آنا صحیفه یازارلار |
کولت آذ. داود عبدینین یازیسینی اوخوجولارا تقدیم ائدیر:
اوغرو/ اوغورو
٭) اوغرو اوغرو
بو سؤزون آنلامی دزد اولاراق، بعضا اوغورو کیمی یئنی یارانان سؤزلرده یانلیش اولاراق ایشلهنیلمکدهدیر.
ـ اوغری: اوغری ؛ دزد، سارق
[ لغات التۆرک دیوانی، محمود کاشغارلی، دؤهتور حسین محمدزاده صدیق، اختر نشرییاتی، صـ۱۳۵]
اُغریلادی: اوغریلادی
اُل نانک اُغریلادی
اول ننگ اوغریلادی
او بیر شئی اوغرولادی.
اُغرِلار: اوغریلار
اُغرِلاماق: اوغریلاماق
[لغات التۆرک دیوانی، صـ۲۰۹]
اوغرو: اوغرو ؛
دزد، سارق
اوغرولوق: دزدی، سرقت،
اوغرولوق مال، اوغرو دستهیی،
بو کؤکدن آلینان اوغرون سؤزو: گیزلهجهسینه، مخفیانه آنلامی وئریر.
[لغتنامه جامع ائتیمولوژیک دیلدنیز،اختر نشرییاتی، ایسماعیل هادی، صـ۱۹۳، ۱۹۴]
اوغری: اوغری ؛ دزد
اوغرولوق: اوغرولوق ؛دزدی
[سنگلاخ سؤزلوگو، خلاصهی عباسی، میرزامهدیخان استرآبادی، بهکوشش حکیم محمد خویی، دؤهتور صدیق، صـ۱۳۵]
ـ) سنگلاخ سۆزلوگونده، ۱۳۵ـجی صفحهده اوغورلاماق دا دزدی آنلامیندا گلیبدیر، آنجاق بو سؤزون یارانماسینین تکجه بیر نهدنی وار:
دیلیمیزده ر سسی، سییال و آخارلی بیر سسدیر و او اۆزدن سؤزجوکلر ایچره سئور سؤزون قویروغو و سونونا ساری گئتسین
کؤرپو ــــ» کؤپرو
یارپاق ــــ» یاپراق
تورپاق ــــ» توپراق و...
ائله اوغرولاماق دا او اساسدا اوغورلاماق کیمی یازیلیبدیر، آنجاق دیوان اللغاتالتۆرکه باخارکن، کاشغارلی بو دییشیلمهگی گتیرمهییبدیر.
ـ شاهمرسی سؤزلویونده ۲۳۷ـجی صفحهده اوغورلانماق و اوغورلوق کیمی سؤزلره راست گلیریک،
ـ اوغورلوق سؤزو دۆز دییل،
و دیواناللغات و سنگلاخ و دیلدنیزده، اوغرولوق کیمی گلیبدیر.
آنجاق اوغورلاماق سؤزو، هاردان یارانیب؟
سؤزون کؤکو اوغرو اولدوغوندان آسیلی، ترکیبلر ایچره
اوغرولانماق {بلیرسیز، مجهول دورومدا گلدیکی چاغ}، سؤزون آنلامی دییشیلیر و اوغرو اولماق آنلامی وئریر: دزد شدن.
او اۆزدن بلیرسیز(مجهول)دورومدا، اوغورلانماق: دزدیده شدن، کیمی یازیلیر و ر سسینین اؤزهللیگیندن فایدالاناراق:
اوغرولانماق ـــ» اوغورلانماق یازیلیر،
بو قونویلا ایلگیلی، سنگلاخ سؤزلویونون ۱۳۵ـجی صفحهسینده ده اوغورلاشماق و اوغورلاتماق کیمی سؤزلر گلیبدیرلر.
اوغرولاشماق ــــ» اوغورلاشماق اوغرولاشماق: تبدیل به دزد شدن اوغورلاشماق: باهم دزدی کردن
اوغرولاتماق ــــ» اوغورلاتماق،
اوغرولاتماق: کسی را تبدیل به دزد کردن
اوغورلاتماق: چیزی را دزدانیدن( متعددی ).
اوغرولانماق ـــ» اوغورلانماق (دیل دنیز سؤزلویونده، ۱۹۳ـجۆ صفحهده تکجه وجه مجهولی یازیلیب و اۆستوندن کئچیلیبدیر).
ـ اوغرو: دزد
اوغرو باشی: سردستهی دزدان
اوغرولوق: سرقت، دزدی
اوغرون: یواشکی، گیزلیجه
[شاهمرسی سؤزلوگو، پرویز زارع شاهمرسی، اختر نشرییاتی، صـ۲۳۶]
ـ البتته شاهمرسی ده سؤزلوگونده ائله ر سسینین اؤزهللیگینین ائتگیسی آلتیندا
اوغورلاماق، اوغورلانماق و اوغورلاتدیرماق کیمی سؤزلرینی ده دزدی و سرقتایله ایگیده گؤرمک اولور، آنجاق بو چئوریلیشین نهدنلرینی یازیلماییبدیر.
ـ ) گؤردویوموز کیمی اوغورلاماق کیمی سؤزلری یازماق اولسا دا، آنجاق اوغرو سؤزونو اوغورو کیمی یازماق بۆتونلوکجه یانلیشدیر و گرک اوغرو یازیلسین.
تاریخ
2019.02.02 / 17:34
|
مولف
داود عبدی
|