولو ایله آلیب؟

خبر خطّی
Axar.az'da reklam Bağla
Reklam
Bize yazin Bağla