۱. دیل!

میللت اولمانین بیرینجی عنصورو دیلدیر. دیل انسانلارین دوشونجه لرینی سیستیم حالینا گتیره رک انسانلاردا منطیق اولوشدورماغا و مدنیت بیلینجی و شعورو یاراتماغا یول آچار. انسان بیر موجود اولاراق اؤزونو دیل و دوشونمک قابیلیتی ایله باشقا موجودلاردان آییرد ائدر. دیلسیز جانلی موجود، اصل معنادا حئیوان ساییلار. دئمک، هر بیر میللی توپلوم بیر میللت اولاراق یاشایابیلمه سی اوچون دیلی اولدوقجا اؤنملی و اهمیتلی ساییلار.
اؤز دیلی و مدنیتی اساسیندا، فورمالاشما ایمکانی اولمایان میللی بیر توپلوم ایستعمارچی حاکیم نیظام و انتیظامی اوزدن ایراق مئیمون کیمی یانسیلاماغا، اونون اویدورما تاریخی نی اؤز تاریخی، دیلینی دیلی و مدنیتینی مدنیتیمدیر دئیه قبول و باشقالارینا دا اؤزونونکو کیمی تقدیم ائتمگه چالیشار. (بوگون بیر چوخ آذربایجان تورکلوگونون فارس دیلی میللی دیلمیز دئیه قبول ائتدیکلری کیمی). بئله لیک ایله ایستعمارا توتولموش توپلوم اؤزگه دیل و مدنیتی اؤیرنمک زوروندا قالاراق اؤز کیملیگینه و منلیگینه اؤزگلشر و اؤزگه یاشار. بوگون بیرچوخ انسان نمالار، او جمله دن جواد طباباییلر، "آذریها محفلی" و فیتیله پروقرامیندا "من خودم آذری هستم" دئیه اؤز تورکلوگو تحقیر ائدنلر ده تورک دیلی و مدنیتینه اؤزگه لشمیش فارس مدنیت راسیستی ساییلارلار.

۲. دین!

دیلین اهمیتینی درک ائتدیکدن سونرا انسانلاری بیربیرلرینه باغلایان ایکینجی عنصور، اونلارین اینانجی و عقیده لری ساییلار. شخصی نظرلر انسانلار آراسیندا دوشونجه اولاراق تئز- تئز دگیشه بیلمه سینه باخمایاراق دین و معنویته اساسلانمیش اینانج، توپلوملار آراسیندا اؤزونه یئر آچدیقدان سونرا مدنیت کاراکتئرلی اولاراق انسانلارین رفتارینی بیله اؤز اتکی و تأثیر داییره سینه آلار. بو باخیمدان آذربایجان میللی مسئله سینی گؤتور قوی ائدرکن انسانلاریمیزین دینی اینانجلارینی دا نظره آلمالی ییق. بئله لیکله آذربایجان دین خادیملری و مذهبی شخصیتلری آذربایجان دیلی و مدنیتی نی اساس گؤتوره رک تشکیلاتلانماغا و گونئی آذربایجان تورکلوگو اوچون فارسلیقدان مستقیل دین علمیه اوجاقلاری یاراتماغا جان آتمالیدیرلار.