آنا صحیفه یازارلار |
از امروز وارد صدمین سال ممنوعیت.
زبان ترکی و سایر زبانهای غیرفارسی در ایران میشویم. 99 سال پیش، کودتای نظامی- نژادی سوم حوت (اسفند) رضاخان به حاکمیت هزار ساله ترکها در ایران پایان داد تا به مدت نیم قرن (به استثنای دوره کوتاه تشتت) حتی یک روزنامه به زبان ترکی منتشر نشود و حضیض ترکها کامل و کاملتر گردد. این سقوط بعد از برچیده شدن حکومت کودتا نیز ادامه یافت.
کمتر لغتی همانند لغت «وطن» مورد علاقه و تکرار هلموت کُهل صدراعظم پیشین آلمان بود، وقتی آن را بر زبان جاری میساخت همچون موسیقی واگنر چنان رسا و پرطنین بود که گویی از عمق وجود وی مایه میگرفت. به هر دلیل و بهانهای آن را ادا میکرد در سخنرانیها و نوشتههایش صفتی مثل وندرشون به معنای وطن زیبا و شگفت انگیزمان را نیز به آن میافزود. هانس گنشر (وزیر امور خارجه) به او توصیه کرد که از این صفت و صفتهای دیگر هنگام بکاربردن لغت وطن استفاده نکند و در حد امکان لغت وطن را نیز با طنین و آهنگ تلفظ نکند. وقتی کُهل علت را جویا شد گنشر در پاسخ گفت که این لغات لهستانیها را نگران میکند که مبادا حس وطنپرستی تازهای در سیاستمداران آلمان رشد کند و آنها در آینده تاوان این هوس بازی آلمانیها را بدهند. این برای اتحاد و آینده اورپا مفید نیست.
کاش آن عده از دوستانی که به هر دلیلی نظر مساعدی به حکومت پهلوی دارند متوجه شوند که تکرار روزمره نام رضاشاه چقدر باعث نگرانی طیف گستردهای از ترکها میشود که نکند باز هم یکسانسازی جمعی متوهم گریبان آنها را بگیرد. کاش با یادگرفتن از رفتار سیاستمدارانی مانند گنشر و کهل بیش از این باعث افزایش نگرانی و ناراحتی هموطنان و همسایگان خود نشده و اتحاد و آینده احتمالی را بیش از این به مخاطره نیاندازیم.
تاریخ
2020.02.24 / 13:46
|
مولف
ایبراهیم رشیدی
|