ایرانین یئنی پرزیدنتی مسعود پزشکیانین اصله‌ن آذربایجان‌لی اولماسی، سئچکی اؤنجه‌سی تبلیغات کامپانییاسیندا بو مسئله‌نی قید ائتدیی اوچون اونون پرزیدنت سئچیلدیکدن سونرا آذربایجان رسپوبلیکاسینین پرزیدنتی ایلهام علیئوله گؤروشونده هانسی دیلده دانیشاجاغی سوسیال شبکه‌لرده مذاکره اوبیکتینه چئوریلیب.

Axar.az خبر وئریر کی، ایران کونستیتوسییاسینا گؤره، اؤلکه‌نین رسمی دولت دیلی فارسجادیر، یئنی پرزیدنتین ده کونستیتوسییانین بو طلبینه عمل ائدجیی گؤزلنیلیر.

آنجاق مسئله بوراسیندادیر کی، پزشکیان سئچکی قاباغی وئردیی وعدلره عمل ائدجیینه نمونه و جسارت گؤستره‌رک، آذربایجان دولت باشچی‌سی ایله اؤز آنا دیلینده دانیشا و هر ایکی طرفده اؤزونه قارشی رغبتی آرتیرا دا بیلر.

بو، اونون صحیه ناظری اولدوغو واخت ترکییه سفیری ایله گؤروشونده ده باش وئریب. آذربایجانلی ناظرین سفیرله تورک دیلینده دانیشماسی ترکییه مئدیاسیندا تقدیر، ایران مئدیاسیندا ایسه تنقید ائدیلیب.

تورکییه‌نین ایران‌داکی کئچمیش سفیری بوزقورد آران صحیه ناظری (۲۰۰۱-۲۰۰۵) پزشکیانلا گؤروشونو بئله خاطرلاییر:

«او، صحیه ناظری کیمی منیمله گؤروشه گلمیشدی. گؤروشده مئدیا دا اشتراک ائدیردی. او، گؤروشه آذربایجان دیلینده باشلادی و آذربایجان دیلین‌ده دانیشیغینا داوام ائتدی. صحبت خیلی اوزاندی و ژورنالیستلر اوندان خواهیش ائتدیلر کی، فارسجا دا بیر آز دانیشسین. چونکی رئپورتاژ افیره وئریلمه‌لیدیر. پزشکیان ایسه اوزونو ژورنالیستلره توتوب دئدی کی، تورک سفیرله تورکجه دانیشماسام، منیم باشیمی کسسینلر».

ایندی پزشکیانین آذربایجان پرزیدنتی ایلهام علیئوله هانسی دیلده دانیشاجاغی باره‌ده مسئله‌نین ماراق دوغوردوغو بیر واخت‌دا حیدر علیئوین تهرانا سفری زمانی علی خامنه‌ای ایله گؤروشو و آذربایجان دیلی باره‌ده اونا دئدیکلرینی بیر داها خاتطرلاماق یئرینه دوشر.

آذربایجانین کئچمیش خاریجی ایشلر ناظری ویلایت قولیئو خاطره‌لرینده مرحوم پرزیدنت حیدر علیئوین ایرانا سفری زمانی اونونلا دیالوقونو دا قلمه آلیب. او بیلدیریب کی، خامنی پرزیدنت حیدر علیئوی مراسیم زالینین قاپیسیندا قارشیلاییب ایکیلی گؤروشوب:

«آرالارین‌دا آذربایجان تورکجه‌سین‌ده صحبت باشلادی. هم ایران نماینده هئیتی، هم ده بیز ساکیتجه دایانیب صحبته قولاق کسیلمیشدیک.
عمومی حال-احوال سؤزلریندن سونرا حیدر علیئو خامنه‌ای‌دن سوروشدو.

- یاخشی، خامنه‌ده (تبریز یاخینلیغین‌دا خامئنئینین دوغولدوغو کند - V.ق.) نه وار، نه یوخ؟

- سن خامنه‌نی ده بیلیرسن؟ - دئیه ایرانین عالی رهبری تعجبلندی.

- البته، تانیییرام. خامنه چوخ مشهور یئردیر. هم ده تکجه سیزین وطنینیز کیمی یوخ. آذربایجانین بؤیوک شخصیتلریندن بیری اولان میرزه فتحعلی آخوندزاده ده اصلن خامنه‌دندیر. سیزین هم‌کندلینیزدیر. آخوندزادنین آدینی ائشیتمیسینیز؟

- اوزاقدان-اوزاغا ائشیتمیشه‌م، - دئیه خامنه‌ی هوسسیز جواب وئردی....

ایران رهبری حیدر علیئوین فعالیتینین مسکوا دورو، قاراباغ مناقیشه‌سی، ارمنیستانلا آپاریلان دانیشیقلار حاقدا بیر نئچه سوال وئردی...

