تاریخ ایران را به نوعی می توان از تاریخ تخریب گورستانها نیز خواند و این قصه تلخ،سرِ دراز دارد ...

«متوكّل فرمود تا قبر امام حسين(ع) و ساير شهدا را خراب كردند و با خاك يكسان كردند... حكم فرمود كه بايد اهل ذمّه، يعنى نصارى و يهود و مجوس، زن و مرد ايشان در لباس ممتاز باشند از مسلمانان... و قبرهاى ايشان را با زمين برابر كنند»( (تتوی ، تاریخ الفی...ص ۲۵۱)
نايب الصدر مینویسد«جناب شاه اسماعيل به خانقاه هاى مشايخ اهل سنت كه میرسيدند، خراب مى‌كردند»(نايب الصدر،طرائق الحقائق... ج ۱، ص۲۸۳)

«در سال ۱۲۹۵ه.ق.معتمد الدوله والى فارس، معجرى چوبى بر دور قبر حافظ ساخت و پس از آن، گويند شخصى از پارسيان يزد كه به ديوان حافظ تفأل زده بود... قبر خواجه را تعميرى كرد و معجرى بر بالاى آن آرامگاه ساخت. اما حاج سيدعلى اكبر فال اسيرى، به عنوان اينكه چرا يك پارسى زرتشتى قبر خواجه شيراز را مرمت نموده، معجر را سوزانده و قبر را به همان حال خراب بازگردانيده»(راوندی، تاریخ اجتماعی ایران...ج ۳ص۵۲۲)
در شيراز وقتی يهودىها قبر يكى از يهودان را مانند قبر مسلمانان ساختند«مردم بشوريدند و آن قبر را خراب كردند»(سپهر،مرآت الوقایع مظفری...ج۲، ص۸۸۳).

تخریب گورها و گورستانها در ایران،تاریخی درازدامن داشته و به دوره معاصر نیز کشیده شده. هر سلسله ای که بقدرت رسیده به تخریب گورهای سلسله قبل از خود پرداخته:
به محض اینکه آقامحمدخان به قدرت رسید کینه ای که به نادرشاه داشت گور او را تخریب کرده . همچنین دستور داد گور کریم خان زند را شکافته استخوانهایش را بیرون آورند«ميرزامحمدخان لاريجانى را مأمور نبش قبر آن مغفرت توامان داشت و جنازه وكيلى را در آورده روانه طهران فرموده«(فارسنامه ناصری...ص654)آن استخوانها را در زیر پله های کاخ دفن کرده بود تا هر موقع میگذرد پا بر روی آنها بگذارد.

هنگامیکه رضاشاه به قدرت رسید دستور داد استخوانهای کریم خان را از زیر پله ها خارج کرده و با تشریفاتی خاص به شیراز حمل کنند و در آنجا بخاک بسپارند(در زیر تصویر آنرا پیدا کرده و آورده ام) دوستداران رضاشاه همیشه این عمل او را که البته کاری خوب بوده در همه جا تبلیغ میکنند اما این کار او دلایل متعدد داشت: کریم خان دشمن آقامحمدخان(قاجارها)بوده واز طرفی، اگر او گور شاهان قاجاری را تخریب نکرد چون شاهان قاجاری هیچ اقدامی برای کسب دوباره قدرت نکردند و ثانیا سه شاه آخرِ قاجاری در خارج مانده و دفن شده بودند:مظفرالدین شاه،محمدعلی شاه، احمدشاه...
اما باید بخاطر داشت که رضاشاه نیز قبر پدر و مادر خودش را تخریب کرد. البته، حسین مکی تخریب قبر پدر و مادرش توسط رضاشاه را حاکی از بی قیدی او به مذهب دانسته است که درست نیست.بلکه بخاطر دلایل زیر بوده:
پس از رضاشاه شدن، تمایلی نداشت از گذشته اش سخن بگوید همه ساله به شمال مسافرت میکرد اما اشتیاقی به دیدن زادگاه خود(آلاشت)نداشت چون خاطرات تلخ و ایام دردناک گذشته را در او زنده میکرد.
پدرش داداش بیگ یک آشپز از توابع مازندران بوده که اندکی پس از تولدش، فوت کرده و مادرش نوش آفرین گرجی دوباره ازدواج کرده و رضا نوجوان و ناپدری، چشم دیدن همدیگر را نداشتند پس،دوران کودکی سختی داشته: یتیم،فقیر، گرسنه،درس نخوانده... که از پنجسالگی به کار خرکچی اشتغال داشته... که همین فقرِ دوران کودکی، بعدها در تملک خواهی بی انتها خود را نشان خواهد داد.

اما به انقلاب که می رسیم تخریب مقبره رضاشاه در اردیبهشت 59 توسط خلخالی در صدر خبرها می نشیند البته او تنها به گور رضاشاه اکتفا نکرده بلکه حتی از مقبره ناصرالدین شاه هم نگذشت! در خاطراتش میگوید«مردم ساده لوح پس از زیارت حضرت عبدالعظیم، برمقبره ناصرالدین شاه هم فاتحه میخواندند دستور دادیم که سنگ قبرش را بکنند تا اثری از مقبره او نمانده باشد...»

البته اوضاع ذهنی نه! اما اوضاع بیرونی نسبت به زمان مرحوم کریم خان زند زیاد فرق کرده بود مثلا راهها و راه آهن ها و کارخانه ها ظهور کرده و ساختمانها مستحکم شده بود بخاطر همین، تخریب مقبره رضاشاه بیست روز طول کشید و البته ابزارهای تخریب نیز دیگر بیل و کلنگ زمان کریم خان نبودند آنها هم پیشرفت کرده بودند و جای خود را داده بود به دینامیت،کمپرسورهای بادی و مته‌های مکانیکی ،مواد تی ‌ان ‌تی جرثقیل، بیل مکانیکی...

اما براستی،آدمها نسبت به دوران کریم خان زند چقدر فرق کرده بودند؟