میرزا علی معجز شبستری در سال ۱۲۵۲ شمسی در شبستر چشم به جهان گشود. معجز خواندن و نوشتن را در مکتب‌خانه آموخت. در سن شانزده سالگی پدرش را از دست داد و بعد از آن، برادرانش که در استانبول به تجارت مشغول بودند، او را به استانبول بردند.

معجز در استانبول فرصت مطالعه به دست آورده و ضمن کمک روزانه به برادران خود در امر تجارت، به مطالعه تاریخ و ادبیات می‌پرداخت. این سال‌ها در تکوین تفکر اجتماعی و نگاه انتقادی وی نسبت به جامعه خود تاثیر بسیاری نهاد. معجز بعد از حدود سیزده سال زندگی در استانبول به آزربایجان و موطن خود شبستر بازگشت.

معجز از مریدان شیخ محمود شبستری بود و گفته‌اند بیشتر اوقات بر سر مزار وی حضور می‌یافت و در خلوت خود به نوشتن شعر می‌پرداخت. معجز نسبت به مسئله زنان حساس بود، او برای تاسیس یک مدرسه دخترانه برای دختران شبستر تلاش فراوانی نمود و بالاخره با یاری رئیس فرهنگ وقت تبریز اولین مدرسه دخترانه شبستر ایجاد نمود.

میرزا علی معجز شبستری در اشعار خود تساوی حقوق اجتماعی و قانونی زنان را خواستار می‌شد و همچنین به الزام رعایت عفت توسط زنان تاکید می‌کرد. او در اشعارش به سبب شرایط آن روزها، که مواضعی برای ذکر نام زنان وجود داشت، همسر خود تکذبان خانیم را تمثیلی از زن آزربایجانی قرار داده است.

الگوی معجز صابر بود که اشعارش مثل گلوله آتشین لرزه بر تن حکومت استبدادی می‌افکند. معجز هم مانند صابر طعم تلخ فقر و بدبختی را به خوبی چشیده بود.

اشعار معجز را می‌توان رئالیسم انتقادی تلقی کرد که بیشتر لحن طنزآمیز دارند. در واقع او با طنز شیوا و دلنشین خود به ستیز با همه بی‌عدالتی‌ها، نابسامانی‌ها و بدعهدی‌ها برمی‌خیزد. او شاعری بود که قدرتش، ذوقش و شعرش را در راه سعادت و آزادی مردم خود به کار گرفته بود. او به جدّ شاعری مردمی بود.

از ویژگی‌های چشمگیر شعر معجز آن است که در شعر او اسلوب تغزل و برداشت‌های هجوآمیز و عبرت‌انگیز از مسائل زندگی موجود در شعر سخنورانی نظیر: لعلی، صراف تبریزی، محمدباقر خلخالی و دیگران با طنز اجتماعی و سیاسی مکتب صابر در هم آمیخته شده است.

معجز سال‌های آخر عمر خویش را به دور از زادگاه خود و در دیار غربت سپری نمود و در همان جا نیز درگذشت. معجز در وصف حال خود نوشته است:

نه ملّاکام نه تجّارام، نه خانی مردم‌آزارام
متاعیم شعردیر آنجاق، اونون دا یوخ خریداری

دیلیم تورکی، سؤزوم ساده، اؤزوم صهبایه دلداده
منیم تک شاعیرین البت اولار کاساد بازاری...