نهایت، صحبتین رسمی حصه‌سی باشلادی. طبیعی کی، خامنه‌ای ایرانین رسمی دولت دیلی ساییلان فارسجایا کئچدی. بورادا تعجبلو بیر شئی یوخ ایدی. تعجبلو اولان نطقین چوخ گمان ایران خاریجی ایشلر ناظیرلیینین امکداشی اولان سلیقه‌سیز گئییملی بیر شخص طرفیندن روس دیلینه، هم ده ناشی و بیسواد شکیل‌ده ترجمه ائدیلمه‌سی ایدی. اورتادا بیر آنلاشیلمازلیق یارانمیشدی. ایکی-اوچ جمله‌دن سونرا حیدر علیئو ترجمه‌چییه حکمله «پودوژدیته!» - دئییب صحبتی دایاندیردی. اوزونو ایرانین رهبرینه توتاراق:

- آغایی خامنه‌ای، بیر آز اول سیزینله آنا دیلیمیزده دانیشیردیق. باشا دوشوره‌م، بورا ایران دولتیدیر. سیز ده اونون لیدری کیمی رسمی صحبتلرینیزی فارس دیلینده آپارمالیسینیز. اما ترجمه‌نین نیه روسجایا ائدیلدیینی باشا دوشموره‌م.

- بس من ائله ظن ائلییرم کی، سیزین دولتین دیلی روس دیلیدیر؟! - دئیه خامنه‌ای صیفتینه ساده‌لؤح گؤرکم وئره‌رک یئنی‌دن آذربایجان تورکجه‌سینه کئچدی.

- آی کیشی، - حیدر علیئو اونون اؤزونو بیلممزلییه وورماسیندان آچیق-آشکار عصبی‌لشمیشدی: - هئچ شوروی واختین‌دا دا آذربایجانین دولت دیلی روس دیلی اولماییب. او واخت بیزیم اساس قانونوموزدا دا یازیلمیشدی کی، دولت دیلیمیز آنا دیلی‌دیر. بیز مسکوانین تضییقلری آلتیندا دا اونو قوروموشوق، انکشاف ائتدیرمیشیک. بو دیلده نه قدر کیتابلار، قزئتلر چیخیب. مکتبلر، اینستیتوتلار، اونیورسیتتلر فعالیت گؤستریب. مستقیل‌لیک قازاناندان سونرا دا هر یئرده آنجاق و آنجاق اؤز دیلیمیزدن استفاده اولونور! باشیم چیخمیر، هارادان سیزین آغلینیزا گلیب کی، آذربایجان رسپوبلیکاسینین دولت دیلی روس دیلی اولا بیلر؟ من روس دیلینی ده چوخ گؤزل بیلیرم، اما دونیانین هر یئرینده رسمی دانیشیقلاری یالنیز آذربایجان دیلینده آپاریرام.

حیدر علیئوین کسکین اعتراضیندان سونرا ایران طرفی ال-آیاغا دوشموشدو. دئیه‌سن اولجه‌دن فارس-آذربایجان ترجمه‌چی‌سی گتیرمدیکلری، یاخود آذربایجان پرزیدنتینین مسئله‌یه بئله سرت رئاکسییا وئرجیینی دوشونمدیکلری اوچون وضعیتدن نئجه چیخاجاقلارینی بیلمیردیلر...

چیخاندا ایسه ایران طرفینین پروتوکول باخیمیندان «ناقولای» حرکتینه بیر داها اشاره ووراراق خامنه‌اییه:

- آقای خامنه‌ای، سیزینله چوخ مطلبلردن دانیشدیق. اما دوشونوره‌م کی، بوگونکو گؤروشوموزون ان بؤیوک فایداسی آذربایجانین دولت دیلینین روس دیلی اولمادیغینی بیلمیینیز اولدو، - دئدی.

ایرانین عالی رهبری دوز هدفه دیه‌ن بو سؤزلره:

- استغفوروللاه! استغفوروللاه! - دئمکله جواب وئردی».

مسعود پزشکیانین حیدر علیئوین اونون بؤیویو علی خامنه‌اییه ایرادینی خاطرلاماسی، بوندان نتیجه چیخارماسی و پرزیدنت ایلهام علیئوله گؤروشده اؤز آنا دیلینده دانیشماسی ماراقلی اولار.

بو، ایلهام علیئو، آرازین ایکی تاییندا یاشایان آذربایجانلیلاردان داها چوخ مسعود پزشکیانا لازیمدیر. بو، اونون حرمتینین و وئردیی وعدلری رئاللاشدیرماق اوچون قرارلی اولماسینا اینامین آرتماسینا سبب اولار.